0209 O02cvO 1941 €

{11.11.1}

^ EU S EM Ἢ ) Ἂς "ὧν " ^| i ἐ " ND. di. ore " Pd d í "EL hr P L "W-. 4 " » ΓΟ ἃ V At: us " dot VS Ἢ Li x j

pei uet τ

τς: Qul Mole: deid- ΤΟ oU EN

QUE ΤΟΥΣ ULID) POLLU(CIS) δέ ὙἸρυετο

ONOMASTICON ANNOTATIONIBUS INTERPRETUM.

,CURAVIT

| GUILIELMUS DINDORFIUS

VOL. | 0 ms f ι6 7 ANA e 49 LIPSIAE

IN LIBRARIA KUEHNIANA

MDCCCXXIV.

7

ἥ b

E: 21034404. nu

"MP e ' ὴ e ;

HM og E (Va

va

1 2€ 18 jii My "ni

D un jte ce gacoa fae vi ^ ^ ^ "

BENEVOLO LECTORI: . HENRICUS WETSTENIUS S.

Veteris more fabulae, prologus in scenam pro- deo. praefationum sequentium; quarum cum ma- ior hic sit frequentia quam vulgo solet, et eius rationem reddere, et monere quaedam alia con- stitui quae ad huius editionis historiam faciunt; tum et ne debita laude fraudarentur, qui liberali manu. symbolam quisque suam contulerunt, quo Pollux prodiret ornatior. De quo in lucem edendo tum coepi primum cogitare quum mihi comparassem variantes lectiones celeb. Jsaací Jossii. Post haec egi cum cl. Kuehnio, Lingua- rum Orient. in Ácad. Argentoratensi Professore P. ut et nobis suas notas concederet: nec tulimus repulsam, praesertim cum reciperem me.et alia subsidia procuraturum, quibus ille omnino care- bat. Codicem Antwerpiensem debeo humanitati rev. viri Danielis Papebrochii Soc. lesu Pres- byteri, cujus. et erat ornamentum singulare. Sal- masianas et Valesianas curas subministravit opera viri. omni encomio maioris. Zo. Georgii Graewit, cuius memoriam nunquam sine lacrymis recolo, . ita me amavit tenerrime vir candidissimus, quem . et.ego vicissim plurimorum annorum.spatio amavi | imprimis, suspexi.et.colui. Nunquam muhi exe.

cident amicissima quae olim ad me dedit verba: Pollux Fol. I. a

2 | M WETSTENII

Nostram animorum coniunctionem virtutis radi- cibus nixam nihil dissociabit, nisi quae nos rebus omnibus valedicere iubebit extrema hora. Nec defuit unquam promissis vir optimus: cuius sa» crosancta mihi semper erit atque suavissima re- cordatio. .. Salmasianum.. codicem obtinuerat. cl. ' Graevius ab Ludovico Salmasio Clandüi filio; Va- lesianum a Guilielmo Prastello Antecessore Au- relianensi ; quorum "benevolentiae - - haec accepta referimus. Qua ratione his usus sit. cl. Kuehnius, ipsius indicat praefatio: ut et quibus indiciis pri- mum investigaverit in Commentariüm 'eruditssi- mum Gothofredi Tungermanni, quem tamen nun- quam vidit, licet ipsi ante obitum innótuisset ubi haereret, N empe illustris Zrzopoeus, Cancella- rius Zeizensis, non ante destitit inquirere quam invenisset. Latitabat hic tantus thesaurus Altorfi prope Norimbergam;: apud sutorem quendam; cui illum nescio quis pignori dederat pro paucis- simis nunimulis; quatuor nimirum iniperaalibus. Hunc quum nactus esset, misit ad illustrem: UZri- cum. Obrechtum, Piaetofeni regium apud Argen- toratenses, virum quantis pretii, qui illum uluo desi Hibenidura obtulit fratri! meo 70. Ztodo/fo J'etstenio SS. "Theologiam in Acad. Basiliensi publice profitenti, qui eius apographum ad me misit, Quum vero paullo post ipse innotuissem illustri Obrechto, qui tunc. Francofurti ad Moe- num legatum regium agebat , tanta me 'benevo- lentia subito complexus est vir magnus, ut plus quam plunibeus sim. si memoriam eius non reves rear quoad vixero.' Et erat profecto illi viro hu- manitas atque comitàs singularis, eruditio stu- penda, ingenium felicissimum; ταῦ dubius semper haeserim, quodnam horum inagis in'illo miran- duni: "foret; "His enim. pollebat omnibus ' supra

Sek

οὐ τδὸο ἸΒΒΆΒΕΑΛΡΘ. s s 8

fiderh ::-propensissimus. praetérea .in omnia quae bois litteris adiuvandis conducere possent. .. Is milii. concessit. autographumi -Iungermannianum: et. quum me. laborare videret. de . viro. graece docto, cuius ope in. edendo Polluce uu possem, Argentorato me huius: beneficii ignaro. arcessivit eruditissimum. Zederlinum, cl. Kuehnii quon- dam discipulum, cuius diligentiam atque cando- 8 rem quum integro triennio expertus sim, debita laude. frustrare. nolo. . Huic egregio viro illud accidit singulare, ut iam adultior et omnium lit- terarum. rudis, ab alio iuniore. prima. elementa didicerit: at tantos subito in studiis fecerit pro gressus, ut hunc ipsum suum. in legendo magi- strum haud multo post in graecis et latinis habue- xit discipulum. Editionem Pollucis perduxerat ad cap. xxvi. hbri VIL. quum Argentorati in praeceptoris sui locum sufficeretur. taque illam Hemsterhusio noswo absolvendam reliquit, Qui et nondum ad finem perducto Polluce, philoso- phiae et mathesi publice docendae in hac urbe praefectus fuit, Quid uterque praestiterit ex eo- rum praefationibus disces. Intellgis benevole lector unde nobis haec praefationum seges? Nec tamen ideo omittendas duxi illas quas editionibus suis praefixerant Seberus, Grynaeus, Carteroma- chus, 4idus, Restat hic commemorandum bene- ficium rev. viri zfrnoidi JMoneni, verbi divini apud Daventrienses praeconis disertissimi, qui nobis copiam fecit illius codicis qui Falckenbur- gianus audit. Cuius historiam quum narret cl. ILederlinus, eandem hic repetere nolo. Illum profecto Falckenburgu credidit Cl. Graevius meus. Indices priores quatuor, qui ad textum Pollucis spectant, novos, eosque ante hac editis longe-ampliores et accuratiores, confecit Stepha- a2

ὰ H. WETSTENII PRAEFATIO.

nus Berglerus, '"lransylvanus, graece et latine - doctissimus, hineque meliori ea qua nunc utitur fortuna dignus, Reliquos tres ex notis conscripsit cl. Johannes Scherpezeelius , Gymnasii: Harder- viceni Rector eruditissimus ac diligentissimus, Icones nummorum quas libro IX. adiunximus, a viro spectatissimo Zacobo JFildio, mummis' et signis antiquis rárioribus evulgatis celeberrimo, suppeditatae sunt perhumaniter. Quae optimo- rum virorum in hune scriptorem inerita turpi silentió praeterire nec volui nec debui, ne ingrati notain me cáderet, quam ut effugerem pro viri- bus semper cavi Τὰ lector benevole, labore nostro utere et vale. oU

nt "111: E ΠΟΤ 5 $BJLISUHS'T Σἢ 5r»« 0" ᾿ς ΣΝ («su δ Iu vy b 4 mico Dot , r ὶ ᾿

18ii3brio Ὁ *! Tol TH 15 x LA ; a»totránsb ns " ddl )0D Du Ἰοχξηϊμι, ΚΟΡΉΝΙΙ 94 711 ibn P πα O5 fri BE rt :

i POR. A di oA RE ro ; -hil p! Iü pili | hs "éeusiá ὑοῦ j 6! A D. d

A ταν, E; c το. ᾿ Ly 1 A ME x ITE ἐν νὸς, annis " ad T

mo. edidi ,,. uL A L cbe ris dum EUN Sie ran

iun Se aed en sf.

actum, πους sAHps. et expalio* an, gPolprum

: ego Varo laetus, Pol 'ollucem si 2 A ] d ὦ H3! aeq 11 Verum. enim Fe ,,dum alios

"Sings eigens, pene im (para des

ue, susp m ped am qui « litionem s ana ade. Auaías recu

Ls in jap ἐμ δες

yh eiectu di 1n, sgesnm. m Ar

etiem βαῖνε experiri |piger. ait ἘΠῚ

Linus dior AREEP. n e. taa, pro, viribus Eoo Primum. igitnr. elaborevimus, nt quae fundo 2 Sx [iet

suberat calamitas, duorum MStorum. 1 | A— iet e: plurimis es unctis mel or

"Mihi. equidem apud fuisset,

» om cA p mas movere, isi consentiens -

rum virorum autoritas manifesliores cul. pas ubique malae fidei possessione deiicere. iussisset." Praeterea loca veterum , quae in Polluce depravata. exiant, quantum potui, ex impressis codicibus re- stitij, ut sanus inde sensus elici posset. nonnun- quam ex comparatione parium vocabulorum autor sibi ipsi medicinam fecit. Caetera quae vel diver- sae lectionis MStorum sunt, vel genio linguae vel

6 IOACHIMI KUEHNII coniecturae aut repetitae cogitationi debentur, in notulis prostant. Quod porro Latinam Gualtheri versionem atünet, saepissime in z0£is corrigitur ubi lectorem morari possit, et ipsa sibi densiores ?offudit tenebras. jure üs erratis nullum doctis periculum. imminere ratus, camarinam a non movehdam censui ^ Veniet aliquando tempus, si quid veri mens augurat, quo aliquis utriusque lin- guae peritus non veteri pànno novum assuet, sed ex bonis Graecis bona Latina de integro dabit, et gemino absolutoque indíce recià iuventütis studia non parum demerebitur. Mihi enim

, Est aliquid prodire tenus, si nom datur. ultra; Haec de conatibus nostris in Pollucem. ' Sequuntur ex ordine subsidia, sine quibüs tàm vastum mendo- rüm mare mininie licuisset 'enayigare. '" Inter ea primo occurrit codex ' MStus chartaceus, a Deme- trio Chalcondyla, Graii sanguinis grammatico su-— Périoii seculo, vatios oriünos et hóc témporis 4t. swerpiae im Bibliotheca P. S. I. propriam. stabilem- que sedém nactus; unde simgulali humanitate ec ctoris nostros in. A AE M "Hen- rico ἢ} etsténio, bonatt' nobis opera n ad veram lectionem subimde monstravit instar sta—

TES (**4

ei eger àd finem usque decur— rit, nisi quod jn medio folis quaedatii, terdum et praefationes librorum, ubique vero yeterüm te-' sümonia a Polluce laudata desiderentur: "Deinde

nae passim. expletae? quot locis desperatis vita red- dita! Idem mecum sentiet, quisquis in rem praes-

USRBRAEFATIO:; T

entem venire .sustinuerit,... Cum igitnr tantum. ad^

iumenli.: nobis me rmi 1r por. cerptis; et Sa pacto . es.- lectiones. ipsius: codicis 1n. numera

εξικῃραμας οι μι neci codicis... J'ossiani ignare.;nullus. dubitavi... Habes . b.. ]. auxilia, quibus secundum, deum 4retus , notu/as, quasdam

et eme e EA pen. bye open o» misi; ; Quo. facto, e. opera: ZZ etsteniana su- pervenerunt Οὐ Salmasii variae | lectiones. et. ob- sereationes in Pollucem, eiusdemque | collationes lucis cum. MStis: item; Henrici. F alesii annos taliones. et..emendationes. in Pollucis, Onomasti- cum. quas. fronti et calci editionis Seberi adserip- serat, μές θὲ variae lectiones. eiusdem. ex ..MSto, quas in margine annotaverat. Unde fluxerint Sal- masianae lectiones, nuper. me docuit celeberrimus Graevius: ex. literis. Jungermanni δὰ. Salmasium dalis, qvas ante viginti.annos Lugduni apud Zaco- bum. Golium vidit. nempe omnes e codicibus. Pa- latinis; quas-adolescens Sa/masius consuluit, peti- | e tamen, ubi et .Pithoei Codicem laudat. de 3 alesii. nihil. mihi compertum vel auditum. Equidem .MStum .Strauchii alicubi citatum. vidi. an vero omnes eidem debeat lectiones, dicere non habeo. id. saltem primo oculorum coniectu. depre- hendi, | utrü « lectiones . cum. | nostris , plane convenire, et. MSto noslra omnia in uno ludo do- cta esse. nec faciunt numerum. loca: illa. in quibus a se discedunt. quicquid. autem inu tantorum viro- rum a/otationibus erat, bona fide servatis ipso- rum.nominibus,. zo£s nostris subtexui instar late oct purpurae. Hinc etiam multa et prae- ra in Pollucis textum plena manu congesta esse, vel me tacente coristabit, μεγάλη χάρις αὐτοῖς, pro mantissa nostris. obsoniis praeferenda. Atque haec subsidia uti citra pulverem mihi obüigerunt, ita fu- pum lungermanni: codicem nulla industria pre- dere potui. Habuit enim. Gruteri opera e .Pa- latina. bibliotheca alium ab iis, quibus Seberus usus est, una cum MSto. Harpocrationis in mem- brana. vetustiori, sicut ipsius ad Hoescheliur epi- stola. testatur, quam z//ustris Obrechtus, communis eruditorum patronus, inter ἀνέκδοτα sua asservat.

8 IOACHIMI KUEHNII

Operáe pretium fuerit cognoscere quibus coloribus ipse MStum suum 'depingat. Totus esi, inquit, et multis partibus rectior. vulgato. sed. saepissime etiam mulilatus, etin testimoniis autorum : de- curtatus, certe in duobus libris, quos contuli, ex« scriptor pessime involvit saepe mulia illis verbis;

καὶ τὰ ὅμοια, Nescio an suspicari debeam, Eclo- gas esse, quales tuas in Athenaeo Casauboni lego. Praefationes tamen: saepe: sunt. adscriptae , inter dum etiam lemmatum: capitum. index. : In priori- bus sane libris duobus tam saepe abit'a vulgato, ut mirer, quod. tam aliis: verbis et alio casu in- flexis utatur. —Haec ille in dicta epistola, Qua le- cia descriptione,: continuo cogitare coepi, annon quaesiverim id, quod prae manibus habui. Nam sine exceptione omnia: cadunt in MStum -4dntwer- piense, quaecunque in suo laudat, quaeque deside- rat. inprimis formula compendiaria, καὶ τὰ ὅμονα" qua non exscriptor,, ut Jungermannus voluit, sed ipse autor usus videtur, probe gnarus, se principi scribere longos logos aspernanü. | Postea brevitas aütoris cerla ratione astricta pro macie, maturum- que iudicium pro sterilitate fuit, et quidam nimis seduli, perrupto limite, καὶ τὰ ὅμοια, addiderunt, quae scilicet perfectioni operis derogarent, si ab- essent. Non tamen simpliciter abnuerim , esse, ubi exscriptoris sit hoc compendium, καὶ vd ὅμοια: Aeque infeliciter, ut hoc statim subiungam, cecidit opera in eruendis Jungermanrnmi commentaris in Pollucem collocata. novimus equidem ex epistola Tungermanni ad ILingelsheimium,. quod volumen illud. iam. tum ad lib. VIL JPoZluezs perductum; sexcenlas paginas impleverit; novimus quod testa- mento Junpermanni relictum 811 Sebero, fatente eiusdem epistola ad Hoeschelium. sed. quorsum avolarit. post fatum Jungermanni, aut ubi terrarum adhuc delitescat, iuxta cum ignarissimis scimus. ]taque nostris rebus contenti, πόρσιοψ παπταίνειν desimamus. Suíliciant ista de subsidiis, quae fue- runt, quae non fuerunt. Quod denique ipsum Pollucem attinet, iure merito eum laudare super- sedemus. quis enim hodierno die illum vituperat? quis e doctorum choro neget, nihil in hoc genere

ΟΥΓΑΉΎΡΙΒΙΑ EE ΤῈ Qc 9

scriptionis extare Oromastico- utilius? nihil ad. per- discenda. Graeca iustruclius ? nihil ad quaevis studia accommodatus, '' Olim . quidem. dum. vixit. PoZ/ux, coaevun .sophistam Lucianum. iu duobus dialogis acerbissimum. expertus. est censorem. in. altero ho- rum.nominat Pollucem, :Lexiphtanem, id est, dictio ratorem, Onomacritum et Onomarchum: in altero, rhetorum. praeceptorem. ..Lexiphanis nomen impegit ei propter. Onomasticum, in qu hinc inde. la yeteruni Graecorum vocabula laudan- €—— ille .est. dialogus κάλαμος in..quo Lexiphani: iribuit..sermonem - ante. e annos. ceptum, si modo inquinalissima rancidae i ann et. musteae novitatis colluvies sermo. dici meretur. Sed. quilibet, | qui nostri goeefatonée 'Àn singulos Onomastici libros et orationis | apud PAi- lostratum legerit, facile videat, styli. sui naso numis hac in: parte gratificatum esse Lucianum. Caeterum illà loquendi stribligo iocularis et levis est prae con- iis in-rhetorum praeceptorem ,.id.est Pollucem, juasi.e plaustro iactis, Prima eius incunabula, vi- lam, mores, paonqecpadatne e denique et sLylum. perstringit, δὲ nihi] sibi ad sum- mam. maledicentiam reliquum fecit. Inprimis vero id..egit, ut PoZlucem. male suo defuugi officio osten-11 deret. Notum. enim est, quod .Po/lux Athenis tAro- ἕως vel cathedram professoriam rhetorices a Com- imperatore oblinuerat, adeoque artis prae- cepta usumque eorum iuventuti tradebat, - fools duas orationes partim pro cathedra, partim de plano pronuntiando: cui honori e publico accedebat myrias vel mille coronatorum stipendium. Isto throno indignum Pollucem toto dialogo clamat Lucianus, et tantum non dicit, οὐχ αἵ μυρίαι τὸν ἄνδρα; drach- marum znyrias non facit virum aut strenuum rhe- torem? Eodem tendit, quod non Graecum, non Ro- manum, sed Ceitam, corpore scilicet validum, at ingenio pinguem Po//uci in disciplinam dedit: ἕπου μόνον ὦ Κέλτιον μέλημα (ita enim legerem pro Κλη- τίου u.) sequere modo, o Celta charissime, mea maxima cura, quo te duxero, inquit apud Lucia- num Pollux mimicus, quibus verbis simul ad scom- ma adversariorum, quo Pollucem dixerunt 4r-

10 IOACHIMI KUEHNII PRAEFATIO,

duennas sophistam, alluditur, Suidas quidem il- Iud male accepit; dum ex zfrduenna nobis exsculpsi nescio quam urbem PAoeniciae, Pollucemque eadem ópera ex Zegyptio in Phoenicem defovmat. ' Verum aliud; meo quidem iudicio,- sub hac' figura latet; nempe volueruut malevoli mordere zostrum ὡς κύνες λήϑαργοι hoe dicterio, et oblique indicare, quod Athe- nis doctiores sophistae nacti sint auditores e cultis populis, qui ingenia domo attülerunt ad percipiendas artes a natura factas; Polluci. vero ab drduenna; horrida Galliae sylva, venerint discipuli coelo so- loque patrio asperiores, qui se naribus trahi sinebant, quocunque magister praeiret.' Inter. eos facile se ia- ctasse Pollucem αἴ βασιλέα iv τοῖς λόγους, et μὴ εἰδό- τὰ ἐν μὴ εἰδόσι" cum ingenti applausu rhetoricatum esse. hinc rduennae sophista audivit, hine et Lu- cianus Κέλτιον μέλημα ei formandum dedit, 864 o- mnia ista non amplius feriunt Pollucem, ut nunc in mundo est "nec quicquam Onornastico laudis de- irahunt. Eadem ratione transmittimus, quae im stylo Pollucis carbone motata Philostrato' in vitzs sophi starurn ; quid enim' attinet. cum. mortuis luctari; 'et dudum abolita δῦ sepulta scripta operose defendere? Melius faerit, praefationi modum finemque tandem "imponere. Vale igitur |. b. et; si non omnia mini- ma maxima menda a nobis sublata inveneris, unum post homines natos Zerculem perpurgando 4ugiae stabulo fuisse, cogites oro quaesoque, Script. 4. gent. ldibus Iuli ammo wncxcvt ^ ^ ^ (^

——————— ἜἊἀἊΡ᾿

PCT -

ΕΠ ΤΟΙ [0] {

-nmtr nmis15n51l à ob Y idri5ss t fs “ΙΓ 2019 6111109

( «Ἢ I2 - f^^ : » | i ainouO AURTOIUUDEO Z1 30x 2*'0611D5 ΚΠ 93 i T1650 Inr, Teool arr ΡΠ ebore amiiib» rrrvtalsns -mibsqiui'sor'eoqo obigionu5 es 6 ow "marroriammoqui

»

IXEOTORI BENEY.O

| 7 CJUI LO i2 —ibtrto92» 5 eppp eon ans Td ὃ ΒΊΠ.] 15}: Ὁ0 5 79109 ΒΌ vongiritIJileo'tt *e5:D*** OjunXO iret X τα ICUS LEDEBLINUS, ον 93 11170111 HT ΤΥ! ^

omi i maus | τς JOHANNES | PSEIBAD 9 [e innb Linguarum ar " Orien an Professor Publicus et'Or- 59 nit αν fgUTODULL dioc umntle Pr "Lari Κα Ὁ non τς inarius "Argentorati, ET riii loitv NWitaget omonmornog terim civoup Juris euivisl ἐπ} "rodit tandem multis eruditorum. votis expetitus, multis. eruditorum lucubrationibus iam. inde a seculo fere illustratüs liber; tardius hercle, quam elephan- tem: parere vülgus existimat: illam enim decem an- nos 1m utero gestare antiquis proditum est.. Ast in hunc partum in| lucem edendum; -cum eg quidem, 10 nune conspicitur, splendore, plus centum, annis dpüsduit, Quotquot enim fere doctissimorum viro- yum in hac. nova.editione comparent explanationes, quotquot item . restitutiones, omnes ita sunt compa- ratae, ut auctores illarum aut nullos plane, aut exi-. guos saltem industriae suae fructus, dum viverent, int. τ Adeo quidem, . ut qualia Iulio | nostro uci- eiusque criticis obtigere fata, nullum alium scriptorem ,;Graecorum imprimis, fere expertum fuisse dicere rion - dubitem. | Ut alia enim. taceam, nulli:eorum , qui editionem hanc novam molieban- tur, tam beato esse licuit, ut illam ἀπαρεμποδίστως atque solus ad finem perducere potuerit. | Cuius ret cum. et ipse vivus adhuc testis supersim, operae pre- tium esse duxi, ut benevolum lectorem de iis, quae mea opera in hac editione praestita sunt, redderem certiorem. . Postquam e patria suasu et hortatu cum aliorum , tum vero imprimis illustris Obrechti , stu- dio peregrinas visendi terras, et in. linguis ulterius ficiendi, discessissem, et per tempus aliquod Fran- cofurii. ad Moenum. degerém, occupabar primum iussu illustris viri in conferendo MSto lamblichi cun.

-5]5k&tl ttiuoilduq prtosis egpotip

12 IOH. HENRICI LEDERLINI

editis eius operibus, et describendo eius tractatu nun- quam hactenus edito περὶ κοινῆς μαθηματικῆς. Quem auctorem editurus modo laudatus vir fuerat, misi typographorum παῖδες cunctando opus hoc impediis- sent. Quare nihil quoque eius rei publicum hacte-

nus, vidit, praeter versionem, de. vita. quam fide vie magno cum Abd Teliceimie

confecit. Reliquas vero innumeras, quas excerpsi- mus ex manu nter codice restitutiones una cum libro inedito 9 «ow - τικῆ, SH imo, dum viveret, $us "Thomae ale, ut ids C s era aon Anglia editur promiserat, sRgnemieik; qna omnia, ut etiam post horum omni peritia ce ebrium virorum fata ii, in quorum sunt manibus, non diu- tius latere sinant, quavis animi contentione rogandi sunt. Hoc labore in lamblichum ad finem: perducto.

cum Belgium adire esset animus;: opportunum: nactus. comitem virum .reipublicae :literariae: bono. natum: Ioh. Henricum Wetsteniüm, sic permittente, imo in- éitante illust3' Obrechto, cum quo iter aggressus, feliciter. Amstelaedamum perveni. | Übi«cum memo- ratus Wetstenius in itinere pariter et dein domi sae- pius narraret, qua ratione Iulii Pollucis 'Onomastiei. editionem novam instinctu clarissimorum virorum: et imprimis Obrechti meditaretur ;; recenseretque 68; quae iam in eam rem conquisivisset. undique subsi- dia, imo tandem Obrechtum sibi me non- inutilem. ipsi navaturum in edendo hoc auctore operam spem. fecisse, saepius repeteret, ego vero subinde tanto oneri ferendo meos humeros impares esse ingemina-- rem; ecce reddantur nobis literae ab illustri Obrech- to, in quibus a bibliopola et a me specimen novae. huius editionis petit. Verum cum ne sie quidem hoc in me onus suscipere auderem, et quidvis potius me: facturum, quam immaturum foetum in lucem publi-. cam enixürum dicerem, aliae nobis, et mihi impri- mis traduntur literae, quibus non amplius petebat ilustris vir, sed plane, ut morem tandem gererem,. imperabat. In his constitutus angustiis, cum petilio- nibus et imperio illustris viri ne resisterem, debita. erga illum ex una parte veneratio, ex altera vero impediret nataralis timiditas, et imbecillitatis meae conscienlia, vicit tandem viri auctoritas; Quare

porMCIMMMLex——.————MHNÁ

DÉLISPRAEFATIO, ἢ Ὁ} 18

acceptis iis, quae novae editioni adornáandae magna, ua vir optimus gaudet et industria, et propenso in literas studio congesserat, postquam paulo. ac- curàátius omnia lustrassem, manus tandem operi huic admovere, et specimen aliquod eruditis exhibere visum fuit. Quod cum non illustris Obrechti tau- tum, sed et cómimuni aliorum in his literis praepri-

mis laudatorum, Graevii, Perizonii, Wetstenii, Cle- 18

rici, Francii, Broukliusii atque aliorum, qui omnes

nominis sui fama passim inter eruditos inno- luerunt, calculo esset comprobatum, quo coepera- mus filo, telam pertexere perreximus, Ut autem ordine quid. eum 1n. specimime, tum vero reliquo operis progressu in nova hac editione praestitum sit, benevole lector, cognoscas, sic habeto. ln adornan- da hae editione nostra, cum variae ob oculos versa- rentur editiones, Seberi potissimum, utpote tune temporis adhuc optimam, nobis sequendam elegimus; hac tamen observata ratione, ut prius textum grae- cum ipsum restituerimus, quantum fieri possibile fuit ex. iis correctionibus atque emendationibus, quas clarissimus loh. loachimus Kuehnius codici Basi- leeusi ex excerptis Vossianis atque Salmasii, et MSto AnLwerpiensi manu sua adleverat. Ipse enim prae- clarus vir Pollucém editutus fuisset, nisi mors prae- matura meditatum interrupisset opus. "Textü graeco ita emendato, et multoties aucto, aut etiam adco mu- tato, ut Pollucem in ipso Polluce quis quaerere pos- sit, ab initio versio quoque Gualtheri nobis interpo- landa, aut etiam nova exhibenda videbatur: quan- quam, ut verius dicam, illam plane omittendam exi- stimabam, et omisissem quoque, nisi alia omnia mo^ bis bibliopola suasisset; et verendum quoque fuisset, ne olim quereretur quis aliquid novae huic editioni deficere, quod priores habuissent, et dicam nobis eius rei causa scriberet. Novam versionem ador- mare per temporis MUTA plane nec licuit, nec commode et cum laude a quoquám fieri potuisse aut adliuc posse, audacter asseveraverim. Norünt hoc ii optime, qui Pollucem norunt. Cüm enim Pollux saepissime, et fere non semper, $ynonyma recenseat, et epitheta, phrases modosque loquendi antiquorum examinet, proque obsoletis et minus bonis meliores

14 Ε0Η, ΒΕΝΒΙΟΙ LEDERLINI

substituat, et, ut breviter. dicam , copiam orationis Graecae iis, qui Graece discere. volunt, suppeditet, quis-quaeso in tanta linguae latinae penuria tot voca- bula reperiet, quibus eadem quae Graecis vis atque significationis insit ratio? et si vel maxime invenerit, (quod tamen fieri posse a quoquam pernego) versione certe sua non graecam liuguam, sed latinam docebit. Quis porro vitiosas loquendi rationes. Graecorum; aut poeticas, et tragicas, vel dithyrambicas cum me- lioribus in latina lingua, aut iisdem vocabulis ita ex- primet, ut lector graeca inspicere non habeat opus? Ut taceam, quae certis auctoribus tantum usitata pas- sim citat: quae si vertere velis, oleum et operam perdas necesse est. Ex innumeris exemplis haec accipe: Pollux noster libro lll. . segm. 70. .sic -ait: φιλόπαις, παιδεραστὴς, παιδοφίλης, ὡς Τηλεκλείδης" καὶ παιδοφιλεῖσϑαι Πλάτων εἴρηκεν ὁ κωμικός᾽ ὁ μέν- τοι παιδέρως Ζεὺς παρὰ Τηλεκλείδῃ πέπαικταν elc; Quomodo haec latine exprimes? An cum interprete dices? Puerorum amator , cinaedus, ut Teleclides inquit, et puerorum. .amori. operam. dare,: dixit Plato Comicus. Et lupiter puerorum amator, apud Teleclidem fictus est. Haud. sane . crediderim. sic aliquem haec redditurum latine, aut sic latine red- dita absque Graeco intellecturum. . Sed rei manifestae immorari, et plura exempla coacervare, quae fere ubique obvia sunt, nolo. Quod enim aliquis de Ari- stotele olim pronunciaverat, eum tam sine Graecis literis intelligi optime posse, quam sine se, id veris- sime de Polluce nostro dici posse exisüimo. Quae cum ita sese habebant, placuit tandem Gualtheri ver- sionem interpolare, et quantum f£ieri poterat, talem reddere, quae cum fructu a lectore in Graecis minus exercitato consuli posset. Idque per integrum librum rimum a nobis praestitum est: ita tamen, ut et in illo libro adhuc multa sint, quae diligentiam nostram fugisse, nequaquam dilliteamur. . Sic inter alia quan- do Pollux ἵππου tradit ἔπαινον libri 1. segm. 189. ita legitur in' Graeco: τράχηλος εὐκχαμπὴς, ὡς ἀλεχ- τρυόνων, ἀλλ᾽ οὐχ ὥσπερ κάπρου ὀρϑός. Quae inter- pres Gualtherus in. versione sua hoc modo expressit : collum incurvum. gallorum more , non rectum, ut

hircorum, . Ubi licet. pro. incurpum. substituerim

!143PRWEFNTFOS Hoi 16 ffesile; tamen ob nirbium: urgentes óperas non ani-

madverti- gravius hic latere erratum; et. tale quidem, vel illorum; qui primis, ut aiunt, labris hanc m degustarunt, illico incurreret oculis; illud hircorum nimirum, quod perbelle scilicet. vocem Graecam κάπρος exprimit, quae aprum, nec unquam hircum notat. [dem scilicet accidit interpreti, quod et alias: sic libro I. segm. 24. ex diis t$, caedis ultoribus, ut nostra versio habet, ille in sua versione, Aomicidas fecerat. Verum eius monstra quis narrabit?- Unde et eo facilius me veniam conse- * cuturum spero, si in aliquibus Argi destitutus oculis falsa veris reliqui. Herculeo etenim labore ad hoc: δῶν stabulum repurgandum opus fuisset. Verum, ne quis iniquius forte Gualtliero, quam par est, insultet, et eius versionem scommatibus excipiat, age indicabimus ex ipso Gualthero qua ratione illi haec versio confecta sit. Epistola enim xL1x. cen- turiae II. epistolarum selecfarum superiori seculo ab illustribus viris scriptarum vel a Belgis, vel ad Bel- 14 ; edit. Lugdun. Batav. clolocxvir. ita Rudol- Come rt ,,Pollucis translationem ante annos "quadraginta adolescens adhuc adgressus sum, cuius me saepe puduit, cum quod multis in locis me hallueinatum esse, postea viderim, tum quod, cum me procul absente liber excuderetur, multi loci a Ureographi operis corrupti sint.* Et epistol. 1. ,Iulii ücis versionem apud nos inveni. Ego unicum exemplum habeo, cum Graeco conligatum, quod si tibi eo opus sit, libenter communicabo; quamvis sciam, te illo non multum iuvari posse, quando poenitet illam versionem unquam h meo nomine prodüsse: et optarem te illi auctori restituendo ma- num admovere, ut meus ille foetus immaturus vel hac ratione totus aboleretur.^ Hactenus Gualtherus. m; ut ad versionis correctionem, quam per librum primum invitus licet tentaveram, redeam, sciendum est, me in reliquis libris vel plane nihil, vel non misi gravissimos errores, et qui operarum forte incuria commissi fuisse nobis visi sunt, mutasse. Postquam enim librum secundum typis exscribere . coeperamus, morem illustri Obrechto, cui plane nihil in versione antiqua mutandum, nec etiam nova

16 IOH, HENRICI LEDERLINI adoruanda videbatur, gessi, et versionem Gualtheri

out illa a Sebero exhibita fuerat , imprimi curavi. t haec de versione suíliciant. . Redeo ad textum Graecum, quem aliter in hac editione , quam praece- dentibus omnibus, et meliorem quidem atque plenio- rem 'dedisse, iam supra monui, Verum quoniam lectores olim editionis Seberi lectionem requisituros esse facile prospicere poteram, ideo, utillorum cu- riositati consulerem , — lectionem, qualis ni- mirum in textu Graeco Seberi erat, ante si eruditorum virorum notas, de quibus postea dicam, uncis inclusi, ut ex inspectione cuiusque observatio- nis de priori lectione constare posset. . In textu vero edendo omnes, quae praecesserant ediliones, con- sului, Aldinam scilicet, quae prodiit. Venetiis mense Aprili cIoIorr. Florentinam, quae Florentiae. apud Bernardum Iuntam mense Novembri cloloxx. im- pressa fuit; Basileensem, quae cum praefatione Si- monis Grynei ad ludimagistros typis exscripta. fuit Basileae clo Io xxxvr. "οἱ denique Francofurtensem, quae Francofurti studio et opera Wolfgangi Seberi Sulani clolocvru. lucem publicam | adspexit. 14 quod monendum esse non temere existimo; nam et sic quandoque vitia, quae in editionem Seberi, invito forte ipso, operarumque incuria irrepserant, sustuli, ceu iis, qui haec diligentius examinare satagent, ma- nifestum fiet. En tibi exemplum. Libri VL. segm; 150. inter adverbia, quae περὶ τοῦ ὀλίγα μετὰ χρίσεως λέγοντες recenset Pollux, Seberi editio post αὐτάρ-- κῶς, βραχέως legebat σοφῶς; cum tamen reliquae editiones omnes habeant σαφῶς, quod ipsum praeter- ea segmenti praecedentis verbis aperte firmatur, ubi sic habes: αὐτάρκης, ἀρτιεπὴς, σαφὴς etc. Red- didi itaque textui nostrae editionis antiquam lectio- nem; neque tamen in notis meis quicquam ea de re, seu minoris scilicet momenti, monendum censui. Et idem in aliis levioribus a me factum.esse benevo- lum lectorem monendum hic esse operae duxi pre- tium. Praeterea quoniam nimis operosum fore de- ehendimus, si iuxta distinctionem usitatam: in ibros "δὲ capita et.secliones -citationes .jn commen- tariis servarentur, cum aliquando unius citationis ergo plures percurrendae paginae «essent, ideo-nt

E

PRAEFATIO. 17

et hac in re lectoris in inquirendis citatis tolleretur fastidium, singulos libros in d yeu particulas mi- nores, numeris minoribus ad oram textus Graeci aeque atque Latini adscriptis, dispescuimus, omnia- que in observationibus allegata, quae olim ad libros et capita atque sectiones referebantur, ad segmenta (sic enim. distinctionis causa appellare eas placuit) revocavimus. Et sic quidem circa textum ipsum versabamur. Ceterum quod iam observationes at- tinet, atque alia subsidia, quibus praeterea usi su- mus, de iis sequentia accipe. Dedimus scilicet no- tas Seberi et Gualtheri quales in Seberi invenimus editione integras, priores nimirum, et posteriores ad interpretationem. Utque eo facilius typographi παῖδες quaesita invenirent, prioribus notis Seb. po- sterioribus Seb. 2. distinctionis causa in catalogo

» notarum adscripseram, simulque ut cum in priori-

bus, tum vero posterioribus non nisi Seberi no- men, omisso numero denario, typis exscriberent, monueram. Verum etiam invitis nobis, et fere non ubique hic numerus irrepsit, et additus ab o- peris in editione hac permansit. His Seberi curis superaddimus commentarium luculentum atque perpetuum, nec unquam. antehac editum clarissimi nostri Iohannis loachimi Kuehnii, dum viveret Ar-

entorati Linguarum Orientalium Professoris Pu-

lici atque Ordinarii, decessoris mei atque praece-

toris aestumatissimi. Cui quantum res literaria in humaniorum literarum studiis, Graecae praeser- tim linguae, strepentibus licet et ringentibus invi- dis, debeat, eruditus lector ex eius scriptis reliquis ipse perpendet, et incomparabilis hic in Pollucem 15

labor abunde declarabit. ^ Usus erat hic vir prae-

clarissimus in emaculando Polluce atque explicando excerptis codicis Vossiani, quae bibliotheca publi- ca Lugdunensis Batav. cum aliis κειμηλίοις egregiis asservat, et excerptis Valesii, et codicis scripti Antwerpiensis atque praeterea iis, quae doctissimus Cl. Salmasius codici suo ex variis manu exaratis libris atque ingenio quandoque adscripserat. Quem Salmasii codicem cum in edendo Polluce occupa- rer, celeberrimus vir Ioh. Georgius Graevius, pro singulari suo, quo erga Musas humaniores fereba- Pollux Fol. I. b

18 IOH. HENRICI LEDERLINI

tur, affectu; mecum communicaverat, üt utrum ubi-

ue bona lide excerpta, quae Kuehnius acceperat, descripta essent, conferri, et sicubi forte esset erra- tum, corrigi a me possent, Quod et ipsum. in ex- cerplis Vossianis a me praestitum fuit. His vero ad. iutus celebris Kuehnius noster subsidiis infinita. in Polluce nostro monstra feliciter profligavit, antiquas- que atque puriores lectiones eidem reslituit, ratio- nesque mutationis subinde fere commonstravit. Quod tamen ipsum non sufficere existimabam, nisi et ipse ego ferme semper quid in textu Pollucis a Kuehnio correctum atque additum, aut etiam resectum fuisset, monerem, uti ipsa operis inspectio , vel me tacente, testabitur. Sed ne nimium amori τοῦ μακαρίτου in- dulgere forte videar, pergo ad alternm, quem nunc damus in lucem publicam commentarium , | clarissimi scilicet. viri atque doctissimi Gothofredi lunger- manni, cuius famam curae in Iulium Caesarem, Longi Pastoralia etc. iamdudum illustrarunt. Duobus in restituendo Polluce hic vir eruditissimus codicibus usus erat: Palatino uno manu exarato, altero Lab- baei codice, quem tamen non nisi ad libri L segm. 81. finem collatum se invenisse ipse Iungermannus ad locum. citatum testatur... Quam vero eximius co- dex ille Palatinus fuerit, ex iis, quas clarissimus vir variantes indicavit lecliones atque hiulcorum supple- ὁ menta, cuique inter legendum palam erit, |. Unde et aliquando, quo minus apertas eiusmodi emendationes in textum nostrum etiam praeter Kuehnii nostri mentem, vel ubi ille nihil mutasset, reciperemus, abstinere non potuimus: quanquam parcius id a no- bis factum esse, et nisi res aliter ipsa clamasset, fere nunquam, neque ctiam insuper sine solita mutationis menlione altentus lector ipse perspiciet. Praeterea vero, ut et de huius viri commentandi ratione aliquid dicamus, eximia illa est δὲ nunquam satis depraedi- cauda. Praelerquam enim quod facilis ea sit, et Kuehniana amplior, summam auctoris prodit dili- genüam, qua incredibili plane labore atque industria loca scriptorum integra ex Platone puta, Aristophaue atque aliis indicavit, e quibus vel unicam vocem Pol- lux noster laudaverat, aut. reprehenderat. . Quo faclum saepius fuit, ut eliamsi nihil a scriptis libris

PRAEFATIO. : 19

opis adfuisset, genuina tamen multoties Pólluci lectio asserta sit, Sed ad reliqua pergendum est. Com- municata nimirum praeterea mecum fuit editio Ba- sileae excusa, in qua ubique fere comparebant emen- dationes, variae lectiones, lacunarum supplementa elegantibus quidem sed minutulis literis adscripta ad oram libri, quandoque etiam vocibus impressis super- imposita. unde promanarint, dubium: ex scriptis tamen esse codicibus cum addita plerisque correctionibus solennis nota yg. tum vero τούτω quandoque longiores, atque cum aliis MSS. conso- nantes nobis persuaserant. Auctorem vero harum variantium leclionum atque emendationum Falcken- burgium, doctissimum olim virum et H. Stephani amicum, fuisse conieceramus primum ex iis, quae in codicis fine ab aliena manu addita deprehendimus: ubi sic extabat: Quae iz hoc codice adscripta sunt, videntur esse a manu doctissimi Falckenburgii. Verum ut cerlo quoque Falckenburgium earum au- ctorem iam fuisse credamus, persuasere nobis alia, her e a manu Falckenburgii scripta nobis ostendit vir issimus 'Theodorus Schalbru:ch, in quibus idem plane literarum ductus conspiciebatur. Sed quic- quid tandem huius sit, correctiones has esse optimae notae, et reliquis etiam saepius, quas enarratis codi- cibus debemus, praestantiores, res ipsa docebit. Et optassem, ut non eaedem per transennam tantum, ut ita loquar, indicandae fuissent, sed ut tempus su- isset, quo easdem expolire atque ulterius expli-

care licuisset. Quo dum destituebamur, non tamen patiebamur quicquam intactum, quo minus singulas eiusdem emendationes, variantes lectiones aut sup- plementa , quanta licuit fide sub auctoris sui nomine us, nihil addubitantes, fore olim oculatio-

. res nobis eriticos, et quibus plus otii supererit, qui . easdem accuratius examinabunt, et plura adhuc et

motatu digna eruere poterunt. Nobis festinantibus

ansam aliis atque materiam bene de republica eru-

. dita merendi suppeditasse sufficit. Addidimus insu- ΟΠ per quoque restitutiones doctissimi Canteri, paucas

quidem, sed non nunquam satis felices, quas erudi-

tus vir Theodorus Schallbruch nobiscum communi-

eayerat, qui et. praeterea usum. bibliothecae suae b 2

20 IOH. HENRICI LEDERLINI

16 instructissimae mihi omni alias librorum supellectile, utpote apud exteros degenti, destituto iuxta alios hu- mánissimos viros concesserat. Haec breviter sunt illa subsidia, quibus adiutus hanc tibi, benevole lector, editionem procuravi. Hinc inde equidem ali- quid quoque de meo adiectum videbis, verum cum exiguum illud sit, nec tanti, ut ipse magni facere queam, ideoque silentio illud praeterire praestat. Rogo tamen velit benevolus lector omnia illa, quae a me sparsim observata sunt eo legere studio, quo a me scripta sunt, et secum temporis angustiam, quo labores mei circumscripti erant perpendere, et in bo- nam illa interpretari partem; aut si meliora nostris habebit, eo proferre animo et nostra corrigere, quo nos aliorum σαροράματα indicavimus. sic enim non tantum ego, sed et universus orbis literatorum habe- bit de quo sibi gratuletur, et unde ulterius proficere possit. Aliqua fortasse erunt, quae si limam huic addere editioni licuisset, mutassem, aut obelo notas- sem, ob δευτέρας φροντίδας, quas etiam proverbio σοφωτέρας dicimus, Verum erit fortasse etiam ali- quis de his olim dicendi locus. Manum nunc de ta- bula, quod aiunt, moverem, nisi adhuc amor erga Pollucem meum, imo universam Graecam literatu- ram a me, ut ulterius quid in publico hic monere- tur, efflagitaret. subsidia scilicet adhuc alia, quae Pollucem imposterum forte ulterius exornare pote- runt, si cui id facere fuerit animus. Postquam nimi- rum revocarer in patriam, et in medio cursu abrum- pendum huius editionis filum esset, in itinere meo

er Galliam, cum Lutetiam Parisiorum venissem, et iumaniter ibi a Christianissimi Regis bibliothecariis, clarissimis viris Clemente et Boivino essem exceptus, in regiae illius bibliothecae thesauro incomparabili adhuc latere quinque codices MSStos Iulii Pollucis deprehendi, quos in nostra editione cum editis nemo quod sciam contulerat. Per exiguum itaque illud. lemporis, quod commorari mihi ibidem licuit, per- currere illos coepi, Ut autem ubi incipiant, ubive finiant, benevolus lector uno intuitu sciat, breviter de singulis dicam: bs fei Codex I. erat chartaceus in folio, signatus no. 2647. qui incipit: Πολυδεύκους Ὀνομαστικῶν βιβλίον.

"PRAEFATIO. -. -. 21

πρῶτον. Κομμόδῳ Καίσαρι ᾿Ιούλιος Πολυδεύκης χαί- etc. ad orani € dein codicis haec librarii nota con- spicitur: Ἰστέον ὅτι τὰ ἐν τοῖς & βιβλίοις ἐμφερόμενα πάντα ὀνόματα συν ev ὃ Πολυδεύκης ἀπό τε τῶν παλαιῶν vive tad «el ποιητῶν καὶ ἑτέρων. Τὰ πλείω δὲ "d ἀφ᾽ ἑαυτοῦ Toi ἐξέθετο. Οἱ δέ τὲ παλαιοὶ εὑρισκόμενοι iv τοῖς & 3 e ἦσαν οὗτοι. Θουκυδί- δης, Πλάτων, oed Θμηρος, Σοφοκλῆς, Εὐριπίδης. Ἰσοχράτης, καὶ fr ἔρον πολλοὶ, ovg ἐγὼ κατέλιπον διὸ τὸ συνοπτικὺν καὶ τὸ εὐληπτότερον.. Finit autem hie porn verbis : vett καὶ γλῶττα τὸ Ἐν τῶν iv τῷ προσώπῳ ὑπὸ τὸ τῶν ὀδόντων ἕρ- pude ἰδὲ wwe καϑιδρυμένη" λόγου δὲ πηγή: eri editione leguntur paginae 94. lin. 41; li ris cap. rv. sect. 25.,. in nostra autem Tiboo Hu. (4304/0. (9 mi iM. itidem chiitaeens in Quarto motaiua ' no. 1536 et 8267. MMC: hoe modo: lIlóAvósUxovs.. ᾿Ιούλιος Πολυδεύκης Κομμόδῳ Καίσαρι χαίρειν. Dein ποῖα librarii ut ἴῃ codice primo haec: 'fn6oó Mad "Igclov. t ὅτι ἐν τοῖς πέντε βιβλίοις ἐμφερόμενα πάντα ὀνόματα συναγήο- χεν δ᾽ Πολυδεύκης ἀπὸ τε τῶν παλαιῶν. καὶ σοφῶν xal ποιητῶν. s drip: Τὰ πλείω ἀφ᾽ Ecv- τοῦ ἐξέϑετο:. Οἱ δὲ παλαιοὶ oL εὑρισχόμενοι £v τοῖς πέντε βιβλίοις ἦσαν pris; ΕΝ ΜΔ ΝΣ Σ md

ον Soeur Finit: »autom: iere sos ων $4 Uy* Lu νους" ἄν". ας ἑκατόν" κόρημα" κιβωτόν. καὶ FAR onte sunt in: Seberi editione PE 504. fin; libr. X, c. 53, in nostra 'vero libro X. segmento. ultimo. : 50» 0005 ^'€odex HL, quoque chartaceus eadem" fontis notatus numeris 1689. 40. 3255. 418» caret praefa- . tione fulii Pollucis ad Gaesarém Commodum. Incipit sequenti modo : Τὰ κεφάλαια toU πρώτον βιβλίου etc. Desinit autem eodem plane modó; quo secundus. Ὁ Codex IV. itidem chartaceus in forma octava

inscriptus numero 3511. In eius f£ontispieio hi Eu vérsusi uoo í

^ Χρυσοῦ μεταλλεῦ (supraior. eie) καὶ genet

cs σπερμάτων,

17

29 IOH. HENRICI LEDERLINI

Τρέφεις κατολβίξεις. με καμάτων δίχα ἡ ' ᾿Ανηρότως ἠύχησα (suprascr. 4g, ut μι dine) τὴν πανσπερμίαν. ᾿Δμαλϑίας. εὕρηκα: τὴν βίβλον κέρας... jou » i Κάμνεις, ὀρύττων 'τὰς: πολυχρούνους φλέβας. Ὡς. αὐτὸς. ἀκάματον (suprascr, v. αὐ οἷν ὠκάμνα: {νι ΡΨ), «ἕξω. τὴν πόσιν, ὦ jOWAMONDIO! Tiv; “γοῦν ἀμοιβὴν χάριν. ὀφόδρν: λάβοις, ὁ * An “εὐσέβειαν τοῖς. πόνοις κεραννύῃς. - E Déin, literis visum fere fugientibus rubrica scriptis haec. habentur: "4957 τῶν τοῦ Πολυδεύχους p ᾿Ονομαστικῶν, Ἰούλιος Πολυδεύκης Κομμόδῳ Καί- Gag. χαίρειν. etc, finit: καὶ ϑέρμαυστριν. (suprascri- pto « legit corrector ϑέρμαστριν") ἕξ ϑρόνους" χύ- TQUV. κάννας ἑκατόν" κόρημα" "κιβωτόν". "λύχνον d ad oram est: λήϊον yg. xci λύχνον) Quae in Seberi editione comparent. pag. 504. 1n fine, in nostra au- lem..exiant: libro. X.. segmento. ultimo; ? de dec! ot Codex V. membranaceus forma. minori, literis minutulis, sed. sat elegantibus: conscriptus , otàátus n0.. 5510. Titulus huius codicis hic est: Πίναξ. Ἰουλίου “Πολυδεύκους ᾿Ονομαστικὰ, ἐν βιβλί 5 πλέον: ye. wn nd τῶν Πολυδεύκ Β Bue BB pse dein.codex ita infit: ᾿Ιούλιος Πολυδεύκης. Κομ- μόδῳ. ᾿Καίσαρ L «χαίρειν: finit: vero scena .ver- a δὲ. C eg Weg tem Ἕως πους οὐὐρατῆφαρ᾽ο. τῶ. χύτρας" voctQv| ἐκ" - quia ϑέῤμαστριν' AB ϑρονουξ᾽ api oia smüvvag. ἔα: vÓy κόρημα" κιβωτὸν «καὶ: λύχνον... voraus mx λεῦ ;"Hi sunt; amice; lector , : quos. inspexi: Lutetiae Parisiorum. codices, et. e.quibus nonnulla pro..temporis.'anguslia.,.excerpsi ; quorum. 'aliqua lecum communicabo ,. 'ut.ex iis de horum codicum praestantia ipse iudicium tuum. tecum. formare, etiex.nnge, quod aiunt, leonem coniicere. possis. Afferam vero. ex libri. VIIL οἱ X. principiis, quanta licet. fide;: non tantum ..meliores vulgata. lectiones, sed et errores, et prout singula in pasa, adi cibus a me fuere observata. | dLibrum. VIIL iuxta. Seberi AES pag 316. lia incipit Codex V. ᾿Ιουλίου Πολυδεύκους ."Ovo- μαστικῶν, βιβλίον ὄγδοον. Κομμόδῳ Καίσαρι Πο- λυδεύκης χαίρειν. Codices vero 1L. et III. hoc mo-

ἐπι PRAEFATIO. 23

do: Ἔν tà τοῦ Ἰουλίου βιβλίῳ τῶν ᾿Ονομαστικὼν ὀγδόῳ ἔνεστι περὶ δικαστικῶν ὀνομάτων". πῶς δικα- στὴν cotta ἔπαινος δικαστοῦ s Vóyos" περὶ τοῦ συλλεγῆναι δικαστήριον. τρόποι δικαστικοί" καὶ τὰ ἀπὸ δίκης tweak tn τιμωρίας" καὶ περὶ ἕτέ- γῶν οὐκ ὀλίγων. (Codex IL ὀλίγον) Pergunt dein ome IL et MI δΔικαστικὰ ὀνόματα εἴη ἂν ὡς ἐγῷμαι etc. quae in nostra editione leguntur VIII, 6. Codex IV. ita infit: ᾿Δρχὴ τοῦ ἡ βιβλίου Ilo-

λυδεύκους ' χστικὸν ὄγδοον. Omissa dein in-

s carus. Dia m" Aw pria! ergii: £v τούτῳ βιβλίῳ etc. Codex V. sic orditur: ᾿Ιου-

s Mov Πολυδεύκους 1 τὰ » βιβλίον ὄγδοον. Καίσαρι Πολυδεύκης χαίρειν. Ταῦτα ἐγὼ

"pi rs

5.0

Θ τ -- ὦ ἢ

- h

^.^. anc. pa Cb 5:72 9^ — i rut um m2

Raps cec istae ara e cT

a

18

24 IOH, HENRICI LEDERLINI

Edit. nostr. Seb. οἱ Libr. segm. pag. lin. vl VHL 1 376 17. δύο λόγους, τὸν. | WENO 2 28. ἔνεστι TM ibid. περὶ δικαστικῶν ὀνομάντων, 27. εἰς ἐπίσκεψιν Ü 1 | 29. τρόποι δίκ. | 30. ἀπὸ δίκ. óvop. περὶ vip.

33. περὶ μεσεγγυημάτων 9 377 4. καὶ τὰ ám. αὐτῶν τιμ. . καὶ τοῦ ἀφεϑέντος 11. περὶ τοῦ ὕβρ. elc,

i

4 14. περὶ ἀρ. scuba . 16. αὐτοῖς ; 17. περὶ διαιτῶν etes ibid. καὶ χωρίων. itoda j ἐν 19. πολ. ᾿ μ πο

At 2 u D ᾿ ! "TE E

e Qo ὃ Ὁ * * m ν᾽

1014, καὶ ἐπ. περὶ οἴκ.

6 378 2. περὶ δικ. etc.

4. εἴη ἂν ὡς 10. δικάξ. xol ἡ ἀμφ.

18. ὁ δὲ δικάζων 14. τὰ δὲ ἀπ. αὖτ.

PRAEFATIO, 25 MSS. Biblioth. Mir

Cod. V. δύο λύγους ἐξειργασάμην, Ὁ τόν.

ld. xd e ἔστι.

Id. cod. περὶ δικαστῶν ὀνόματα.

Absunt a codice IV.

Cod. V. inversim δὲκ. sg.

Cod. V. inversim: negl Tu. ἀπὸ d. ὁ. Cod. IV. ha- bet : καὶ τὰ ἀπὸ ὃ. TENE

E Υ. dew νεμήσεως χρημάτων."

αὐταῖς τιμ.

reed a cod. IV. hic, sed mox sequuntur.

Cod. V. περὶ τοῦ φονευθέντος καὶ τοῦ ἀνελόντος, περὶ τοῦ ὑβρίσαντος, καὶ περὶ καϑηγορίας" περὶ ἀρχῆς etc. Cod. IV. περὶ τοῦ ὑβρίσαντος, περὶ τοῦ ἀφεϑέντος.

Cod. IV. περὶ ἀρχῆς ἀρχόντων ᾿Δττικῶν ὀνόματα καὶ

Cod. IV. habet αὐτῆς" superimpositum tamen a cor- rectore οἷς.

Cod. IV. περὶ διαιτητῶν καὶ διαίτης χωρία iv olg οἱ νόμοι.

In Cod. V. novus titulus: χωρία ἐν οἷς of νόμοι.

Cod. V. τὰ πολ.

Id. ξημίαν. S

14, ἀναϑῆναι.

Cod. V. περὶ τοῦ εἶξαι, καὶ τοῦ μὴ εἶξαι.

Absunt a cod. V.

Cod. V. uy. περὶ τῶν ὑπεκκρουόντων" μδ. περὶ τῶν ἐπαινούντων" με. περὶ οἴκου, ἐν ᾧ ᾧ οἱ Πρυτανεῖς εἵστιῶν- το. μς. τὰ ἀπὸ τέλους ὀνόματα.

Cod. IV. περὶ τῶν ἐπαινούντων. ila autem περὶ oix. absunt.

Titulus in cod. IV. hic est: περὶ δικαστικῶν Qvo ά- τῶν καὶ αὐτῆς τῆς δίκης. xal τοῦ συνέχοντος αὐτὴν περὶ τοῦ δικάζοντος καὶ τοῦ χωρίου καὶ ὅσα dm αὐτῶν

᾿ ὀνόματα.

Cod. V. εἴη ἂν, ὡς.

Codices II. et HI. δικάζων" ἀμφισβήτησις " διαδικασία,

ἰα.

lidem. xoi ὃ δικάζων.

Cod. 1Π. τὰ δ᾽ ἁπάντων. Cod. II. τὰ δὲ ἁπάντων (ad oram vero est: ἀπ᾿ αὐτῶν) “ὀνόματα δίκαιος δικαιοδό- τῆς (suprascr. δικαιότης) καὶ τὰ ὅμοια" τὸ δὲ δίκαιον,

26 ΙΟΗ. HENRICI —

Edit. nostr. Sebzo ποι 18 eo Libr. segm, pag. lin. VHL 6 378 AchE 398491515. epi. οὐδ.

uper τὸ

ir "ipt WI oniboo 5 !

7 Ὁ - sus ov ui -gil ΥἹ 55. Pin ias 23. καὶ τὸν £219 νῶτα ον aso a"

3r Ξε, ^w

Aninuupss xom foa , od Ere ag ra p^ (gam. 20250 at. 03 dnx εὐννλθυθαῦῳ LAS

Ma ages - ig 5/98. πλεονέκτην᾽ et

391 dà6 sq &oz Ípsm ,20vtaoigtye Vor fem. , íax nxeap4o womwcrub. wes (suyo E iem . I bo

8 91. κεφαῖ, B. π΄ uibs

-109 8 DS] τι: 00 jj. m oque Tis india 3 QUÀ o. i9 3io *$ aigu quiim » TIT soya just dip ὙἹ RE 34. ὃ κληρωϑεὶς | A6320* lo 319 NOR Fn my. ν

879 1. καὶ ὃ τιμωρ. m |

9. τοῦ

; XO iom ET "SOM "ue. ie

-«UT0i3 gisenrugll i jo € ,oxio gli an ocn 324910 guod; ὁ ónp "il ἡ ov.

Xo igsm atis sli τως φορτία wor digas. UD

8. διελεῖν uadn -»uoso ValsiTo53420 Tm ám. Vi boo. ni alg wisvn 2040 LE Gp: ins 2515 oe? fos wer vures es uoo ios Bec ἀπογνῶναι. zovvogamib: 'or gm 6. κολάσαι - AMO 1:2 30k Ag ji Miomubnmó ' 91941 D T emo. | ) Ὁ sd 9. ἄφεσις ἡ 10 10. κεφάλ. οἷο. ἀμ ΩΝ rh m lis.) 402242.46 ὧν ἘΣ boc πω τα, ἃ ΕΣ -ουυμυδ, 399480 $6 i (orem τ) 1.5 ada di

IN 2:5. '4aMw «ἢ Qa kit i 35538 Jd nt

AUS “5

Lc ὴνΝ

A

E. Al & * 1 ᾧ P

» CRAS NE

|(SPRAEFATIO. 27 MSS. Biblioth. βεβηνὰ "

καὶ ϑεμιτόν M Ita saltem cod. V. δίκαιορ᾽ Sending καὶ δίκαιον LM Num μόνιμον. “Ὁ

Cod. V. ἀρκ. καὶ οὐδ. ..

καὶ abest a cod, 1L οἱ IL...

Codex V. καὶ τὸν ἄδικον, ἄδικος, ἀδίκως ζῶν, ἀδικίαν ἔχοντα᾽ ita et cod. Il. et Li. Cod. vero IV. sic habet: ἄδικος (margo 40i τὸν ἄδικον) ἀδίκως tàv ἀδικία (margo addit : ἔχοντα) ἀδικοπραγία. τὸν δὲ ἄδι- xov φαίης ἂν πλεονέκτην, & ἄν. 7. etc.

Cod. V. πλεονέκτης" .&vopoc βίαιος * καὶ παράνομος᾽ τ.

VE ἐπιϑυμητής" T. οὐ. π. ἐφιέμενος" cum quibus con- sentiunt codices IT. atque LII.

In cod. V. nullus titulus, nec distinctio capitis. Sed statim cum ,praecedente. capite ita connectuntur | sequentia: ὁ ὁ δικαστὴς δὲ etc." Consentiunt codices — 1H. et 1Π. nisi quod ita pergunt: δικαστὴς δὲ óvop.

Cod. V. xai ὁ xÀ. ità et REX TI. et IIl.

Cod. V. καὶ ó τοὺς dd. et sic quoque cod. IL. verum HL habet: καὶ, τοὺς ἀδ.

Abest a codicib. II.' et m. N^

καὶ abest a cod. IV.

᾿ Τὸ δὲ ἔργον αὐτοῦ legiticed. v. at IIT. et II. τὸ à

ἔργον avro). .

Cod. HI. ἐξαινεγκεῖν 4v. "Cod. V. pro γνῶσιν habet γνῶναι; omisso ' 74 A dein διακρῖναν (cum cir- eumflexo) τὰ δίκαια, omisso διάχρίνειν᾽ quod voca-

balilitiden: ^nón agnoscunt codices II. III. et IV.

Cod. IL. et lI. καὶ διελεῖν.

: Cod. V. iuversim ἀπ. xor. cum quo consentit et

cod. III. et II. Cod. II. III. et V. xoi ἀπογν.

. Cod. IV. itidem ut vulgati κολάσαι" verum a corre-

. ctore suprascr. καλέσαι. Cod. II. Ill. et V. τὸ à" ἀπ. Cod. IL. ΠΙ. et V. xoi &g.

Cod. V. litera 8 numerum designante ad oram po-

sita, ita orditur hoc caput: "Emewáw ἂν εἴποις, δίκαιος. codices vero IL. et III. hoc modo: xoi ἐπαινῶν ἂν εἴποις.

19

28 IOH. HENRICI LEDERLINI Edit. nost. Seb. Libr. segm. pag. lin. VHL 10. 379 12 δικαστὴν roruysQ ἰὼν Y 14. ἀνεξαπ. "ἢ Ὁ. adea at 15. ἀπαραπ. vorumsO dox 16. στάσιμος πονοῦν VI boo 18. οὐ πρὸς ὀργ. Ὁ ls. Fobo2 20. a Cupid elc. yes ἡ τοῦ ibid. φιλανϑρ. ἥμ. — ys 91. φιλοικτίρμων gite 11 29. τὰ δὲ ἐπ. : ΐ ᾿ nj THEN 28" dabgue iiie τῷ afin UR 24. τὸ δὲ ἰδοστασεν ro i3 ἐν yos i edil bo tii 26. opt. E τὸ ἐλ. καὶ gà. ves $8.6. 9 ooo pun TIE 19 ΠῚ ibid. ὌΝ ἔκ oix.V be) ! UY) ds ^ ρα .V .bo2 :Jadsd HI 30. ἀκρίβεια; ele. SEU, 1 eod A 32. ἰσοῤῥοπία elc. | .bo2 $ ijesds ios | 2*4 ..bo5 diusL Gore! "T" $6 τ ibid. ἀπὸ δὲ τῶν. ἄλλων, eibrt ΜΗ τς sw. quod set, lin. 495: s Vi 12 35. εἴποις. ixi Caxaf] guo 86. παράνομος εἷς. εὐχερὴς. lin, 87. | iex ΠΕ 29 JI beo 38. εὐπαραπ. 0 vivuud .V Be) 89. NIME ior ste "n .bog 9 ; "nm .HI 52 41. ἄγριος ἀν. 0. "n .boD ibid. εἰ μὴ τραγ- eri qua posa 44. πλεῖον." V 38 Au Af .5o7) dl 4l A 18 380 1. παρανόμως ete, ΔῊΝ

. ibid. τὰ δὲ iméj. ibo m ἢ

5. éteQogé.

PRAEFATIO. 29 MSS. Biblioth. Regiae.

Abest a cod. IV. et pro εἴποις dein habet εἴπης. Cod. Il. et III. καὶ ἀνέξατο. Cod. V. ἀπαράσειστος. T Cod. II. ΠΠ. et V. xoi στάσιμος. Cod. V. καὶ οὐ πρ. ὁ. Cod. V. μισοπόνηρος καὶ πρᾷος" et ita quoque cod. II. omissis mediis. at cod, llL. μιδοπόνως καὶ πρᾶος. Absunt a cod. IV. Ita et cod. IV. sed suprascr. φιλοχτήμων. Codices II. III. IV. et V. xoi τὰ ἐπ. Cod. HI. et III. καὶ ἀκρ. Cod. V. σκληρὸν δὲ τὸ ἰσοστασίως" xol τὸ ἰσοῤῥόπως" ᾿ἀκλινῶς, ἀτρέπτως" ἐπιεικῶς" ἐλεημόνως δὲ καὶ φιλοικτιρ- ὕνως σχληρά. Τὰ δὲ τῶν ἔργων ὀνόματα elc. et ita ec leguntur quoque in codicibus lI. et III.

Absunt hic a codice IV.

Absunt a cod. IV.

Ita tantum cod. IV. ἀτρέπτως" ἐπιεικῶς καὶ τὰ ὅμοια" ἐλεημόνως δὲ καὶ φιλοχτιρμόνως (suprascr. φιλοικτ.) σχληρά.

Haec cum mediis absunt a codicibus II. III. IV. et V.

Cod. V. ἰσοῤῥοπία καὶ ἕλεος" ψέγων δ᾽ dv εἴπης etc. Consentiunt codices IL et lll. nisi quod uterque ' λέγων pro ψέγων.

Haec cum intermediis non agnoscit codex IV.

Cod. IV. εἴπης.

Hesiwenins cum mediis in codicibus II. III. IV. et V.

Cod, IV. εὐπαρεπ. sed suprascr. a.

ies enm mediis non habent codices II, III. IV. v V.

Codices II. III. et V. inversim ἄνοικτ. &yg. —

Non comparent in codibus II. III. IV. et V.

Sic habet et Codex IV. verum süperscript. est “πλεῖστον. . Desunt cum interiectis in codicibus II. III. IV. et

"Cod. II. III. et V. καὶ τὰ ἐπιῤῥ.

Cod. III. 1V. et V. ἕτεροφεπῶς. ;

80 IOH. HENRICI LEDERLINI

Edit. nostr. Seb. Libr. segm. pag. lin. VHI. 13 880 6. καὶ τὰ ὅμοια τ. 7. ἀ. τ. M. δι ^. r | i3 Ai EO ἢ ibid. τὰ γὰρ &m. À 0. "H p Do 8. ἀνομία etc. ἀγριότης. " —

14 "vig. Exidodéomes ibas ate

ibid. χαὶ τὰ ὅμοια etc. y 15. aj

18. καὶ τὰ δημ. , : ibid. παρανομεῖν. etc. ὑβρίζειν.

17. φενακίζ. elc.

΄

Et haec quidem ex libro VIII. sufficiant, Deli- babimus iam pauca quoque ex principio libri X. Incipit autem hic liber imn codice IV. hoc modo: Πολυδεύκους 'Ovou«ótuxÓv δέκατον. Ἐν τούτῳ τῷ βιβλίῳ σκευῶν τε ἔστιν ὀνόματα καὶ ὅσα περὶ αὐτὰ ἀπ᾽ αὐτῶν πεποίηται" καὶ ἀγγεῖα ἐν οἷς φέρεται xo τόποι ἐν οἷς πιπράσκονται" καὶ περὶ οἰκίας δεσπότου" καὶ ὅσα περὶ ϑύρας σκεύη; καϊὴ παρασκενὴ τῶν ϑυθωρῶν σκευῶν' καὶ τὰ πρὸ χοιτῶνος" χαὶ τὰ ἐν κοιτῶνι ἄχρι λι- νῶν τε καὶ σκευῶν καὶ στρωμνῶν" καὶ οἷς vig . προ τὸ πρόσωπον χαϑαιρόμενος" καὶ ὀχημάτων εἴδη" καὶ τὰ πῤόσφορα τῇ ἐπὶ ξυγῶν καὶ ἵππων αἰωθήσει, sean rS τὰ λόγων ἀσκήσει πρόσφορα: καὶ ὅσα esce οἰκεῖα" καὶ τὰ ἐπὶ γυμνασίῳ καὶ λουτρῷ" καὶ τὰ πρὸ ἀῤίστου καὶ. ἐν ἀρίστῳ καὶ ἐπ᾿ ἀρίστῳ" ἐν οἷς καὶ συμποτικὰ καὶ uos

ΡΑΛΔΕΓΑΤΊΙΟΙ. 81 MSS. Biblioth. Regiae.

Non leguntur haec.neque in cod. V. neque 1]. at- que lil.

Absunt a codice IV. Haec cum mediis non. agnoscunt codices II. III. ).wW TS.

Cod, IV. £zegodóemío et sic quoque legunt codices IIT. 1I. et V. |

καὶ τὰ ὅμοια absunt a codicibus IL et IIL Dein pergit uterque: καὶ τὰ ῥήματα, καὶ ἀδικεῖν " καὶ δωροδοκεῖν᾽ παραπείϑεσθαν ἀπ. omissis intermediis.

Cod. IV. τὰ δὲ δημ. at V. καὶ τὰ ῥ.

Cum mediis absunt ἃ cod. IV. cum quo consentit et cod. V. nisi quod deinde ante δωροδοκεῖν ha- beat καί.

Cod. V. καὶ φενακίξεσϑαι καὶ τὰ ὅμοια" φενακισμός" dein omisso titulo pergit: Κοινὰ δ᾽ ἐπὶ δικαστῶν, eic, Cum quibus consentiunt etiam codices Il. et. III. |

ρικά" καὶ ἀρτοποιητίκὰ σχεύη" καὶ τὰ περὶ μύρα ἢ λύχ- vovg* καὶ τὰ πρὸς κοίτην ἐπιτήδεια' καὶ τὰ γυναικωνί- τιδος σχεύη" καὶ τὰ ἐν ἀγρῷ σκεύη" καὶ ναυτικὰ σκεύη; τὰ περὶ ἐσθήτων καὶ ϑεραπείαν καὶ ὅπου ἀποτίϑενται" κουρέου σκεύη" σκυτοτόμου᾽" κυνηγετοῦ" στρατιώτου" τέχτονος᾽ χαλκέως οἰχοδύόμου " νεουλκοῦ" μεταλλέως" ἰατροῦ, κυβευτοῦ᾽ σοροποιοῦ᾽ καὶ τὰ ἐπὶ τούτοις μικτά" παντοδαπὰ ὧν τοῖς πλείστοις πρόσχειται τὰ μαρτύρια. Haec omnia excipit praefatio, codices vero II. Ill. et V. iia initio habent: Τάδ᾽ ἔνεστιν ἐν τῇ τοῦ Πολυδεύ- xovg δεκάτῃ βίβλῳ τῶν ᾿Ονομαστικῶν. Σκχευῶν ὀνό- ματα καὶ τῶν ἀπ᾿ αὐτῶν᾽ περὶ οἰκίας δεσπότου καὶ ὅσα ἐπὶ ϑύραν σκεύη" καὶ ἡ παρασχευὴ τῶν ϑυρωροῦ σκευῶν καὶ ἕτερα. Quae mox sequitur praefatio.

59 IOH, HENRICI LEDERLINI

Edit. nostr.

Seb.

Libr. segm. pag. lin.

90 X 1

10

11

12

18

14

455

458

459

6. 'Iovà. Πολυδ.

14. δὲ ὁ ὀνόμ.

15. τοῦτο ᾿Ερατοσϑ.

17. τὸ τοῦ Eo.

19. ὡς δὲ εὗρ.

ibid. , ἤλπισα

90. ὕπ᾽ ἐμαυτοῦ

21. δὲ οὐ

95. οὐδὲν

27. x«i διὰ τοῦτο.

85. ἀλλὰ κἀκτῶν ἰδεῶν ἔδει

4. περὶ σκευοϑ. etc.

19. σκευοϑήκ. ὀκοδ. 21. Θουκυδίδης δὲ c. à. X. g. T. T. χ.

X. T. G d. 23. αὐτὰ ibid. εἴρηπεν" ἃ xal πλ. 25. ἑνικὴν

ibid. ἐπίπλοον

. 9T. σκευὴ

28. νεώτερον γὰρ etc. olx. σκεύη.

80. σκεύη" τὸ μὲν ᾽4λκ. ὠνομάσας.

84. οὐ “λέληϑεν

ibid. ὅτι τὰ πρὸς 9.

85. ὡς καὶ Πλ. etc.

36. ἀλλὰ ἐγὼ xg. etc. τραγικώτερὸν γὰρ ἡ παγκληρία" quae sunt pag. 459. lin. 8.

10. xoi ἄπυρα, ὥσπ. καὶ GX.

11. καὶ σκεύη

ibid. ἐφ᾽ ὧν ὃ Ξενοφ. elc. ἀποτριβ. T. GX.

18. 14. δὲ ax αὖτ. 16. εἴτε ὅπλ. elc.

ISSPRAEFATLDO. 7! 99 MSS. Biblioth. Begidei

Cod. V. caret inscriptione. - Cod. NW. ita habet: Kón- μόδῳ Καίσαρι Πολυδεύκης χαίρειν. Cod. IL ita: "Iovi. Καίσαρι Κομμόδῳ χαίρειν. SM tu ᾿Ιουλίῳ Καίσαρι Κομμύδῳ χαίρειν: . )

Cod. V. δ᾽ ἦν ὄνομ.

Cod. V. τοῦτο λέγειν cya abest dein λέγειν suo loco.

|». τοῦ non habet. cod. V

? Cod. V. ὡς à εὗρ.

.—. Idem ἤλπιζον. aue;

X » Idem ὦ. ;

1 ldem hes | | ?

E em

ο΄ «ai non est in cod. V.

L^ Cod. V. ἐλλὰ wol i» viv. νἐων ἔδει: — Codices II. et IV.

ἣ ut vulgata Seberi habuit. Codex vero Π|]. ita: ἀλλὰ xai τῶν ἰδεῶν ἔδει.

Ita incipit Codex V. omissis reliquis : Τὸ ὧν. οὖν ὄνο- μα τῆς σχκευοϑήκης εὕροις etc.

Absunt a cod. V.

Pro his omnibus ita saltem. Codex V. ONE a δὲ Θουκυδίδης.

Cod. V. ταῦτα.

Idem: εἴρηκε" οἷον ἃ καὶ Lad.

Cod. V. ἑλληνικήν.

Jdem ἔπιπλον.

Idem κατασκευή.

Haec cum interiectis desiderantur in cod, V. :

Itidem absunt a codice V.

Cod. V. ovx ἔλαϑεν.

τὰ abest ab eodem.

Cod. V. ὡς καὶ Πλάτων ὁ Κωμικὸς ἐν τῇ Ἑλλάδι εἴρηκε.

Haec cum intermediis omnibns non conspiciuntur in codice V.

Iterum non sunt in cod. V.

Nec haec in eodem: leguntur.

Pro his cum mediis ita saltem cod. V. ξύλινα καὶ κρε- μαστά" ὡς Ξενοφῶν καὶ Ζημοσϑένης" ἀποτριβὴ τῶν σκευῶν.

Cod. V. à αὖτ.

Hom 4 du. ἦτ ὑπ. ἢ τῶν ὑπ.

x Fol. I.

84 IOH, HENRICI EEDERLINI

Edit. nostr. Seb... Libr. — pag. lin. X20 48 7459 | 18. τὸ ἀπεσκ. τὰ ὑπ. dt» 1e io 20 δὼ.) 'osnlt E Lbo049,0dlipnbas 60V sossio boa ^ násst^ .120. xal i βατρ.. s iX 19 ἢ 21. καὶ τὸ βῆμα ete «7 A

wn "t b. «ho

I oia w33N3À ril 2. καὶ τὸ ἐνεσχ. 13.0.3 Ao A boo "τῷ χαὶ τὸ ἐνεσκεύυάσα. 0 005 bo:

25. ὅμοροί τε Aus ὁ jl AC 90

26. καὶ αὐτοσκ. ὃ QUT. anke mb! . Tuan mobi

15 98. δὲ à ἀπὸ ^o "6 «ftrob] ibid. καὶ d σκευοπ. καὶ iren o 30. ἐν τῷ noti ie 81. Vosskeseini itin ete. 16 37. ὁ Ξενοφ. T τὰν ;

| : 88. ὥς φησι dpdefiali T

. 460. 8. zu. E. ox. QUSXO ΠῚ 0n

17 6. περὶ τοῦ elc. .— | 5 Jnusd/ «oom? . 8. σκευωρίαν etc.

18 19. ὠνόμαζον κύκλον um ΟὟ, O

27. παμπρασίαν

19. 38. καλεῖν ἐϑέλεις 41. ἀκήρατον 20 461 1. περὶ οἰκοῦ.

Δ] 82. ὀχεῖς noi 33. ἐπίσπαστρον Τ 838. καί που καὶ φὐῤοιν: 87. τούτοις * 303; ibid. παρὰ δὲ ΞΕ ἐν ph ond. xÀ. τ. ὃ. a. bo

ΟἸΤΑΊΧΛΗΝ ΙΔ ΕΗΒ ΑΙΤ ΕΘΗ ΤῊ HO]. $$ -Mboo ΠΤΉΓΤΟΙ pc: pire T

998H .tiu sil; ΟἿΣ 915 x5 enam “πε 4 q tmu

Ita cod. V. τὸ ) ὠπεσκενασμένα. ines δὼ ὑποζύγια SN lero.

ica ueEat | mollit rmbiwp mperogp meo ὡς àv. v irterdil, ert]ur rdg m Δ. ΠΟΥ͂ 91:9 Cod. V. τὸ. bip ἀκευοᾳορεῖν" axtucyapiiy ἀνασκενάξεν ee ups c νὰ lim 29. ,191820v51

S non. agnoscit. n9vrO m: ts hl zi

Jdem. «ei ἐνεσκί: Pape uosld quisiab

mr eere 93b 53.159 ταῦ 58b /' Imotd Cod. 'V..avióGxevog' καὶ αὐτούργός" esmtigilnpe dxotaGn, ob "owteiétiudiste «9 H arüiusdil- cetaaiv | qm

Kk T ἥν ΕἸ liri sl ^ opp?35 ^, mo

Jdem vl σμουωφία' σκευοποιῖα καὶ σκευοποιημένον s. Absunt ἃ cod.. V. “πῈ} Jatarrm À «t9 ud onidqoz Codex .

- i wÉa | edu 6l rq )»5 ΤΙ 215"f ὁ te νι και etaequenaal..- aiite cy τὰς rete Ξενοφῶν. perf δ ΠῚ ὧν b B8 I 56:0

Idem σκευωρούμενον. ὥς dq τ ᾿ ὃ ἐκ κα A tiat V. A s enim pergit: Sad) e T. 89. i Gxtvogogíav τούτ᾽ ᾿Αριστοφάνης καλεῖ" τὸ εύλον: τ τὸν μέντοι σκευοφύρον" quent Tacna o19w11-vini»or Idem: κύκλον ὀνομάζο ναιϊκεῖαν ἀγορὰν, οὗ τὰ o σκεύη τὰ τοιαῦτα πι: με διγα ve φασί, Elmoi à ἂν etc. quae interiecta Sn, i*em ve Post παμπρασίαν codex "V. omissis reliquis lin. 3 86. ita pergit: εἰ μέντοι καὶ ἐν βιβλ. Cod. V. εὑρεῖν ἐϑελήσεις. Cod. V. ἀκήρυκτον. Titulus ab eodem hoc codice abest. statim enim post raecedentia habet: τὸν μὲν οὖν τοῦ παντὸς οἴκου E erum ναύκληρον" καὶ στέγαρχον" στεγανόμον" ἐπεὶ καὶ τὸ ἐνοίκιον οὐ μόνον ναῦλον, ἀλλὰ καὶ στεγανόμιον. Τῶν δὲ σκευῶν (quae sunt iam cap. IV.) τῶν περὶ τὰς ϑύρας etc. Interiecla omnia non aguoscit. Cod. V. ὀχλεῖς. Idem ἐπίπαστρον. lia saltem cod. V. στρόφιγγες" κορῶναι, κόρακες. Abest a cod. V. ut et mox εἴρηται. : Codex V. ita habet: καὶ ὡς ᾿Αφιστοφάνης κατακλεῖδες τὰ sLdeves τὰς ϑύρας" ἐπισπαστῆρες ὡς ᾿Ηρόδοτος᾽ oi μὲν "οὖν ἀκριβέστερον" quae interiecta sunt, non habet. c2

86 Ι[ΙΟΗ͂, HENRICI LEDERLINI PRAEFATIO.

Tantum, Variantes etenim reliquorum codi- cum per breve tempus excerpere non licuit. Haec iaque sunt, benevole lector, quae te de editione nostra, quousque equidem illam perficere potui, scire volui, Non enim ultra librum septimum ex- scripta typis erat, cum Amstelaedamo in. pátriani Argentoratum revocarer, et mihi vacans tum tem- oris Linguarum Orientalium professio" a. superiori bo demandaretur. Placuit itaque alium huic edi- tioni absolvendae praeficere. de. quo^ cum essem multum sollicitus; felicibus: avibus incidi in. claris- simum virum Tiberium Hemsterhuisium, philolo- gum eximium, et quo familiariter tun temporis mihi uti contigerat; quique nunc Professoris Philo- sophiae munere Amstelaedami egregie: funpitar, Cui, cum a me ét bibliopola, ut-opus-hoc' perfice ret, amice compellatus esset, et — —X3] nostris annuisset, omnia, quàe οὐδ λοι us subsi- dia reliqua, tradidimus, eiusque curae τὸν παῖδα nostrum concredidimus. .Qui idem de iis; quae ab ipso: post discessum mostrüm . praestita sunt; "te, optime lector, uberius: docebit. WVale-et laboribus nostris fruere atque fave; ^ ^00 s —- ARGENTORATI Pridie Idus .— eria Novembr. cIo Io ccv. V TEE

ἢ ᾿ » 1 «Nl . o^ 5155003 Mf í

dedil ovrrilr pont | eiloir $pritr^ areoxd» 25

LECTORIBENEVOLOs (0 ov τέρμ μαϑάδεο τα ὧν: | -. TIBERIUS HEMSTERHUIS.

"ἢ Quemadmodum illi, quos lecto diuturnus et perti- nax afflixit: morbus, recuperata sanitate in publicum . prodire desiderant, et reficere liberiori aeris ductu . languentem animum, sic etiam Pollux a teterrimis — 'jta perpurgatus vitiis, ut suam iterum agnoscat fa- ciem, publica formosior perfrui luce gestit: tradimus igitur vix tandem in tuas manus, erudite lector, tan- tum non omnibus absolutum numeris auctorem no- sirum: eum equidem hoc splendidiorem sane et or- natiorem. affirmare non vereor, quo fuit accuratiori lima et lucubratis eruditorum hominum vigiliis magis

: itus: si enim animum attendas vel ad eorum multitudinem et peritiam, qui Polluci salutis extite- runt auctores, vel ad intensissimam curam et sedu- litatem, utrumque adeo auctori nostro non defuit, ut etiam praeter ceteros hac in re singulari quadam felicitate sua possit gloriari: ille quidem, fateor enim, scriniis humaniorum virorum diutissime fuit conclu- sus et in multos annos pressus, nec minus inter ini- pote literarii torcularis obhaesit molestias, sed longiorem medicina moram traxit, prius ad sanitatem curatio fidelis quam pervenicet, ab imis ra- dicibus reviruit, ac pristinum integritatis statum re- cepit. Inter veteris autem aevi monumenta, et prae- claros scriptores, quibus invida rapaces manus vetü- stas abstinuit, non paulo deteriori fortuna, quam celeri plerique Pollux nullo quidem suo merito fuit usus: €onciderat enim decus elus omne ac quasi de-

.. floruerat ab infesta longinqui temporis iniuria et con- sceleratis librariorum. manibus despoliatum: nam ilud hominum genus immite ac barbariei plenum, etsi nihil intactum atque inviolatum sibi relinquen-

88 TIBERII HEMSTERHUIS

dum duxerit, in hoc tamen auctore cumprimis libi- dinis suae defoedae turpissimaeque inscientiae notas iufixit: postmodum vero laetior aetas, et felicium ingeniorum proventu uberior fuit consecuta, cum qua Pollux in spem se futurae salutis erexit: simul enim a viris doctrinae capitalis et eruditionis nostrae fundatoribus facie tam deformi conspiceretur, con- currendum sibi quisque: existimarunt ad restituen- dam utilissimo scriptori nativam lucem et integrita- tem: neque mihi satis exploratum est, an ullus inter veteres reperiri possit auctores, in quo limando et in-. struendo homines omnium ordinum elegantiores ma- gis unanimi consensu conspiraverint, fidehoremque posuerint industriam: nec id iniuria est aut sine ulla: factum ratione; animum enim advertebant viri pru- dentissimi, quanto foenore hunc eorum laborem. compensaturus esset Pollux: etiamsi vero magna cum auctoris nostri utilitate haec. doctorum homi-: num opera fuerit coniuncta, nee suo sit honore de- fraudanda, desiderari tamen coepit et requiri, qui omnem hanc in se susciperet curam: totius enim cor- poris procedere minus feliciter videbatur curatio, cum particulatim tantum a pluribus adhiberetur me- dela: quantis autem ingenii praestantissimi et excel- lentis doctrinae dotibus praeditum atque instructum: oporteret, qui huie futurus erat oneri, non multo Jabore ponderabit, si quis diligenti Pollucem oculo perlustrarit, Atque utinam aeternum illud erudi- ironis sidus, et omnium divinarum humanarumque rerum eapax ingenium Is. Casaubonus animum ad hane rem serio adiunxisset, non quidem dubitandum est, quin multimodis Pollucem habituri essemus per- fectiorem: sed cum istum summi viri laborem sive. mors praeceperit, seu alia impedierint negotia, no- stro nos Catone contentos esse decet. Extitit tamen, qui primus culte Pollucem curaret et in lucem ede- ret, Wolfgangus Seberus: priores enim editiones ita. sunt comparalae, ut omnem eorum utilitatem et glo- . riam extinxerit haec Seberiana: non enim infician- dum est, plurimam et egregiam eius viri diligentiam Polluei pene necessariam fuisse, eaque de ratione merita eondecorandam laude: sed non ea tamen in- genii fuit dexteritas, et dives variae doctrinae appa-

CCS Dg ὧν

ΕἸ PRAEFATIO, 89

ratus, ut reformati Pollucis palmam sibi vindicare potuerit, et solidum eius gloriae fructum aliis prae-

: quanquam profecto solam ingenii et vel emendati iudicii vim hac in re dominari non sit con- sullum: hanc enim laudem cum codicum manu exa- ratorum bonitate. et fide partiri malaerim, siquidem id multo sit tutius et conducibilius; nam ubi frena luxurianti ingenio laxantur, perdifficulter intra recti

verique terminos consistere solet; cuius rei lucidissi- 23

mum illi exemplum sufliciunt, quorum vel maxi- mum est in orbe literato nomen. /. Postmodum inae- stimabili quodam literarum bono salutiferam Polluci sidus illuxit Gothofredus Iungermannus, cuius viri meritis dignum statuet monumentum perpetua eru- ditionis eius in doctorum hominum animis recorda- tio: hic cum et ingenii ac iudicii laetissima foecundi- tate et uberrima doctrinae copia multum valeret, utramque ad Pollucis adhibuit medelam: istam autem eruditionis exuperantiam quod tam bene collocarit, causam praecipue ferimus acceptam praecellenti Pa- latino Pollucis codici, qui in manus incidit singulari Errem fortuna Iungermanni nostri: postquam vero

€ hoc eius proposito constitit apud homines doctos, nullam umquam intermiserunt occasionem praestan- tissimum adolescentem cohortandi atque impellendi, ut telam feliciter exorsam quam celerrime detexeret: magnam igitur ea tempestate sustinuit expectatio- nem, quod plurimae tunc temporis scriptae Gruteri, Goldasti, Casauboni aliorumque literae declarant, cui illum impeudiis etiam satisfecisse iam tandem ex hac nostra cognoscetur Pollucis editione: de hoc autem suo labore quam ipse spem conceperit aliisque fece- rit, abunde potest intelligi, ex iis literis, quas ad Haiminsfeldium Goldastum misit: verha ponere non | créer siquidem ab instituto nostro non abhorreant:

erodoteum negotium e manibus Pollucem mihi in- vito excussit; in quem perduxi notas iam ad librum VII. usque. Putavi me poeniturum operae omnis, quamprimum mitterentur editoris JV. Seberi, amici mei, notae: missae sunt: nondum poenitet. Credo ad XIII. MSS. usum. Eso σὺν 9:9 e meo unico et mutilo quamvis, plus variantiarum, restitutio- mum ostendam, ne de aliis symbolis, quas tamen

40 TIBERIIHEMSTERHUIS

emnes multi praestitere praeter unum mihi .exi- mium. Operae quoque pretium arbitror adiungere quam liberali elogio. hunc egregii adolescentis labo- rem post immaturam eius mortem fuerit prosequutus CI. Salmasius de Modo Usurarum cap. Vl. 'etustissi- mum, inquit, exemplar Pollucis , quod. in. Biblio- theca Palatina pro thesauro servabatur atque osten- tabatur, et quo olim usus est eruditissimus iuvenis ὁ μακαρίτης Jungermannus , qui innumeris mendis eum. auctorem liberaverat , utrobique. habuit pro ἑξάλιτρα vel ἕξ τάλαντα, δίξαντα. | Adiutus eren, and inprimis codice, cuius insignem praestantiam et ro- bustam vetustate auctoritatem nemo satis umquam condigne laudaverit, perpetuum. in Pollucem eum- que varia doctrina Mt Ut gh confecit commen- iarium; cuius utilitatem si oratione complecti et ex-

onere conarer, citius mihi dicendi copiam esse de- uturam opinor, quam propositi fieri possem compos: id tamen ante reliqua sat scio mecum non indiligens antiquitatis lector admirabitur, quod infinito quodam labore omnia veterum auctorum, qui hac aetate re- stant, conquisiverit loca, quae Pollux in testimonium advocavit; tamque incredibili líane rem. praestitit accuratione, ut parum ab eo alterius industriae re- lictum putem : denique, nisi quis invidus alius famae et diligentiae fuerit spectator, Iungermannum quasi Aesculapium quendam in vitam Pollucem reduxisse, et distracta eius ac divulsa membra rite et ordine concinno collocasse confitendum | est; huic tamen tanto thesauro quam inimica conligerit fortuna, quamque diu in vilibus scrutariorum tabernis deli- tuerit, luculenter et perbene Wetsteinius exposuit. Haec de Iungermanno, tametsi pro merits eius pau- ca dixisse videar, dixisse sufficiat. Denique lIoachi- mus Kuehnius vir Graecae linguae omnisque erudi- tionis longe peritissimus ad Pollucem accessit, et edito primum. quarumdam in Onomasticographum emen- dationum specimine, quid ab ingenio eius capitali hac iu re sperari posset ostendit: ex eo vero non de- stitit orbis eruditus hanc operam. centinuis ab eo ferme conviciis efllagitare, ut suas omnes cogitatio- nes atque curas ad optimi scriptoris editionem.con- verteret; deinde, subministratis interea pluribus.ad-

Al ν3 ü

COD OPRAEFATIQ: ὦ 41

iumentis, sine quibus feliciter hoc negotium confici non poterat, oneri successit laborioso, in eoque se talem praestitit, ut non mediocris exinde laudibus eius accessisse videatur cumulus: sed ut ingenue di- cam, neque enim aut gratiae subscribimus aut odio, non simili pede. commentarii sui telam. detexuit vir doctissimus: instituit enim a principio notas uberio- res et vario doctrinae genere florentes, quae opere

"currente minus ornatae et contractiores exierunt:

non tamen inficiandum reor, hactenus in Polluce turpes inhaesuras fuisse mendas, quae forle non po- tuissent evelli, nisi commodo nobilissimum Kuehnii ingenium suppetias ivisset. Haec omnia vero cum multis aliis infinito labore atque studio comparata iu manus Henrici Wetsteinii pervenerunt, qui de literis humanioribus ita meritus est, ut summopere sibi veros earum cultores obligaverit. lamque adeo sic omnia maturuerant, ut nihil aliud felicitati Pollucis et splendori deesse videretur, quam editionis prope- ss, onu t ÓMN res enim erat indigna tantum eru- ditionis thesaurum diutius abscondi et in situ iacere. 24 Dum vero qua ratione publico cum maxime deside- rio prompte satisfieri possit, mente Wetsteinius agi- tat, obtulit se ad hunc laborem et accinxit I. H. Le- derlinus vir clarissimus, ad quem hominem exor- nandum contendisse videantur sincerus ac non fuca- tus animi candor, et opulentissima vetustatis cunctae Graecaeque linguae scientia: sed isto de viro, quo- eum mihi longus suavissimae familiaritatis usus iu- tercedit, hoc minus a me dicendum existimo, quo magis virtutes eius praeclarae et excellens doctrina cognitae sunt ac per se commendatae: ex huius au- tem ingenio feracissimo res literaria magnum capiet incrementum, si dederit aliquando, quae summo la- bore et eruditione exquisita sedulo comportavit, et in usus publicos olim proferenda seposuit: equidem in hoc eum loco in primis commeminisse velim ve- teris istius dicti, duplicem esse beneficiorum gratiam, eum cito praestantur: optandum vero fuerat, decu- eurrisse hoc honestissimi laboris stadium, in quod laetissimis auspiciis et fausto pede erat ingressus, Le- derlinum:nostrum , quod magno redemtum ipse vo- luisset Pollux: sed in medio cursu alio fuit avocatus,

42 TIBERII HEMSTERHUIS

priusquam conspiceret. portum: Argentoratum enim accitus in patrium urbem. meritissimunr vigiliarum

raemium dignitatem Professoriam invenit: ab hoc igitur industriae suae alumno, in quo formando et poliendo multum et temporis et laboris contriverat, non iniucunda necessitas eum seiunxit: aegerrime tamen, quod facile quis cogitet, a suo Polluce semi- gravit, quicum diu et non sine publico doctorum fa- vore babuerat. Cum. itaque circumspectaret, cui tuto haec lampas traderetur, mecum potissime vir optimus, ut hoc quodcunque oneris, verbis enim scite rei molestiam levabat, in meos transferrem πὰ. meros, per literas omnis humanitatis plenas egit, atque ita egit, ut certissimam hinc laudem mihi esse paratam affirmarel: nimium ille profecto benignus erat ingenii mei spectator, quod non suo pretio, sed prolixissimo erga me amore ponderabat. Ego vero, qui laudi me non idoneum esse natum existimabam, elsi nunquam eius cupiditatem ingenuo homini tur- pem aut inhonestam duxi, hunc laborem detrectare, meque subducere: memet enim meo metiri solebam pede, exploratumque habebam, quid valerent hu- meri, quid ferre recusarent. Eo autem tempore Lug- duni Batavorum degebam, et tantum quod defunctus eram labore perquam molesto in ordinem redigendi concinnum et utilem. turbatos casu quodam ac dis- lectos ditissimae bibliothecae codices MSStos: ad illud enim muneris ante hos admodum quatuor annos evo- caverat me amplissimorum Academiae Leidanae Cu- ralorum eximius favor: vix de vocatione Lederlini mei atque itinere mihi constabat, cum Amstelaeda- mum eo animo me contuli, ut in extremos amicissimi hominis amplexus irem , foedusque cum eo amicitiae hactenus integerrime cultum in posterum corrobora- rem: tum vero mihi praesenti ea verborum lenoci- nia rationumve dicam machinas admovit, ut de con- siderato proposili statu tantum non deiecerit ; in eo certe, quod ceperam, consilio me et dubium fecit et vacillantem: huc accedebat continuus amicorum impulsus, qui nescio quid non mediocre.ab ingenio meo sibi promittebant: maxime vero inter eos me commovebat auctoritas summi viri, quem honoris causa nomino, 1, G. Graevii, quo castiorem et inta-

La "X^.

wa

PRAEFATIO. 48

minatiorem Palladis ac Musarum sacra a literis rena- lis antistitem non habuerunt: huius autem. viri et memoriam mecum ac recordationem saepissime re- colo,. et mentionem lubentissime facio: cum enim omnem humanitatis eruditae numerum implesset,

i quodam favore et prolixa voluntate cona- tus nostros in literis immaturos adiutabat fovebat- que: a nullius enim aeque moribus abhorrebat, quam eorum, qui, si quos animadverterint adolescentiores ad ingenuam adspirare doctrinam, a studio retra- hunt, et spem faüturae messis in ipsis herbis exlin- guere nituntur et suffocare, In ipso vero hoc Pollu- cis negolio, cum ea de re ad virum optimum refer- rem, ita se facilem praebuit et commodum, ut nulla mili in re suis opibus defuturum esse reciperet: qua. potissimum: promissione omnem mihi huius operae

suscipiendae dubitationem vir maximus exemit: sed

iotam spem nostram, et istius beniguitaiis fructus intercepit. imporluna. et tristissima viri mors, quae hoc profundius ad vivum animum meum percussit,

uo magis ardentem sui amorem et admirationem

raevii benevolentia mihi infixerat: omnibus certe bonis hanc accidisse acerbissimam, et de Musarum

retio atque honore grandem destruxisee cumulum ipsa rerum testimonia clamant: de hoc autem viro, qui formam humaniorum literarum et ingenii ex- culti in. suis moribus expresserat, quicquid dixero, non tantum iníra meritas eius laudes consistet, sed eas etiam infirmitatis nostrae culpa detereret: at enim discedere praestat a moestissimi casus commemora-, tione, per quam temporis imminutus diuturnitate dolor animique molestia non mediocriter renovatur. Quanquam agitur satis perspicerem, ad rem me pror- 25 sus magni animi et operis adgredi, decrevi tamen morigerari consiliis amicorum, ad eorumque me vo- luntatem accommodare: illud enim reputanti multo consultius videbatur, et laudabilius etiam , quam in conscientia propriae tenuitatis obstinatum, omnes in- genii mei seu diligentiae potius effectus desperare:. sic igitur animatus Polluci manus admovi: neque enim ita quemquam secum cogitare velim, me tan- tam mihi sumsisse arrogantiam, ut quadam virium mearum fiducia fretus ad hoc iter spinosum ingrede-

44 TIBERII HEMSTERHUIS

rer, speraremque luculentum eruditionis imen a me posse edi, etin auctorem nostrum conferri: nam parum vel ingenio vel doctrina me posse non invitus fateor: cum enim et acri iudicio, quod a natura men-: tibus impressum multa exercitatione eorroboratur et increscit, el assidua veterum scriptorum lectitatione perfectam rerum antiquarum cognitionem adipisca- mur, utriusque rei commoditas et usus usque adeo mihi defuit, ut, quo clarius hoc ob oculos ponam, eo me magis poenitudo suscepti laboris incessat: hoc autem minores in humanioribus literis progressus quis faciat, quo magis animus in plura et diversa. studiorum genera est dividendus; quod ipsum mihi usu venit seu quodam voluptati meae obsequio, seu quod ita rerum mearum conditio tulerit: subsidio lamen mihi diligentiam comparavi, qua temporis et vitae brevitatem, quantum eius a nobis fieri potuit, compensare quaesivi: in hoc vero Pollucis edendi labore grande satis operae pretium retulisse mihi vi- debar, si per diligentiam et assiduitatem, quae sola meis in manibus erat posita, demonstrarem animum: in literas elegantiores propensum: forte nonnulli, qui maliguiori labores nostros oculo spectabunt, hoc studium eamque voluntatem meam audaciam potius: temerariam interpretabunturs; quibus ego nihil aliud: reponam, quam quod Parca mihi benigna dederit. osse spernere invidiae voces et inanem malitiam Σ᾿ istius autem, si quae dici potest, culpae veniam a benevolo lectore peto, quem mihi in hac causa aequi- orem promitto, atque illum olim severae frontis Ca- tonem expertus est ἃ, Albinus: hic enim, cum res Romanas sermone Graeco illustrasset, veniam a suis: opularibus postulavit, si quid ab homine Romano: in oratione Graeca parum composite et minus ornate. esset scriptum: D cum Cato legisset, non veritus est nugatorem denominare Albinum, qui culpam- maluerit deprecari, quam culpa vacare. Quod si. voluntas ad nos accesserit hominum elegantium , qui: aelate mea dignum quid me praestitisse iudicent, non mediocriter in posterum ad similia perficienda auge-- bitur industria nostra. Qua sim fortuna ad Pollucis. - editionem delatus, plenius forte et uberius atque opus fuerat, denarravi: sequitur, ut ad alia porro.

1 Jj ^

PRAEFATIO. 45

gm in quibus edisserendis et pertractandis »mihi praestitui terminos, prius ut de Polluce quae collegi, breviter exponam, postea dicturus de meis adiüotationibus, aliisque istius generis non pau- cis, quae ad hanc altinere materiem iudicavero. De Polluacé vero quanquam varia multi couiposuerint, non tanien a veritate aberrarim, si dixero neminem icripsisse accurátione, quam quis in hoc negotio curiosior- desideraret: animum igitur induxi, tum quae de Polluce ante me ab aliis sunt tradita, tum quae proprio labore conquisivi, in medium proferre, et uno tanquam fasciculo complecti: quae res cum ab initiis videatur répetenda, auctoris nostri primum vitam et honores et studia, et secundam, quam per ea ) est, famam persequar; postmodum autem in seriptis eius, et hoc praecipue, quod damus, Ono- maástico recensendis versabor. οὖν INaucrati fuit clarissima Aegypti urbe noster Pol- lux, de cuiussitu, aeris temperie, ceterisque terrae virtutibus nihil à me commemorandum puto, quan- do quidem exinde aut parva aut nulla omnino laus ad. sit redundatura: haee urbs autem illa aetate tulit viros omni eruditionis et artis sophisticae e florentissimos: Apollonii, Athenaei, Procli, aei aliorumque sophistarum, qui Naucrati oriundi non longo inter sese temporum intervallo distant, memoriam et laudes literis consignavit Phi- lostratus: ea vero tempestate sub Romanis Impera- toribus uti frugum sic et ingeniorum feracissima fuit Aegyptus. Ναυχρατίτην itaque vocaverent Pol- ]ucem ostratus, "Tzetzes in Chiliadibus et Suidas: sed quae praeter alios de natali Pollucis loco me- moriae mandavit Suidas, non levi scrupulo premün-

. tur: ut rem totam lector cognoscat, in medium eius verba mam: Πολυδεύκης Ναυχρατίτης τινὲς δὲ

? Mdlieitwreg γράφουσι σοφιστὴν παίξοντες" πόλις δὲ Φοινίκης ἡ ᾿ἀρδουέννα " duplex inprimis loci difficul- tas est: quid enim in ea re aut salis inest aut argu- tiae, quod prodiderint quidam ortum esse Arduenna

. nostrum sophistam ? modo non alius et diversus ab . 60; quem Portus infelix saepissime Suidae interpres

it, verbis illis subsit intellectus: sed illud euam multo nos magis sollicitat et divexat, quod

46 TIBERII HEMSTERHUIS

96 urbs dicatur Phoeniciae Arduenna: quis enim eorum; qui geographiam diligenti studio: coluerunt, huius urbis in antiquorum monumentis: vestigium 'osten- dere queat: non mihi latet quo. tentamine loco suc- currere sit conatus vir emendatissimi iudicii, mihi- que familiari amicitiae usu coniunctissimus Ludolf. Kusterus, qui nuper praecellens florentis: doctrinae pignus: splendissimam editionem Suidae apud: orbem literatum deposuit: ille nimirum: vir doctissimus pro παΐξοντες refingere maluit zvaíovrég, errantes; in eaque 8101] emendatione convenire monet cum praestantissimo Pearsono, qui hanc eamdem ad mar-

inem adsceripserat sui libri: quod si praeterea vir ingenio consummatissimo: de Arduenna: certi qui lectoribus impertivisset, eamque urbem in Phoenicia monstrasset, omnium forte haec correctio mereri poterat applausum: sed iam nos'cum -alia:multa remorantur, tum praecipue argütissime inventa Kuehnii nostri sententia: existimat enim inimicos nomini Pollucis homines per. contumeliam et ]udi- brio eum appellasse σοφιστὴν ᾿ἀρδουέννας, propterea quod, si quos haberet discipulos, ii mitterentur 'in- primis ex ea gente, quae a cultu ceterarum et huma-: manitate longius abest: Arduennam enim maximanr esse et horridam Galliae sylvam ex Caesare novi- mus: sed in eius praefatione uberius hanc opinio- nem expositam reperies: nonnihil autem ex eo fir- mamenti accedere videtur, quod insolens non fuerit, sophistas, qui apud vulgus male audiebant, cogno- mine quodam iocoso deformare, quod aliorum seu invidia sive malitia ex horum plerumque vitiis con- finxerat: exempla si quis desideret, largam in solo: Philostrato segetem reperiet: quaedam vero speci- minis ergo, ut quaerendi labore lectorem: levem; apponere non est inutile futurum: Scopelianus illud: eloquentiae sophisticae decus διϑυραμβώδης. dxóAa- στος el πεπαχυσμένος appellabatur ab hominibus ine- jXis, Secundus ἐπίϑυρος, siquidem erat fabri filius τ΄ Beroddns . quem rhetorum deum vocare possis, σι- τευτὸν ῥήτορα dicebant, nam ne coenae quidem tem- pusablectione et studiisipsi vacuum erat, Alexandrum : InhjAbzAdvovo, Varum, quod rubicundum et ciconiae rostro similem haberet nasum, Πελαργόν' Ptolemaeo, :

A

LUE

E". 19 a".

er lik n

PRAEFATIO. 47

cuius in orationibus saepenumero Marathon celebraba- tur, ea de causa Marathonis adhaeserat cognomen: quid.

attinet adferre plura, cum haec quae dixi satis confir-

ment; similiratione notatum esse Pollucem, hinc vero- simillimum evadit: porro animum adverti velim ad lo- quendi modum, quem Suidas adhibuit, aut ille quicun- que, unde haec exscripsit, τινὲς δὲ ᾿ἀρδουέννας γράφουσι δοφιστὴν παίξοντες" quae verba, si propius inspiciun- tur, nihil significant, me iudice, minus quam nata- lem Pollucis locum: quid enim ? nonne sic similive modo, hoc si voluisset intellectam, decebat scribere ? τινὲς δὲ ἐξ ᾿Δρδουέννας εἷναι γράφουσι τὸν σοφιστήν" et quorsum in hac sententia παίζοντες ; nugas igitur. egisse Suidam , et alienissimo cepisse sensu credibile est, cum adiunxite propria penu, πόλις δὲ Φοινίκης ἡ A4o8ovévva: et profecto multis aliis erroribus huius ignorantiae fidem. facit: subductis igitur bene ratio- nibus, illud conficio, non mihi videri ineptam aut incommodam Kuehnii sententiam: sed si quis de ipsa quaerat veritate, apponendum iudico non li- quere: forte prodibit aliquando, qui nodum hunc penitus expediet, Necdum discedimus ab hoc ar- umento, sed examinandum restat, quam bene nius suam muniverit opinionem Luciani ema- culato ἃ 86 loco: cum hac enim miateria illa dispu- tatio cohaeret: in vulgatis editur: ἕπου μόνον ὦ Κλητίου μέλημα" Kuehnius refecit Κέλτιον μέλημα" puerum enim Celtam Polluci informandum com- misisse Lucianum: lubet usurpare prudens Horatii dictum, Non semper feriet. quodcumque minabitur arcus. Àn rhetorum praeceptor Pollucem tangat, inferius videbimus: nunc illud observo, videri mihi debuisse dici Κελτικὸν μέλημα maioris est momenti, quod nec eos ignorare arbitror, qui morem Grae- cae linguae et ingenium norunt, μέλημα, hac cum usitatur notione, nunquam a persona separari, cu- jus quis esse dicitur cura: ita, Πλάτωνος μέλημα" ad eamque formam multa apud Aristaenetum et.

alios inveniuntur: sic etiam videbatur olim emen-

dandum in illo vexatissimo Suetonii loco de illustr. Grammat. c. 8. Ζάφνιδος μέλημα, non, quod vulgo

legimus, ἄγημα" pari modo apud Virgilium, mea maxima cura; Valerium Flaccum, cura: deorum:

48 TIBERÍII HEMSTÉRHUIS

potius igitur eruditorum: caleulos féret lenis et ac- euráta Graevii medela KAvvíov scribentis, Clytius eiiim, ut addit, est r/ietoris moment prorsus gemi-: num erat ϑήριον pro ϑύριον in Luciani Lapithis peccatum, quod sagaciter odoratüs est idem vir maximus: Pollucis MSStos si quis. exeuteret, sex— centa facile istius mendae colligeret exempla, | Sed. horüm iàm satis est. Parentes credidimus habuisse Pollucéri honestos: quae in contrariam partem e Luciani rhetorum praeceptore proferri possent, in- feriüs truütinabuntur, et, spero, diluentur: patve usus ést docto et χριτιχῶν λόγων institütore: sie eninr éa de re Philostratus: Πολυδεύκης và μὲν χριτικὰ ἵχα- 27 νῶς ἤσκητο πατρὶ ξυγγενόμενος τοὺς κριτιχοὺς λόγους εἰδότι" τοὺς δὲ σοφιστικοὺς τόλμῃ μᾶλλον ἢ τέχνῃ ξυνέ- pois ϑαῤῥήσας τῇ φύσει. Bonfimus, seu Fred. Mo- réllo potius illam interpretationem adseribendam pu- fes, enm iy modum haec fecit Latina: Pollux im iu-— diciali genere satis exercitatus fuit, quod cum pa- tre corieersatus est, qui coritroversias forenses per- cálluit: in hoc mihi loco molesti quid adferunt οἵ; κριτικοὶ λόγοι, in quibus intelligendis versori haete- fiüs assentiri non potul: sic enim animum: induxi, ut existimarem controversias seu orationes forenses σπολιτιχκοὺς dicl λόγους seu Ouxcvixovg, eosque anno- tavit et cum cura exposuit eruditiss. Cresollius libr. IH. Theatr. Rhet, ille tamen χριτυκοὺς ea significatio- me λόγους, etsi non perfuuctoria viri sit diligentia et: apparátus instructissimus, silentio prorsus involvit nec mihi quidem quamvis serio cogitanti tale quid: unquam legissé venit im mentem: itaque cum bona: interpretis illius pace σὰ χριτικὰ et χριτικοὺς λόγους" sumam notione familiarissima pro ipsa χριτικῇ" quod: mihi óbvium videtur: ita λόγοι quAoAoyixol pro ipsa: ponuntur philologia, ut et λόγοι φιλοσοφυκοί. Diony- sius Longinus Epist. ad Amelium: οὐκ ὀλίγοι τῶν à»: φιλοσοφίᾳ λόγων προέστησαν, non pauci philosophiae: docendae praefuerunt. n hac autem Philologiae seu Grammatices parte excelluisse Pollucem nostrum, hoc ipsum quod edimus Onomasticum est indicio :: si quis tamen interpretis adsciverit sententiam, raodo id non temere fiat εἰ sine ullius scriptoris au- ctoritate, me non valide renitentem habebit, Reruni

3 ] i

PRAEFATIO. 49

vero sophisticarum doctrinam audiit auctor noster et accepit ab Adriano nobili tunc temporis sophista, cuius omnem vitam egregie atque ornate Philostratus *narravit, et aliquantulum breviusSuidas: Philostra- tus autem hunc istius institutionis fructum Pollucem isse refert, ut aequalibus abfuerit intervallis ab Adriani virtutibus et vitiis: 4δριανοῦ δὲ ἀκροατὴς γενόμενος ἶσον ἀφέστηκεν αὐτοῦ xai τῶν π TOV καὶ τῶν ἐλαττωμάτων. Aemulus autem Adrianus fuisse dicitur Aristidis hominis eo tempore diserlissi- mi, cuius quaedam ingenii monumenta superstitant, εἰ octoginta ferme aunos altigisse: qua ralione si na- tus fuerit sub Domitiano, Herodem enim, qui Traiani floruit aetate, cum octodecim implesset annos, audi- wit, diem imperante Commodo.obiit supremum: ad

-. Commodum certe, cuius habebat amicitiam, eum de-

disse literas, narrat Philostratus, Exinde Pollucem; cum satis aliorum esset imbutus praeceptis, ariem

| sophisticam publice professum esse credo: hoc vero

E ῥὰς

cum non sine laude multa suaque faceret existimatios ne, eum praecipue delegit Marcus Antoninus exactis- simum boni Imperatoris exemplar, quem erudiendo p! filio suo Commodo: hunc ille suavissima voce sic cepisse dicitur, ut thronum ab eo Athenien- sem acceperit: Philostrati locum apponere iuvat : ἐλέ- yero δὲ ταῦτα καὶ μελιχρᾷ τῇ φωνῇ ἀπαγγέλλειν, 1j καὶ βασιλέα Κόμμοδον ϑέλξας τὸν ᾿Αϑήνῃσι ϑρύνον παρ᾽ αὐτοῦ εὕρατο' Scripsit igitur ipse Pullux in literis ad Commodum , quae Onomastici libro VIIM. sunt prae- fixae, binas se dietim recitare orationes , τὸν μὲν ix τοῦ ϑρόνου, τὸν δὲ ὀρϑοστάδην. Scd cum duplex fuerit apud Athenienses thronus, sophisticus et poli ticus, quod erudite ostendit doctiss. Cresollius lib. IV. Theatr. Rhet. cap. 1. et seqq. non immerito dis- ceptari potest, alterntri Pollucem Commodus prae-

it: meam si quis exquirat sententiam, dixero

sophistiei throni Onomasticographum nostrum obti-

nuisse dignitatem: in eam aulem opinionem me

| praecipue impellit, quod ϑρόνος, cum simpliciter po- . nitur, sophisticum in primis designet, quam rem extra . dubitationis aleam :ponunt non pauci veterum loci, . quos studiose Cresolli

. autem habitum fuisse diguitatis cista d: apt

us collegit: honorificentissimum

Pollux Fol. 1.

. ὅθ TIBERII HEMSTERHUIS

niensem thronum adipisceretur, liquide nec uno lo- co testatur Libanius, cuius ideo verba protulisse pre- tium erit operae, quod Cresollius omiserit: ἐπεὶ δὲ ἐδόκει μέγιστον εἶναι ϑρόνων ἄξιον τῶν ' AQqvalov κεκρί- όϑαι, καὶ τοῦτο φροντίσασα ἡ τύχη δέδωκε τοῦτον τὸν τρό- σον" haec in eo libro, quem de propria vita composuit: meminit eiusdem rei paucis interiectis: ϑρόνων δὲ οὐ δυνηϑέντες ἀντιλαβέσϑαν αὐτόϑι' pauloque inferius: ὡς γὰρ δὴ ἐνέβαλον εἰς τὴν ἀγορὰν, ὁρῶ τινα Καππαδόκην ἥκοντα ἐπὶ ϑρόνον, βασιλέως πέμποντος" adhucduml igi- tur aetate Libanii Caesares hunc honorem decerne- bant, quod eruditiss. Cresollio contrarium est, qui mo- rem illum. multo prius evanuisse contendit 1n Rhet. 'Theatr. IV. c. 2. adde Philost. in Philisci vita: nec tamen non constat, saepius optimatum suflragiis sophistas ad thronum esse lectos: sed observandum - obiter prioribus in locis ϑρόνους non temere dixisse Libanium; plures enim, quod iam notavi, Athenis erant throni: ita Platonem Gerasensem legum vim et necessitatem in causis, actionibus et ϑρόνοις ve- heuiepnter defendisse atque demoustrasse Stephanus in Γέρασα commemorat, Sed ad examen accura- tius revocanda sunt illa Pollucea: τὸν μὲν £x τοῦ ϑρόνου λέγοντα, τὸν δὲ ὀρϑοστάδην᾽ in. quibus inler . sese opponit £x τοῦ ϑρόνου λέγευν et ὀρϑοστάδην" merito quidem: sedentes enim e throno declama- 28 bant, ut ubertim docuit politissimi vir iugenii, quem saepius nominavi, Cresollius lib. HII. cap. 13. Sed appositissimus ést ad rem nostram Philostrati locus in Scopeliano: διελέγετο uiv ἀπὸ τοῦ ϑρόνου ξὺν ἁβρότητι" ὅτε δὲ ὀρϑὸς διελέγετο, ἐπιστροφήν τε εἶἷ- χεν ὃ λόγος καὶ ἔῤῥωτο" quorum mihi sensum non rite Cresollius videtur assequutus: haec enim posi- turus talia praefatur: Porro sophistae vulgo de— clamitabant sedentes, nisi forte in graviori qua- dam amplificatione exurgerent : videmus eum cen- suisse ad unam utraque orationem esse referenda, quae dixerim ego ad duas diversi generis declama- tiones pertinere: Philostratus: enim exponit, 8i recte animum attendas, et quam molli: vocis modulatione Scopelianus e throno pronunciaret, et quantis viri- bus ac quonam dicendi robore stans atque a throno remotus declamaret, Praeterea, coniecturam enim

PRAEFATIO. 61

meam adferre non gravabor, cum illud etiam so-

᾿ς sphistici muneris esset discipulos in forensibus exer- ]

|

jut

-cere causis, arbitror ex suggestu recitatas esse de- clamationes sophisticas , actionum autem forensium ^doctrinam cum discipulis impertirent, sophistas stantes recitasse: ipsa cum opinione mea ratio con-

iurat: nam in orationibus sophisticis ἁβρότης, seu

uaedam pronunciandi mollitia requirebatur et gra- ta dulcitudo; sed in iudicialibus nervi quidam, et animi oculorumque ac gestuum omnium vigor: pluribus eam rem argumentis, quod fieri forte pos- set, constabilire non aggrediar: illuc enim ad Pollu- cem est redeundum. Non tantum vero magna lau- dis aemulatio inter sophistas, sed et ingens inter- cedebat obtrectatio, quae modo non defuit Polluci, sed etiam invidia magis, quam ex rei forte veritate virtutes eius obtrivit. Incidit Athenodori viri cla- rissimi aetas in ea tempora, quibus res Pollucis

qmaxime floruerunt; sed, cum eandem artem tracta-

ret, eius orationes uL pueriles et enervata dictione diffluentes illudebat: Philostratus: παιδεύων δὲ oed moo ad x&tG χρόνους, oUg καὶ Πολυδεύκης ἐπαίδευσε, ἐπέκοπτεν αὐτοῦ ταῖς διαλέξεσιν, ὡς μευ- ρακιώδη λέγων, οἱ Ταντάλου κῆποι quam orationem

εὐραχιόδη Graeci vocant, puerilezm dicunt Romani, in qua ieiunitas est et insulsitas summa, nullum vero rerum verborumque pondus: de orationibus Hegesiae ista Ciceronis est interrogatio in Bruto: -4t quid est tam fractum , tam in ipsa, quam ta- men consequitur, concinnitate puerile? huic est

posita fortis et nervosa eloquentia. Praetera no-

4avit apud Philostratum in margine Morellus, 16.

ἐπέσκωπτεν" qua re suam ipsius 1gnorantiam mani- festo declaravit; germanum enim genuinum esse reor ἐπέχοπτεν" est autem ἐπιχόπτειν acerbiori quo- dammodo linguae verbere aliquem castigare, aut potius aperto scommate vel convicio mordere: et ab hac origine ἐπικόπτης hominem significat bene prodigum maledictorum et reprehensionis: utrius-

— que verbi varia fuit apud Diogenem Laértium for-

tuna: in Xenophane 1X, 18. haec leguntur: γέγραφε

ο δὲ καὶ iv ἔπεσι καὶ ἐλεγείας καὶ ἰάμβους καϑ' Ἡσιόδου ᾿ς καὶ ὋΟμήρου, ἐπικοπτων αὐτῶν τὰ περὶ ." εἰρημένα"

2 TIBERII HEMSTERHUIS

in quibus, me iudice, perdunt operam, qui refin- gere tenlant ἐπισκώπτων" fallor enim, aut alludit dacstine versiculum 'Timonis, quem ante produxe- xal: ᾿ξενοφάνην ὑπάτυφον, 'Ounoozávqv ἐπικόπτην᾽ nonu me 1ugit, esse viros erudiüssimos, 4 hoc ipso loco satius ducant e Sexto Empirico reponi ἐπισκώπτην, quam alteram retineri lectionem: sed ego me tamen aggrego polius ad Casauboni senten- tiam, qui non juiuria defendit ἐπικόπτην" cum eo facit praestantissimus Menagius, etiamsi non satis videam, qua ralione debito versiculi modulo incom- modet ἐπισχώπτης᾽ hoc enim munimine opinionem illam praecipue tutlatur. vir magnus: .neque etiam abhorream ab hac voce reducenda in eodem auctore MH, 127. et 1V, 83. Kuehnio non refragante: credi- bile profecto est usum vocabuli insolentiorem tan- ÀAiam in MSS. peperisse varietatem: ad haec autem sl accesserit auctoritas Philostrati, rem esse confe- ctam pulo: at praelereundum mihi non est simili ]o- quendi forma /«Romauos usurpasse proscindere ali- quem, aut alicuius famam. Viüi tamen aliquid, ut censeo, in Philostrateo loco residet: nam ora- Aionem, uti legitur in vulgatis, bene conglutinatam et salis concinnam esse nemo literarum Graecarum non expers aflivmarit: levi vocum transpositione melius habebit: ἐπέχοπτεν αὐτοῦ τὰς διαλέξεις, ὡς μειρακιώδεις᾽ nisisi quis ante hoc probet: ἐπέχοπτεν αὐτὸν ὡς μειρακιώδη ταῖς διαλέξεσιν, λέγων elc, ma- ritandum enim cum genuino casu ἐσυκόπτειν. Sed ili Ταντάλου κῆποι, quibus orationes Pollucis Átbe- nodorus assimilabat, qui sint et quo sensu videan- iur intelligendi, "Tyrius sophista nobis aperiet : óo- κεῖν ἐμοὶ, inquit, τὸ χοῦφον τοῦ λόγου καὶ ἐπιπόλαιον φαντασίᾳ παρεικάξων οὔσῃ τε καὶ οὐκ οὔσῃ" scilicet auctoris nostri orationes, Athenodori si standum Sit iudicio, inani quodam verborum strepitu, et concinnitate. mentita referlae praeterfluebant, cum nihil in iis utile inesset ac fructuosum: non multo melior igitur auditorum erat sors, quam Tantali, . qui decipienda manu fugientia captabat poma: ante oculos vero habuit Athenodorus vulgari notissimam 29.usu paroemiam Ταντάλου κῆποι et Ταντάλου κήπους τρυγᾶν, de qua praeter alios paroemiographi con-

PRAEFATIO. 55

sülantur et Suidas. Etsi. vero non parum Pollucis famae detractum iverit invidia, discipulis tamen: haud caruit, quorum multitudine cumprimis. so- phistae gloriari audebant: prodiit ex eius schola: Antipater, quem Adriano operam et. Polluci dedisse narrat Philostratus; sed postea Severo Imperatori fuit ab. epistolis: ᾿“δριανῷ uiv, inquit, καὶ Πολυ- δεύκει φοιτήσας ἀπὸ τοῦ Πολυδεύκους μᾶλλον ἥρμο- σται,. τὰς ὁρμὰς τῶν νοημάτων ἐκλύων roig τῆς

μηνείας ῥυϑμοῖς. in quibüs itidem lineamentis non: obscuris corpus orationis Polluceae. depingitur.: Porro legitimum reliquit. filium bonorum magis: quam eruditionis haeredem: ἐτελεύτα δὲ ἐπὶ παιδὶ’ γνησίῳ μὲν, ἀπαιδεύτῳ δέ. Tandem quum anos octo el. quinquaginta exegisset, dienr obiit supre- mum: in quo tempore designando unauimis est. Philostrati et Suidae consensus: sub quo vero Cae- sare Pollux decesserit, cum id a nullo liquide sit traditum, nostrum non est peraccurate: defihire: Commodo tamen si fuerit superstes, non multunr supervixisse credo: videtur enim ab hoc extremo vitae spatio ad sophistici throni honorem evectus: quanquam. non ignarus sim quosdam admoduny juvenes etiam ad huius dignitatis gradum adscen-- disse:. hoc itaque si. probabili argumento niti con- cedatur, annis Imperatorum: computatis et in sum mam collectis, in Adriani tempora. natalem eius: diem. incidisse. oportet: Antonini enim. Pii, Marci Philosophi, et Commodi annos, quibus ad. imperii. Romani. gubernacula. sederunt, si una sumseris, qua-- tuor et quinquaginta conficiunt: his si quatuor alios:

. adieceris,, numerum. habes annorum, quibus inter

vivos fuit Pollux: Adrianus autem. orbi Homano:

. praefuit uno et viginti annis: superos ergo videtur

reliquisse noster vel sub. Commodo vel Pertinace.. ium de Pollucis vita, aliisque, quae ad eani: spectare videbantur, rebus: nunc, antequam ad in--

l £e nii eius monumenta transeamus,. alia. nos quae-

admonent, quae praetermisisse religioni duco.:

—Persuasum 1üit. hactenus eruditis viris inter. eos, . qui. Polluci. fuerunt inimicissimi, enumerandum: esse cum míaxime Lucianum: quin etiam- creditur . auctorem. nostrum Attico sale defricuisse, et n

54 TIBERII HEMSTERHUIS

eius effudisse caput, quae posteris conscripta reli quit in Lexiphane et rhelorum praeceptore: ego me rem non levem praestiturum arbitror, si hanc temere praeconceptam opinionem ex hominum ani- mis evellam; eademque me opera gratiam a Pol- luce magnam initurum spero, si foedissimam hanc ipsi labem abstergam. Primum quidem utrorumque aetatem congruere aut parum saltem distare con- cedam necesse est: variis enim e Luciani locis pa- iet, eum [floruisse sub Antoninorum imperio et Commodi: hac sane de re nemo Luciano paululum familiarior addubitet: legendus enim solus eius Pseudomantis seu Alexander, qui omnem, si cui quis est, scrupulum demat: in eo quidem dialogo δεὸν vocat Marcum Philosophum, ex quo recte collegit Vossius de Histor. Gr. ll. c. 18. eum de hoc Imperatore iam defuncto et in Deos relato lo- qui: huc accedit quod oraculum illud Alexandri mendax Antonini Pii et Marci aetate sit exortum, fallendique fecerit initium: ea vero de re Lucianus tanquam sibi comperta οἱ explorata, quaeque se contigerit vivente et vidente scribit, quod recte Marcilius cum alibi tum ad Philopatrim observa- vit: de hoc autem oraculo legendum suadeo pro- digiali doctrina virum Ezech. Spanhemium de Usu et Praest. Numism. p. 176. Demonax, cuius lau- dum liberalem egit buccinatorem Lucianus, iisdem vixit temporibus: inter alia vero meminit Herodis sophistae, quem Marci Philosophi praeceptorem fuisse Capitolinus tradit: sed operae fuerit pretium animum attendere ad illum Sostratum, quem Her- culem Graeci nominabant, cuius in primo Demo- nacle vitam se conscripsisse refert: hic Sostratus cum Herode iam seniore colloquutus est; ut narrat in eius sophistae vita Philostratus: putandum enim, Herculem illum, cuius a Philostrato fit mentio, quique se Agathiona denominari a Boeotis dictita- bat, non alium esse aut diversum ab hoc Sostrato, cuius se memoriam et res gestas literis illustrasse Lucianus testatur:. res illi lucide liquebit, qui Lu- ciani . Sostratum . cum .Agathione "Tyrii scriptoris componere non fuerit gravatus: igitur illi non vi- deo quo pacto ab errore turpi se liberare queant,

PRAEFATIO. "7 85

qui affirmare non dubitaverunt, Sostrati illius me- moriam, si unum, qui eius fecerit mentionem Lu- cianum excipias, penitus esse oblitteratam: sed lon- ius in hac re non procedam, quanquam in ea rte aliorum scrinia compilare non opus habererm. Jam nunc igitur in rem praesentem eamus: Lexi- phanes in hac disputatione ordinem occupabit pri- mum: de hoc dialogo ila scribit vir maximus I. G. Graevius, cuius in re literaria nomen dudum est pervulgatum, in politissimis ilis ad Lucianum notis: Per Lexiphanem in dialogo, qui hoc nomine inscribitur, intelligi Pollucem,* quu Onomasticon scripsit, im quo omnia, quae hic irridet, obsoleta verba inveniri, memini olim in scholiaste Luciani 30 ἀνεκδότῳ legere apud 1s. Vossium τὸν πάνυ. Opi- nor equidem ipsum illum codicis Vossiani scholia- stem postremis Amstelaedamensium typis cum eru- dito orbe esse communicatum: nihil autem in eo, m ad Pollucem spectet eiusve Onomasticon, ad iphanem adnotatum invenio, ex quo mihi cogi- tare venit in mentem, memoriam forie optimo ho- mini imposuisse: verisimillimum enim videtur vi- rum summum, cum-in animo haererent, quae lege- rat a vetere commentatore ad Rhetorum Praece- ptorem observata, ad Lexiphanem retulisse, quod paulo post magis patebit: sed vir prudentissimus iudicium suum non interposuit, totamque rem in medio reliquit: eruditissimus iamen Kuehnius in praefatione, aliique etiam perdocli viri conceptis verbis affirmare non verentur ipsum in hoc dialogo perstringi Pollucem: ego vero ne probabili quidem argumento destinari posse et fulciri hanc opinio- nem existimo: quod enim quis obiiciat, omnia, e Lucianus ad risum prostituit, obsoleta verba

— jn Pollucis inveniri Onomastico, adeo non verum —— est, ut etiam multa enumerare sit in promptu, quae

frustra quaesiveris in auctore nostro: neforte meam

.— ἄπ hac asseveratione fidem desideret lector, specimi-

- mis ergo ex prima pagina quaedam apponam, unde de m. αὐ Ἢ non difüeil labore iudicium ferri possit: γράμμα τήτινον, vsoyuóv, ἀντισυμποσιάξειν, εἴρωνα

aM

'πεδοῖ καταβαλεῖν, εὔπορα ὦτα εἴο. Praeter haec per- um quoddam hominis inepte docti, quicunque ^

66 TIBERII HEMSTERHUIS

demum is fuerit, Lucianum traduxisse. scriptum, mihi quidem non dubitabile videtur: illud erat, me iudice, symposium seu convivium ad exemplar et aemulationem. Platonici. symposii. conformatum:. id ni fuerit verum, expedire mihi quemvis optem, quid sibi velint aut quorsum tendant ista Lexiphanis in dialogo primo: ἀντισυμποσιάζω vóv'Aolórovog ἐν αὐ- τῷ (τῷ συγγράμματι) Benedictum in sua versione hal- lucinatum esse credo: convivium. ab illo Aristonis diversum instituo: dixerim. equidem hoc loco ἀντι- συμποσιάζειν aplius significare i;/maginem seu. for- man. symposii Platonici in suis scriptis exprimere ; nisi quis maluerit, vicissim convipio excipere: sed hac de re statuet lector, prout placitum fuerit: ista quoque ex eodem selecta dialogo a. nostris stant par- libus: ξητῶ οὖν πρὸς ἐμαυτὸν, ὁπόϑεν τὰ τοσαῦτα xa- κὰ συνελέξω καὶ ἐν ὁπόσῳ χρόνῳ, καὶ ὅπου καταπλεί- δας εἶχες τοσοῦτον ἐσμὸν ἀτόπων καὶ διαστρόφων ὀνο- μάτων, ὧν τὰ μὲν αὐτὸς ἐποίησας, τὰ δὲ κατορωρυγμέ- vc ποϑὲν ἀνασπῶν κατὰ τὸ ἰαμβεῖον, "OAoio ϑνητῶν ἐχλέγων τὰς συμφοράς. De Polluce neminem esse dicturum autumo, ipsum non pauca. nominum. 60-- rum, quae in Onomastico conliuentur,. per se con- finxisse, quippe qui summa cura et diligentia studuit, si quid rarius adferret et a communi consuetudine remotius, velerum auctoritate munire: porro ani- mum quaeso, lector attendat ad haec Lycini Lexipha- nem monentis et emendantis verba: καὶ μὴν κἀκεῖνο οὐ μικρὸν, μᾶλλον δὲ τὸ μέγιστον ἁμαρτάνεις, ὅτι οὐ σιρότερον τὰς διανοίας τῶν λέξεων προπαρεσχευασμέ- vog. ἔπειτα καταχοσμεῖς τοῖς ῥήμασι καὶ τοῖς ὀνόμασι, ἀλλ ἦν που ῥῆμα ἔχφυλον εὕρῃς, ἢ αὐτὸς πλασάμενος οἰηϑῇς εἶναι καλὸν, τούτῳ ζητεῖς διάνοιαν ἐφαρμόσαι» καὶ ξημίαν ἡγῇ, ἂν μὴ παραβύσῃς αὐτό που, κἂν τῷ λεγομένῳ μὴ ἀναγκαῖον ἢ communi nisi quis carue- rit sensu, in Onomasticon hoc-Pollucis quadrare non dicet: mihi prius quidvis persuaderi patiar, quam hoc ut credam: ubi enim.1illa in. Onomasticis locum habeant, ut quis ordine perversissimo verbis sensum quaerat, non sensui verba? praeterquam quod cum Polluci propriis aliquid. verbis propriaque sententia scribendum est, ut usu venit cum alibi saepissime, tum libr. VIII. tam. plane scribit, tantumque abest

PRAEFATIO. $67

ab obscuritate cascarumque vocum squalore, ut apud animum meum summopere mirer, qui potuerint. Pol- lucem cum Lexiphane viri doctissimi coaequare: ne- que adeo quenquam commoveat earum multas, quas collegit Lucianus, antiquiores voces in Pollucis itidem Onomastico reperiri: cum in eam saepissime curam incubuerit Pollux, ut veteriora quaedam nec tamen in- elegantia ex antiquis scriptoribus et comicisadnotaret: enki ego in re clara moror, in qua vereor, ut ar-

y gumenta recensendo lectores fatigem. Lexiphanis tela, E quae ad pravum adhibuerant usum viri docti, depuli- ὌΝ mus ab auctore nostro: succedit rhetorum praeceptor, ἢ in quo amovendo maior erit et scruposior difficultas, Y cum veterum auctoritate premamur: sic tamen in hoc ἢ disputabitur, ut cuiuscunque liberam iudicandi fa-

cultatem nobis oppignoratam nolimus. Disertis ita- E. que verbis in Pollucis ignominiam hunc libellum esse productum scholiastes non nimium vetustus allirmal: rem ex ipsius verbis cognoscamus: Φασὶν ὡς sig Πολυδεύκη τὸν ὀνοματολόγον ἀποτεινόμενον “Μουκιανὸν τοῦτον γράψαι τὸν λόγον" τέχνην μὲν οὐδ᾽ ἥν τινα λόγον παραδίδοντα, σωρὸν ὃὲ λέξεων ἀδιάκρι- τον ὑφίσταντα, καὶ ἴσως οὐκ ἀπὸ σχοποῦ ταῦτα τοῖς φήσασιν εἴρηται ἐπεὶ καὶ συγχρόνω ἄμφω “ουκιανὸς χαὶ Πολυδεύκης" ἐπὶ γὰρ Mágxov τοῦ αὐτοκράτορος; vilia quibus oppressus est locus, cursum nostrum impediunt, et sunt obiter removenda: scribe pri- 81 ἡ mum τέχνην μὲν οὐδ᾽ ἥν τινα ἢ λόγον. deinde συνί- f σταντα, corradentem ut reponamus, Graeci sermo- a nis ingenium postulat: ἀδιάκριτον an. ἀδιαχρίτων T legas, parum. interest: hoc tamen malim: sed mul-

τ ito etiam audacius maiorique cum fiducia verita- ὃ tem huius opinionis ille noster venditat ad haec iu ἡ extrema dialogi parte verba: πρῶτον μὲν oUx ἔτι πο-

δεινὸς ὀνομάζομαι, ἀλλ᾽ ἤδη τοῖς Διὸς καὶ “ήδας παι- σὶν ὁμώνυμος γεγένημαι" auende sis: ᾿Ἐντεῦϑεν dvav- ῥητον, inquit, ἤδη,. ὡς Πολυδεύκην διασύρει. 0. πα- qe λύγος, εἴγε Κάστορος ἀδελφὸς Πολυδεύκης ὁ 4ή- ας, ᾧ οὗτος ὁμώνυμος ὁ διασυρόμενος. ῥητόρων δὲ-

: δάσχαλος. Et obloquimur etiam tanto sponsore? sed . verba, quaeso; neque iudicet quis, nisi re prius diligenter cognita: Marcilius vir profecto non indoctus. huic. sententiae subscribit: Seriptus vide-

58 TIBERII HEMSTERHUIS

tur, inquit, zn Julium Pollucem , cuius extat Ono- zusticum. Hinc illud fere in fine huius dialogi: ἀλλ ἤδη τοῖς Διὸς καὶ Δήδας etc. Palmerius tamen homo doctissimus, cui Musae non minus quam Mars fuerunt propitiae, seu hanc eruditorum ignoraverit opinionem, seu prudenter dissimulaverit, ex eo, quem superius citavi, Luciani loco patere putat rhe- torem illum largissimis a Luciano conviciis perfusum primum Ilo9:wóv, deinde fuisse nominatum Zfióc- xovoov vel Ζιοσκουρίδην" ea sententia quanti sit ponderis, paulo post examinabitur: nunc illud mihi praecipiendum videtur, non usque adeo debere vete- ris illius commentatoris auctoritatem apud nos va- lere, ut quamvis alterius opinionis cogitationem men- ie nostra exculiat, nisi:rationes accesserint firmissi- mae: hic etiam observari velim, ipsum illum homi- nem primo scripsisse dubitanter χαὶ ἴσως οὐκ ἀπὸ σκοποῦ etc. quamquam poslea calidius quaedam effu- tiverit ad ista, quae nos cummaxime nobiscum facere putamus: ex hoc tamen ipso loco in eam incidisse cogitationem videntur, qui primi opinionis illius ex- literunt auctores. Praeterea Luciani scholiastes, id quod efficit, ut in ceteris fides eius deteriori sit loco, falsum et ineptum Polluci impingit crimen, quod nullam omnino artem aut rem dignam memoria tra- diderit: contra quem tum Philostratum tum etiam Suidam testes citare mihi posse videor, qui procacem hominis illius calumniandi libertatem suis testimoniis compescant: edidit enim in lucem non pauca et di- versi generis noster Pollux, quae cum aliis ,optimis antiquorum monumentis longinqua delevit aetas et eadem oppressit ruina. lam porro videamus, an in Pollucem conveniant, quae isto Luciani dialogo me- morantur: in quam rem cum plurima possint ad- ferri, pauca tantummodo eaque iudicio nostro prae- cipua excerpemus, ad quae ut animum accurate ad- vertat, lectorem etiam atque etiam rogo. Ὁρᾷς γὰρ ἐμὲ ὃς πατρὸς uiv ἀφανοῦς καὶ οὐδὲ καϑαρῶς ἐλευϑέ- gov ἐγενόμην ὑπὲρ ἐΞόϊν καὶ Θμουΐν δεδουλευκότος, μητρὸς δὲ ἀκεστρίας im ἀμφοδίου τινός. Haec, me iudice, Benedictus non male verterat, etsi non igno- rem aliter sentire viros praestantissimos: ut enim in- telligas illud ἐπ᾿ ἀμφοδίου τινὸς; qua voce bivium

PRAEFATIO. $9

rofecto Graecis nominatur, repetendum a praece- dentibus ἐγενόμην" sed cum in scriptis codicibus ἐπα- ροδίτου τινὸς legatur, non est quod pro recepta fentimà propugnem, ea tamen conditione, ut ἀχέ-- ὅτριαν τινὰ ἐπαφρόδιτον sic interpreteris: bellula dam et a veneris officio non aliena sartrix. Roiritius esse Pollucem oportet fateamur: sed pa- rentes eius tam vili loco fuisse et inhonestae sortis, non facile crediderim, cum patrem eius ut doctum Philostratus collaudet: quanquam non sim nescius, id minime obstare, quo minus in tenui quis natus sit fortuna: forte etiam nonnemo suspicetur, Philostra- tum eo parentum Pollucis non fecisse mentionem, quod humili essent conditione: sed nihil est in hoc argumento speciosi, cum saepe Philostratus plurium sophistarum originem et parentes reticuerit, quos tamen nobili genere et illustri familia prognatos aliunde certum est: sed alia supersunt. Exinde vero pro deliciis se cuiusdam illiberalis amatoris voluptati et libidini deserviisse refert ille rhetorum praeceptor: postea meliorem se nactum esse fortunam inscientia et impudentia quasi viatico quodam usum: tandem mulierem quandam observavit septuagenariam, vel potiusjcum ea habitavit, γραῖ ἑβδομηκοντούτιδι óvvg- «462, cuius etiam omnium bonorum haeres testa- mento factus fuisset potitus, nisi servulus quidam detestanda malitia eum emisse venenum ad hanc ex- tinguendam fuisset indicio: hac itaque spe cum exci- 1 derat, ad forum se contulit, et quamquam causas A ageret infelicissime nulloque successu, ianua tamen Ἢ viridi palma erat insignis: hoc enim monumento j testatum voluerunt causarum actores, se ea esse et ᾿ ^ 1 I

p

RE.

* 2

industria et prudentia, ut perpetuas reportarent a artibus victorias; vitam cognoscis omnibus flagitiis inquinatissimam , quae si sic fuit in aperto posita, ut neminem aut perpaucos lateret, et scriptis etiam exagitaretur, miror equidem, quo pacto Marcus Im- perator ad hominem tali existimatione Commodum i suum. deduxerit informandum; in primis cum mo- Ἢ res eius ferociores, referente Capitolino, studuerit " emollire et a rperdito luxu ad. virtutem avocare: his addi:potest, quod Pollux fuerit cum uxore, ex qua 39 legitimum etiam suscepit filium, ut supra docui:

— ^ - Aut Mx - τς ἜΠΟΣ e E cu e e

60 TIBERII HEMSTERHUIS

alqui rhetorum ille: praeceptor septuagenariam ha- buit et edentulam;, cui diutissime spe praedae blan- ditias fecerit: postremo rhetorum praeceptor forum calfaciebat, ex eoque negotio: omnes suas parabat di- vitias, cum satis sit exploratum iuvenibus in arte so- phistica. erudiendis Pollucem praefuisse, et thronum. ἡ obiisse Atheniensem : non quidem me fugit. sophistas etiam creberrime causas egisse: sed id nihil ad hanc: rem et Pollucem. Denique unde maximum sibi prae-- sidium adversarii comparatum putant, in eo spen opinionis nostrae ponimus modo non tolam: perten- dunt enim in istis, πρώτον᾽ μὲν ovx ἔτι ποϑεινὸς Ovo- μάξομαι, ἀλλ᾽ ἤδη τοῖς Διὸς καὶ “ήδας παισὶν ὁμώνυ- μος γεγένημαι" Pollucem tantum non. digito et. nomi- nalim designari: magnuum profecto lenocinium: in- cauto hac re obiiciatur:. sed. omnem illius argumenti. probabilitatem.disiecit sagacissima Palmerii coniectu- ra: Ζιόσκουρον᾽ scilicet, vel, quod potius amplector, “ιοσκουρίδην hominem itlumjappellatum, quem tan- topere Lucianus sibi deformandum:. proposuil :: nam si quis Διὸς καὶ Zug παῖδας dicit, non alterum ex ilis, sed utrosque Dioscuros siguificat: sic enim et Horatius: Dicam et Alciden, puerosque Ledae Hunc. equis, illum superare. pugnis. Nobilem etc. .Quod. si Pollucem habuisset ante oculos Lucianus, quis du- bitabit eum fuisse scripturum τῷ zftóg καὶ Δήδας παιδὶ, aut simili modo. Dioscurides ea aetate et multi fue- runt et spectatissimae. virtutis ac doclrinae, ut. alibi ostendemus; sed huius memoriam ex scriptis vete- rum tum sua. malitia vitaeque improbitas, cum temporis diuturnitas videtur erasisse, Restat aliquid in Palmerii sententia, quod. probandum non censeo: cum enim illum rhetorum: praeceptorem prius exi- stimat vocatum Ποϑεινὸν,, minus bene Luciani men- tem perspexit, quae haec est, nisi me totum mea fal lit ratio; non amplius illum. vocari ποϑεινὸν, quo scilicet modo. delicias compellare consueverant amas tores, bel/um:, amcbilem, sed suo iam proprio no— mine gaudere, adeoque vinculis alienae potestatis et libidinis esse: exsolutum.. Hactenus optime de- Pol- luce: meo, cuius incredibilis quidam. amor animuni meunr insedit, me: commeritum esse existintfo,. cuius famam et bonum irm re literaria: nomen: temere turpi

Caco SENEC LUE - voe

PRAEFATIO. $1

calumniae non prodendum censebam: id vero mihi multo magis eliam optandum est, ut non minus ipsi mihi quam veritati meisque lectoribus satisfecisse "videar, non quod aliorum sentenlias opinioni meae .ohli cupiam, ,nam proprii quemque iudicii trahit voluptas, sed quia singulari adfectu Polluci faveo. «Qum hoc vero nostro Polluce ne quis confundat istum, cuius meminit in Demonacte Lucianus: ᾿Επεὶ δὲ .Ηρώδης ὁ πάνυ ἐπένϑει τὸν Πολυδεύκη πρὸ ὥρας ἀποθανόντα" paulo inferius: Περὶ μέντοι ᾿Ηρώδον ἔλεγεν ἀληθεύειν τὸν Πλάτωνα φάμενον οὐ μίαν ἡμᾶς ΔΝ ἔχειν' οὐ γὰρ εἶναι τῆς αὐτῆς ψυχῆς ᾿Ρηγίλαον | “καὶ Πολυδεύχη" ᾿Ρηγίλλαν, me probante, Marcilius . restituit: ille vero Pollux, cuius hic mentionem fa- ctam vides, alumnus erat Herodis, quem cum aliis propter singularem ingenii morumque praestantiam et bonitatem a pueris eduxerat: memoriae prodidit ' dane rem Philostratus: ἀλλ᾽ ᾿Δϑηναίοις ἀπάνϑρωπα ἐδόκει ταῦτα οὐχ ἐνθυμουμένοις τὸν ᾿“χιλλέα καὶ τὸν “Πολυδεύκη καὶ τὸν Μέμνονα, οὺς ἶσα γνησίοις ἐπέν- ϑησε τροφίμους ὄντας, ἐπειδὴ καλοὶ μάλιστα κἀγαθοὶ

, γενναῖοί τὲ καὶ φιλομαϑεῖς καὶ τῇ παρ᾽ αὐτοῦ τροφῇ πρέποντες" videtur autem Herodes istis pueris imposuisse nomina ab heroibus ducta, quod olim insolens non erat. Haec autem etsi ab ingenio at- iento non diíficulter animadvertantur, novi tamen, qui pudendo errore nostrum Pollucem et illum He- rodis non differre defenderet, Praeterea alius etiam in mundo fuit Iulius Pollux, qui orbis terrarum fa- $tos a rerum principio ad Valentis aetatem perduxit; qua ipsa re Polluce nostro longe inferiorem esse li- quet: huius plerosque viros doctissimos, qui de Ono- masticographo scriptis aliquid mandaverunt, men- tionem fecisse reperio: inter alios adeundi Colome- sius in Bibliotheca Selecta, I. G. Vossius de Hist. Graec. lib. IV. c. 17. Faber in Dissertatione de Lexi- cographis, in primis autem Lambecius ad G. Codini Excerpta p. 143. ubi luculentum huius auctoris frag- men protulit; et pag. 163. Postquam Pollucis histo- riam, qua fieri potuit a me accuratione, sum perse-

tus, sequitur, ut de scriptis eius et operibus iti- | n nonnihil disseratur, quem nostrae praefationis

.. locum qua potero brevitate perficiam. Quae Suidas

62 TIBERII HEMSTERHUIS

enumeravit, ommibus est legendi potestas. Philo- stratus, ut aequabilem nec incomtum ostendat ora- tionis tenorem habuisse nostrum Pollucem, has ex uodam eius scripto reliquias servavit: ὁ Πρωτεὺς ὁ Φάριος, τὸ ϑαῦμα το Ὁμηρικὸν » πολλαὶ μὲν αὐτοῦ καὶ πολυειδεῖς αἵ μορφαί" καὶ γὰρ ἐς ὕδωρ αἴρεται, καὶ ἐς πῦρ ἅπτεται, καὶ ἐς λέοντα ϑυμοῦται, καὶ ἐς σῦν ὁρμᾷ, καὶ ἐς δράκοντα καὶ ἐς πάρδαλιν ἄττει, καὶ δέν- Ógov ἣν γένηται κομᾷ" quae mihi commoda quadam et naturaliter grata suavitate videntur delibuta : post- 'ea, Philostratus alio quodam specimine demonstrat, quaenam fuerit Pollucis declamantis scribendi dicen- 33 dique ratio: istius autem declamationis, unde quae sunt ad illam rem desumsit, seu cuius potius illa continent argumentum, titulum fuisse Νησιώτας, perquam legenti Philostratum verosimile fiet: cum vero inter labores alios Pollucem edidisse Μελετὲς Suidas commemoret, uon alienum a probabilitate mihi videtur, in isto declamationum volumine exti- tisse hos ΝΝησιώτας" sed haec sciamusne an ignoremus parum attinet. Porro manu descriptam Onomasti- cographi Arcadiam, quam Suidas ᾿Δρκαδικὸν appel- lat, in Budensi bibliotheca reperiri indicat e Gesnero I. G. Vossius de Histor. Graec. IV, 17. Sed inter Pollucis opera maxime hominum. elegantiorum tu- lisse calculos eius Onomasticon, ex eo comperire licet, quod prae ceteris omnibus voraginem illam praestantissimorum auctorum vetustatem dico effu- gerit: de hoc igitur paulo maiori cum cura mihi di- cendum constitui: quod ut ordine fiat et legitime, quosdam mihi limites praefinivi, ut primo nimirum loco de Onomasticis generaliter, componendi ratione, eorumque variis scriptoribus agam; tum deinde de nostri Pollucis Onomastico capitulatim disputem. A vocum vero notatione rei expediendae ducendum esse initium viri literis humanioribus cultissimi san- xerunt; quorum ego statutis libentissime morem gero. ᾿Ονομαστιχὸν igitur βιβλίον, ut plene Pollux effert lib. IX. praefat. et in Labbaei codice fuit scriptum, nemo dubitabit, quin descendat a vocibus ὄνομα et ὀνομάξειν, nominare , nomina imponere; Onomasti- corum itaque munus est, commoda rebus nomina imponere, et docere quibus verbis uberiore quadam

od

“

ὧν Dg E dm r^s

cm

T m d Len -*

PRAEFATIO. 68

.et florente elegantia rem unam designare possimus: non enim in Onomasticis tanquam proprio quodam Joco de vocum difficiliorum interpretationibus age- batur, sed quo pacto propriis res quaevis et pluribus insigniri possent verbis: nullus autem huic tracta- tioni generalis praescriptus erat ordo; sed pro lubitu talem quisquis adhibebat, qualem mente concepisset, in quo rerum potius aequalitatem et congruentiam, quam literarum seriem sequebatur: non potuit ta- men non fieri, quin multae in hoc scribendi genere obscurorum nominum aut antiquatorum insererentur interpretationes, quod satis etiam ex nostri auctoris Onomastico constat: cum enim certa res incideret, quae denotabat rarior esset et tantum non ob- soleta vox, illa legitimo iure explicabatur: quod eo magis fieri necesse fuit, quia, si quidem opportunis vocibus res erant signandae, monstrari debebat id quod uum erat vocabulum ad rem esse apposi- tum: hinc etiam usu venit, ut frequentissime vete- rum scriptorum loca et auctoritates adhibeantur: maxime vero id erat necessarium, si vocis cuiusdam probitas minus esset spectata, aut si speciem aliquam novitatis praeberet: ipsum ea de re monentem audi Pollucem in epistola libr. X. praemissa: χαὶ διὰ τοῦτο καὶ πλείους ἐπηγαγόμην ἐνταῦϑα τοὺς μάρτυ- ig, ὅτι τὰ πλείω τῶν ὀνομάτων ἀπολογίας ἢ ϑράσους εἴτο᾽ idemque de omni Onomasticornum usu sic ali- bi scribit: μηνύει δὲ ὅσα vs συνώνυμα, ὡς ὑπαλλάτ- τειν δύνασθαι, καὶ οἷς ἕκαστα ἂν δηλωθείη" πεφιλοτί- amat γὰρ οὐ τοσοῦτον εἰς πλῆϑος, ὁπόσον εἰς κάλλους ἔρον: quae cum elegantissime dixerit auctor no- ster, perconcinne a meo Lederlino sunt versa: nec tantum in verborum copia congerenda, quantum in

. delectus venustate laboris insumtum est: similem

adhibuit loquendi formulam Aelian. H. V. III, 1. οὐκ

| ἀνθρωπίνης χειρὸς ἔργα, ἀλλὰ φύσεως αὐτόματα εἰς

κάλλος τότε φιλοτιμησαμένης᾽" ad quem locum per- docta est summi Perizonii nota. Ad illam autem rem quod attinet innumeras in Onomasticis reperiri glos- sas, sic eo de negotio sentit eruditiss. Maussacus in critica dissertatione: ef tazen quis ignorat in He- sychii praesertim et Etymologi operibus innumeras

. glossas contineri, ut et Suidae sylloge et Pollucis

δέ TIBERII HEMSTERHUIS

᾿οΟνομαστικῷ. Ex dictis clare elucet, quae sit diffe. ritas inter Onomastica, lexica et glossas. Lexica enim.et glossae scruposiora nomina studiosius ex- planabant, et in ordinem literarum plurimum di rebantur: eam ob rationem meminit Eustathius Z- ξικοῦ παλαιοῦ κατὰ στοιχεῖον, et alibi τοῦ γράψαντος ἐν στοιχειακῇ τάξει λέξεων" quae res, si id ageretur, pluribus exemplis stabiliri posset: id tamen probe compertum habeo, sub primis lexicorum incunabu- lis haec temere fuisse composita, nullaque literarum serie servata: sed poslea, cum animadverteretur eam scribendi rationem non parum incommodare quaesituri lectoris utilitati, in desuetudinem ferme hic indigestus lexica et glossas componendi modus abiit: quod'tamen si quis expositionem vocum diffi- ciliorum libro complecteretur mullo ordinis habito respectu, talia volumina plerumque solebant cvgu- μίκτων, συμμίκτης λέξεως. χρηστομαϑείας etc. titulis inscribi: de hoc autem argumento non pauca possem nec inutilia forte cum lectore communicare, ut non vulgaria nec contemnenda praestantiss, Maussacus super eo scribat in dissertatione critica, quem ipsum tamen quivis aequus rerum aestimalor sua debere pleraque doctissimo Wowerio non ibit inficias. Hic non inutilis a nobis instituatur quaestio, ad quam ni- $4mirum grammatices partem 'Onomastica pertinere sint censenda: de lexicis et glossis idem hoc quae- situm fuit ab eximiis literarum columinibus Wowe- rio et Maussaco: hic autem praenotandum est, quod tres grammatices esse partes literati veteres tradide- rint, τεχνικὴν, ἐξηγητικὴν et κριτικήν" in quibus ex- pc et declarandis ne commorari necesse. ha- eam, fecit laudatissima Wowerii et Maussaci indu- stria: qui vero cognoverit formam «secundae gram- matices partis, confestim istius esse ditionis Onoma- $lica perspiciet: versantur enim cum in rerum tuni: in verborum explicatione, quae suis quaeque locis usurpanda diligenter assignant: sed praeterea nemo: negare ausit, haec omnino opibus illius supremae et: nobilioris grammaticae partis indigere: iudicandum enim saepissime de bonitate et pravitate vocabulo- rum, genuinis auctorum et nothis scriptis, aliisque quam plurimis rebus, quarum. proprius -est in critica

ΠΡΒΑΕΕΑΤΙΘ, : ^ 66

locus. Indolem Onomasticorum et usum rite defor- mavi, suisque depinxi coloribus: porro nobis viden- dum est, num et ab antiquitate haec scribendi mate- ria commendetur, et praecellentium auctorum cele- britate sit nobilitata: hic equidem non vereor affir- mare cum ipsam rem tum etiam nomen longe vetu- slius esse lexicis aut glossis, quorum origo et prima initia a viris eruditis non ignorantur: ne dictis fides desit, ordine recensebo laudatos in veterum monu- mentis Onomasticorum scriptores, Primus autem, quem Onomastica conscripsisse accepimus, Orpheus est, sed oratione numeris carminum adstricta: testis huius rei Suidas in ' OggsUg, quo loco inter alios Or- phei libros enumerat ᾿Ονομαστικὰ ἔπη «6. ἃ quibus- dam vero Brontino pervetusto scriptori hic foetus adscribebatur:. nam. eorum plurima, quae Orphei raeferebant nomen, titulum mentiri credebantur: actum enim frequenter, ut illustris alicuius viri no- mine abuterentur, ab eoque suam emendicarent au- cloritatem, quo commendatius esset opus, magisque lectores alliceret ficti nominis splendore: nimium autem arguta est doctissimi Eschenbachii coniectura in eius Epigene opere pererudito : scilicet existimat his versibus Orpheum tradidisse nomina deorum: Athe- nagoras enim et Athanasius scriptum reliquerunt no- mina deorum Orphei esse inventum, cuius vestigia Homerus ceterique dein poetae sunt sequuti : convenit autem exacte haec expositio perquam ingeniosa cum . Onomasticorum lege, quam supra descriptam dedimus: ad hoc forte pertineant opus, quae leguntur apud Ma- crobium lib. I. c. 18. nisi quis ad Orphei theogoniam referre maluerit. Haec Orphei Onomastica reposuit quoque inter alios principis theologi libros ^n pend üssimus Fabricius Biblioth. Graec. lib. I. c. 19. idem- Had se non meminisse scribit, alibi praeterquam apud uidam istius scripti mentionem reperiri: Eschen- bachius tamen unum alterumque e Diodoro Siculo et Clemente produxit locum, quae putaverit ex his Onomasticis desumta. Ab Orpheo secundas tenet Democritus, nomen. inter antiquos sapientiae antisti- tes vel maximé conspicuum, qui erudilionis suae famam omnimodis ad posteros scriptis propagavit: huius ingenio non tantum arcanioris philosophiae Pollux Fol. f- e

66 TIBERII HEMSTERHUIS

studium infifiita debuit, sed etiam non tralaticio more δὰ amoeniorum literarum cultum animi judustriam adiunxit, ad cuius utinam exemplum philosophiae recentioris áuctóres se Ccomposuissent, minus in ea forte barbariei esse, multo autem plus lucis. Diogenes Laertius ià extrema Democriti vita dictis fidem faciet : Movóixà δὲ τόδε' Περὶ δυϑμῶν καὶ &ouovige" Περὶ zouj- δεως᾿ Περὶ καλλόσύνης ἐπέων" Περὶ εὐφώνων καὶ δυσφώ- yov γραμμάτων" Teo Ομήρου ἢ ὀρϑοεπείης χαὶ γλωσ- ὀξῶν (inalo separatim Περὶ γλωσδέων) Περὶ ἀοιδῆς" Περὶ δημάτων' ᾿Ονομαστικόν' Μουσικὰ veleres appeilabant literas humaniores, quae Musis doctrinae praesidibus $ünt cürae: totum véro Diogenis adscribendum duxi Jocum, ut sine controversia liqueret eiusmodi fuisse D :- mocriti Onomasticon illud, quod ad hanc nostram spe- ctet materiem : tituli enim aliorum librorum vici inon obscure declarant, haud uno in opere de nominibus eo- rumque adhibendorum apta ratione a philosopho Ab- déritano fuisse traclatum. Non autem accedo ad Me- nagii sententiam legentis Περὶ Pyudtov1] Ὀνομαστικόν" multum enim ab Onomasticorum forma distat illa Περὶ “Ῥημάτων maàteria, siquidem ad primam grammatices partem pertineat, adeoqueingulari libro sit exponenda. "ÜTerüo «consistit loco Gorgias sophista, cuius olim in bibliothecis extitisse doctorum hominum Onomasticon ex solo quidem Polluce, si memoria non fallit imprudentem, cognovimus: ipse tamen eum Gorgiae laborem nescio quo jüre spernit: 'Ovo- μαδτικόν τι βιβλίον πεποίηται Γοργίᾳ τῷ σοφιστῇ, ov- TOOL μὲν ἀκοῦσαι παιδευτικὸν, εἰς δὲ πεῖραν ἐλϑεῖν ὀλίγου λόγου. Praefat. libr. IX. Gorgias autem hic est insiguis ille Leontinus sophista, qui princeps ner- vos, splendorem et numeros orationi addidit: fre-. quens est éius mentio in Bruto Ciceronis, et vi- tam luculenter enarravit Philostratus libr. I. de vit. sophist. Putatur étiam Onomasticon edidisse 85 Herodianus grammaticus: sagacissimus noster lun-- germannus illius fecit mentionem ad epistolam &uctoris nostri primam: sed cum totius rei fundus sit Etymologici Magni pater, eius verba produci oportet, et accuratius expendi: λέγουσι δέ τίνες, ὅτι iv τοῖς Ἐπιμερισμοῖς Ἡρωδιανὸς λέγει, ὅτι με- τοχή ἐστι κυδαίνω, ἐχύδηνα, κυδάναντος, καὶ κατὲ

PRAEFATIO, - 67

E , MAD" ^ 8. bm Φ ᾿ λέγειν ἥπερ μετοχήν᾽ τὸ γὰρ νοματιχὸν αὐτοῦ cuo- e$ εἶναι" οἱ δ᾽ ᾿Επιμερισμοὶ οὐκ εἰσὶν αὐτοῦ

Ἐξ» )

est, utra potior sit iudicanda: Sylburgius homo prae- stantis iudicii ἐν δὲ τῷ ᾿Ονοματικῷ reficiendum exi- Stimavit: rectisime, me ente: aperte nobis

ει τοῦτο ἀπὸ τοῦ κυδάν * ἐν δὲ τῷ ᾿Ονοματι-

πὰ ὄνομα λέγει εἷναι αὐτὸ, ó

φασὶν οἵ παλαιοὶ, ἤπερ τοῖς Ἐπιμερισμοῖς" τοῦτο μὲν D . ἑώρων δὲ εἰσὶν

)v sed et ᾿Ονοματικὰ fuit: praestat affir- malionem meam Eustathius ad Odyss. 1I. àv δέ 7 Toig ᾿Ονοματικοῖς τοῦ Ἡρωδιανοῦ φέρεται. ὡς ἐκ τοῦ μάρτυς γίνεται κατά τινα διάλεχτον τροπῇ τοῦ 6

Ὁ ὁ μάρτυρ. Cum autem sic, ut posui, utrisque Eustathii locis editio Romana prae se ferat, mirari subit, qui contigerit, ut in indice auctorum ab Eu- stathio adductorum, quem in Bibliotheca Graeca

licae luci doctissimus Fabricius commisit, utro- raesentetur ᾿Ονομαστικὸν, cum scriptum dejen, haec enim est germana lectio, "Ovopunkóe. lllud autem Herodiani volumen, quin ipsis rebus tra- ctandique modo multum ab Onomasticorum abfuerit forma, non dubitabit, si quis animum ad solam at- tendat inscriptionem: βιβλίον enim ᾿Ονοματικὸν iuré nominabatur, in quo de nominibus, eorum natura, mutatione et perfecto scribendi modo agitur: in hanc vero curam incubuise Herodianum in hoc ioto volumine, satis superque ea, quae proferunt Etymologus et Eustathius, demonstrant: pertinuit igitur hic liber ad primam grammatices partem, Quae veyvuxy Üioitur $eu μεϑοδικὴ, in qua modo mon e2

68 TIBERII HEMSTERHUIS

semper Herodianus fuit versatus; quod ipsunr pro- fecto simul indicat et satis clare Onomasticon et Onomaticon differitatem: forte non. dissimili fuit argumento Democriti Περὶ ῥημάτων" sed de Palame- dis Eleatae grammatici ᾿Ονοματολόγῳ quid statuen- dum sit equidem ignoro: Suidas illud eius opus no- minat in Παλαμήδης" certe nostrum Pollucem appel- lat ὀνοματόλογον Luciani commentator: sive quis igitur eum librum Onomasticis persimilem velit, sive potius, quae differentia non parva est, Herodiani Onomaticis, in ea re non disputabo. Denique quod- dam Onoemasticon Laüno Graecum prodiit Argento- rati 1536. Calepino praefixum, veteris et bonae nolae: eam igitur ob rationem. postea fuit etiam in- sertum Caroli Labbaei Glossis: recte vero huic libro, quisquis. fuerit auctor, nomen fecit Onomasiicon: nam Graecis vocibus nomina Latina expressit, seu vocabulis Latinis adscripsit voces Graecas, quibus commode designari possent, Sed ad Pollucis Ono- masticon tandem veniendum est. Nunc optime dis- cerni potest, an magis conveniat huic Pollucis libro titulus Onomastici an Onomatici: posterius enim quosdam praelulisse MSStos indicium fecit egregius noster Iungermannus ad libr. I. segm. 2. nemo tamen, ut credo, hoc affirmaverit, si recte perspectam habeat magnam Onomastici et Onomatici distantiam, quant perspicue designavi: igitur ᾿Ονομαστικὸν praeplacet ; sic enim epistola nona noster Pollux, ᾿Ονομαστικόν τι βιβλίον" in epistola vero prima ᾿Ονομαστικὸς ne legatur an ᾿Ονομαστιχὸν, parum, me iudice, refert: attamen nec ego spreverim illam codicum inscriptio- nem ᾿Ονομαστιχά " hoc enim exemplo superius 'Ovo- μαστικὰ produxi Orphei, seu ut Suidas, "'Ovouecruxd ἔπη; momentum huic coniecturae facit, quod Pollux singulos Onomastici libros particulatim et composue- rit et ediderit: id ex eo abunde liquet, quod cuique literas volumini praefixerit, quibus operam suam Commodo dedicatam probaret ac commendaret. Prae- terea librum primum, et post hunc quosdam forte alios, cum Marcus philosophus adhuc esset in vivis, construxil: ne quae superslitet dubitatio, adverte,

uaeso, haec in epistola prima: τῆς μὲν ovv ἀρετῆς ἔχεις τὸ μάϑημα ἐν τῷ πατρὶ, τῆς δὲ φωνῆς, εἰ μὲν

: PRAEFATIO. 69

ἦγεν αὐτὸς σχολὴν, παρεῖχεν ἄν σοι τὸ ἡμῶν ἐλάχιστα δεῖσθαι" ἐπειδὴ δὲ ἐκεῖνον ἡ σωτηρία τῆς οἰχουμένης ἀσχολεῖ, ἔγωγ᾽ οὖν ἕν ys τί σοι πρὸς εὐγλωττίαν Gvu- βαλοῦμαι" sed in literis libro octavo praefixis iam tum se tironum Atheniensem fuisse nactum manife- slo declarat; ad quem dignitatis gradum Commodus Caesar, parente 1am defuncto, Pollucem provexit: cum itaque singulatim Onomastici libros perfecerit 36 Pollux, singulo, cum in lucem daret, Onomastici . titulum praescripsit: postquam vero in unum omnes . eorpus sunt collecti, ᾿Ονομαστικῶν titulo debuerunt . àuscribi: sed in commutanuda huius libri inscriptione liberius aliquantum, quae eorum est consuetudo, egisse librarii videntur; in qua re eos confudit cum similitudo ᾿Ονομαστικοῦ et ᾿Ονοματικοῦ, tum quod unam rem ab altera non distinguerent. Onomasticon vero Pollucis nonnullo apud eruditos fuisse numero hinc constat, quod ex omnibus viri scriptis ad no- stram sola perverint aetatem, quam ob rem literis humanioribus non mediocriter gratulamur: sed post ipsa eorum initia, longa quadam oblivione videntur fuisse sepulta: non enim ex iis, qui proximi fuerunt iemporibus auctoris, temere quenquam reperies, qui Onomastici fecerit mentionem;-aut illud ad te- stimonium advocaverit: quin vero, si Philostratum excipias, ipsum Pollucis nomen non credo a quo- quam istius aetatis scriptore esse laudatum: sed de- cimo et undecimo praecipue post Christum seculo revixit, et quasi reviruit Pollucis cum Onomastico suo nomen: post hoc enim temporis qui literis ali- quid mandaverunt, non raro Pollucis hoc Onomasti- con adhibuerunt. Suidas, praeterquam quod brevi- ler eius vitam et scripta sit complexus, nonnulla vi- detur hinc inde excerpsisse, de qua re monitum est aliquando in notis De Etymologo vide quae notavi ad IX, 52. Luciani scholiastes auctorem no-. — strum non simplici vice nominat. Sed plurima de-. . scripsit e Pollucis Onomastico, et in suum cum ipsis. —. plerumque erroribus lexicon transfudit Phavorinus — Camers: nomen tamen Onomasticographi nostri per- —— raro apposuit: quod si quis animo vacuo et ab aliis curis soluto Pollucem et Phavorinum inter sese com- parare institueret, non exiguum laboris fructum me

Vo MULT TWPRER

70 TIBERII HEMSTERHUIS

sponsore reportabit.. Praeterea haud pauca non ad- modum antiquus Anthologiae scholiastes e Pollucis Onomastico desumsit: sed hic ingenue, quod omnino laudandum, cui quaeque referret accepta confessus est: hunc autem commentatorem perdiligenter excussit nosterlungermannus, et si quae ad Pollucem pertinerent suo singula loco congessit. Thomas etiam Magister Pollucis adhibuit auctoritatem, sed in hoc solo tantum loco: Ναὸς ἐπὶ ϑεῶν, σηκὸς ἐπὶ ἡρώων" οὕτω γὰρ καὶ Πολυδεύκης λέγει" in quibus eum Pollu- cis Onomasticon ante oculos habuisse non dubitabit, qui primum libri primi caput perlegerit, "landem factam Pollucis reperi mentionem in vetusto Theo- criti commentario, quem pleramque partem inedi- tum bibliotheca Lugdunensis servat: ipse locus non est in promptu, quem alias erudito lectori lubentissi- mus impertivissem. Non autem mediocriter ea res in admirationem me rapit, quod Eustathius perdili- geus et curiosus scriptorum recentium lector nun- quam Pollucis meminerit, neque etiam ita scripserit, ut videri queat e Pollucis Onomastico quiequam de- cerpsisse: sed non est, quod illa res sollicitet aut im-

ediat. Laudibus autem non contemnendis nostri

'ollucis Onomasticon effertur ab illo iamborum au-- ctore, quos e codice bibliothecae Parisinae Lederlinus. noster protraxit: librariis enim, quod paulum hu- maniores non fugit, non erat insolens, ut aut ipsi carmen aliquod pangerent, aut ab alio componi cu-. rarent, quod laudes contineret istius scriptoris, quem venum exponebant: nam illud ad huius commenda- tionem haud parum conferre videbatur: reperiuntur. itaque non raro in veterum codicum frontispiciis ver- siculi quidam ad ipsum auctorem collaudandum fa- cti: sed operae mihi pretium videtur, hos iambos, propter singularem eorum pro ista aetate suavitatem et elegantiam, vitiis, quibus omnis illorum obductus est nitor, expurgare, ut saltem a lectoribus intelligi queant: praestantissimus enim Lederlinus noster fi- deliter hos exscribere fuit contentus, quomodo inve- nerat in MS. Legendum igitur in secundo versu: Τρέφεις καὶ ὀλβίξεις" quod facile mihi perspicaciores concedent: sed tertius vulnus alit multo altius sana- tuque difficilius: rem ipsani non vane me tetigisse

. PRAEFA TIO, 71

puto: ᾿δνηρότως ἐτύχησα τῆς πανόπερμίαφ᾽ altamen πὰ λη in codicibus suprascriptum alio quoque men- tem deduxit: aptissimum euim videtur dzéAevéa: postea felici coniectura Berglerus noster πσολυχρού- vovg, cum antea scriberetur zoAvxgóvovg. ln se- autem, quis non videat reponendum &guoc- * ad hanc nos vocant 74 oM mE ra p carminis es, qui ierunt in & ^v* denique versu ες abe εὖσ eie istis UN veiitudis abstinebo propter summam facilitatem, ne sibi fa- ctam queratur iniuriam eruditus lector. Eo deveni- mus, ut de codicibus Onomastici MSStis quaedam itidem in chartam sint coniicienda. Sciendum igitur operis huius bene multos extare libros manu descri- ptos, non omnes tamen eiusdem probitatis et mone- iae: perpauci sane fuuditus integri sunt. et. intaoti : duplex autem inprimis calamitas eos aíllixit et vitia- vit: cum enim olim minoris prelii, ac quidem par erat, Pollucem fecisse videantur, ut supra nobis est

adnotatum, exemplaria huius Onomastici in situ ia- 37 cuerunt, et non leve receperunt a vetustate detrimen- tum: sed postquam interiecto satis grandi temporis in ollucis eruditio et huius Onomastici utili- tas humaniorum animos ad se convertit, ex paucis Ἢ corruptis exemplaribus alia deteriora sunt de- scripla, eaque ratione mutili et temporis iniuria exesi codices infinitos in recentioribus errores pepererunt: ad quae si accessisse tecum cogites nequissimam ex—- - scriptorum ignorantiam, iam quidem non adeo mira- bere, tantis vitiis et erroribus deturpatum fuisse Pol- lucem: qui vero emendatiores supersunt codices, vel naufragium illud librorum commune evaserunt, vel . ad antiquum et purum exemplar sunt exarati, Ve- teris autem codicis, qui penes Demetrium Chalcon- lam fuerit, mentionem faclam invenio apud P. . Pantinum Notis ad Apostolium pag. 370. .4g70scif . et lulius Pollux τὴν οἴνην pro unionis iactu: ubi enim excusus habet libr. VI. ( VIL) Ozomast. ἔστι : »^ xci οἴνη παρὰ τοῖς "Ἴωσι μόνοις codex Pollucis δ) - qui fuit aliquando Demetrii Chalcondylae, - habet μονὰς pro μόνοις. In eedem codice verba illa | excusi καὶ olvóv καὶ οἰνὴν desunt, legitque ἐκδύνειν καὶ quj, Ov καὶ xiov ἐχάλουν᾽ ἐστι δὲ καὶ μονὰς etc.

72 TIBERII HEMSTERHUIS

Codicem illum esse Antwerpiensem ex Kuehnii prae: fatione constat: Demetrium enim Chalcondylam hunc librum possedisse ibi refert: sed illo tamen, quem dixi Pollucis loco, Kuehnius istam, quod miror, le- clionis varietatem ex Antwerpiensi libro: non adno- tavit, quam Pantinus in medium produxit, Porro MStum Pollucis regium Heraldus vir doctissimus ad testimonium vocat Animadv. in Salmasii Observatio- nes lib. II. c. 15. in quo scilicet defuerint hae voces VHI, 31. ἀντὶ ὀνομάτων φαύλων ὄντων usroyai* quae eadem abesse a codice Antw. testatur Kuehnius. Hic sine dubio codex est regiae bibliothecae Parisiis, in qua reperiri quatuor MSStos Pollucis libros monuit amicus noster I. H. Lederlinus; ex quibus etiam non simplici contentus beneficio in posterioribus Onoma- sticographi libris lectionum excerptas varietates pu- blicavit: sed ut tutius iudicium ferri possit de pretio horum codicum et bonitate, et ego meam hoc loco conferre symbolam destinavi: hoc ipsum tamen ut . possim, acceptum refero excellenti viro Lud, Kuste- ro, cuius incredibilis humanitas a me satis digue de- praedicari non potest: hic cum ante aliquot annos Parisiis ageret, animum inter alios labores utilissimos applicuit ad componendum Pollucis Onomasticuni cum binis Parisinae bibliothecae MSStis: postquam vero ipsi innotuisset, splendidam Pollucis editionem Amstelaedami comparari, ab incepto prorsus destitit, inutilem hunc suum laborem et inanem futurum ra- tus, cum autem anno praeterito hac Berolinum vir praestantissimus transiret, charlas suas mihi couces- sit exscribendas: ego vero religioni ducebam quic- quam omnino benevolum lectorem celare, quod ad splendorem Pollucis et utilitatem prodesse videretur 5 schedas igitur illas, a quibus non contemnendus ad Pollucem redundaturus est fructus, humanitate non minus quam eruditione conspicui viri subiungo.

. Lib. I. : Prior numerus paginam indicat, secundus versum editionis Sebe- ' rianae; tertius vero segmenta editionis nostrae: itia quidem Ty 20. 9. significat paginae primae versum 90. in editione Se- i; et sectionem secundam editienis nostrae,

1, 20. 9. ἀσχολεῖ] mss. ἀπασχολεῖ. (Quae profecto non contemnenda est lectio: verbum enim istius aetatis ἀπαύχα-

ΡΒΑΕΡΑΤΙΟ. 78

λεῖν, ; ἥεπεγεγ quod reperias in Luciano, Herodiano, Heliodoro, glossis etc. alias et vulgatae lectioni bene est,

ua Menandrum imitatus esse videri poterat noster. Vide Seidian | in ἄσχολος.

1, 23. 2. ὅσα τε συνώνυμα, ὡς ὑπαλλάττειν δύνασθαι ms. «. qui notatus numero 8510. ὅσα τε συνωνύμως ὑπ. δύνα- ταῖς (nec probabilitate destituitur, neque etiam venustate qua- dam haec scriptura, cuius talis est intellectus: εἰ quaecunque propter aequalitatem. significationis apte in oratione possunt di- cendi formam variare: ὑπαλλάττειν concinne pro ὑπαλλάττε- σϑαι, quod vel in primis in his verbis tralaticium est.)

4, 51. 11. ἐνθεὶς} ms. α. συνθείς in altero ms, sic ad marginem scriptum erat, |. 4, 82. 1l. περιεργάσασϑαι τῷ ἀγάλματι] Duae postremae voces desunt iu ms. αν, Eaedemque in ms. f. litura deletae erant.

5, 8. 11. ἐργασία, ποίησις] Desunt in ms. a.

6, 16. 16. κατακωχή᾽ Deest in ms, e. ] :

6, 80. 18. λόγιον φήμη ἐκ 9:09] ms. e. φήμη, λόγιον ἐκ

-. 8, 8. 94. τρόπαιοι] ms. α. addit ἀποτρύπαιοι. ; 9, 1. 97. δεκάτην ἀποϑῦσαι D. in ms. «. et mox pro ὕτην ἐναποϑεῖναι legitur à ἀναϑεῖναι. 10, 19. 82. ἄγει unepipmer] ms. «. ἄγ. προσεχόμενοι. 10, 43. 84. πρῶτον τῶν μερίδων ms. «. τὴν πρώτην τῶν

11, 92. 86. καταπεφημισμέναι ms. α. καταπεφωτισμέναι. 11, 29. 87. μουσεϊα) ms, «. μουσαῖα,

11, 29. 87. ἕρμαια)] ms. «. ἑρμαῖα. -

11, 35. 87. ἀσκληπίεια) ms. ' AoxAnzisic.

19, 10. 38. ὁρχομοτεῖν, óQxouocíc] ms, «. ὁρκωμοτεῖν,

(LOL. 4 18, 41. 44. ἀνεξίτηλος] Haec vox d. in ms. «. Loco eius

autem legitur Gvéxovzrog, quae vox in aliis etiam mss. occurrit,

14, 8. 44. ἀνεῖται βαφῆς. ms. e. ἀνεῖναι τὴν βαφήν.

14, 12. 45. συνεισίεσαν. τὴ5. α. συνεισήεσαν.

14, 19. 46. αὕτη ϑεασαμένη τὰ χείλη ete.] In ms. a. sic legitur: ἤσϑη θεασάμενος τὰ χείλη τοῦ κυνὸς α. «. β. ἰδοῦσα δὲ ἡ κόρη, οὐκ ἔφη προσήσεσϑαι τοῦ λοιποῦ etc.

14, 92. 46. εὐειδεστέραν 1 ms. c. ἐοειδεστέραν.

14, 86. 48. ἀνέχειν ms. «. ἀνέδην. (f. ἀναδύειν.)

14, 86. 48. ἥκειν} ms. α΄. εἴκειν.

... 14, 493. 48. διαλιπόντες δὲ νύχτα, καὶ διεφημερεύσαντες ] 38 ms. «. à. δὲ νύχτα μίαν, καὶ ἐφημερεύσαντες.

ο΄, 14, 45. 49. ταριχεύσαντές τε ἐπὶ δευσοποιίέαν ὕδατι τὴν aid ἐκκαϑήραντες εἴς. ms. e. ταριχεύσαντες φυλάττουσιν " ὅταν δὲ ἐπὶ δευσοποιΐαν ἐκείνῃ χρῆσϑαι ἐθέλωσιν, ὕδατι τὸν

᾿ς ῥύπον ἀποκαϑήραντες.

225-15, 17. 50. ἀπειρόβιοι] D. in me. α. :

.. 15, 27. 51. πολυσιτία, εὐπραγία γῆς», καὶ εὐπορία" λόγου ἀξιωτάτης οὔσης τοῦ σίτου τῆς ἀγορᾶς) ms. «. πολυσιτία " εὖ-

74 TIBERÍII HEMSTERHUIS

πορία γῆς, καὶ λόγου ἀξιωτάτης οὔσης τοῦ σ. t. iy. τῶν πυ- ρὼν σ. . 16, 22. 54. ἡμίετες} ms. q. ἡμιετές. ;

16, 28. 54. καὶ ἡμιέτης χρόνον etc.] In ms, «. sic legitur: καὶ ἡμιετὴς χρόνος" καὶ διετής τε, καὶ τριετὴς δὲ καὶ μέχρε δεκαετοῦς ἐπὶ μὲν χρόνου προπαροξυνόντων᾽ ἐπὶ δὲ π. καὶ g. x«i οἴνου καὶ v. τ. ὀξυνόντων" ὡς ἐπὶ τοῦ διέτης μέχρε τοῦ δεκέτης. | 16, 42. 56. ἐλάττονος ἀριϑμοῦ καὶ τετταρακοντούτης.] ms. α. ἐλάττονος ἀρυϑμοῦ μέχρι τῶν τεσσαράκοντα καὶ τεσσαραπον- τούτης.

17, 17. 58. τέτταρα καὶ δέκα ἔτη] ms. v. τετταρακαιδεκάτη.

17, 20. 58. τὸ φυγεῖν frog] ms. α. φυγεῖν εἰς ἔτος.

17, 42. 60. ὑπολήγοντος} Deest in ms, «.

18, 99. 63. ἄχρι τῆς α. δεκάδος} ms. e, recte: ἀρχὴ τῆς" et mox in ms. c. legitur: μετὰ δὲ τὴν δεκάτην * Hotodog ui» msumvij δ᾽ ἡ μέση φηαὶ τὴν πεντεκωιδεκάτην λέγων. pee |. 18,96. 63. ἡ δ᾽ αὐτὴ καὶ 9 q9ívorros] ms. e. ἡ δ᾽ αὐτὴ καὶ δεκάτῃ, φϑίνοντος. Et statim post verba illa, 9 ydg λοιπὰ ἀπὸ τῆς κά desunt in ms. «. unde suspicor esse glossema.

19, 10. 66. ἐπὶ δὲ τοῦ παρούσης ἡμέρας) ms. α. ἐπὶ δὲ

τῆς παρ. ἐ 5 ; 290, 8. 70. περὶ πρώτης φυλακῆς} ms. α. mgl πρώτας Qv- exo. Nos RS ων X t

9^, 14. 71. ὑπὸ τὸν ὠδὸν ὄρνυϑα] ms. «. ὑπὸ τὸν ὠδικὸν ὄρνυϑα.

᾽ ^

ὅπερ ἐνοίκιον οὐ παρὰ v. T.

91, 86. 78. περίστοον 7 ms. c. περίστωον.

21, 87. 78. τὸ πλευρὸν] ms. ἃ. τὸ ταμεῖον καλεῖται. -

21, 89. 78. τέτριπται ms. α. τέτραπται. E

91, 40. 78. xal δωμάτιον καὶ κοιτὼν πι5. α. καὶ δωμά- τιον" x«l ξενῶὼν, ὁ παρὰ τοῖς νεωτέροις νοσοκομεῖον καλεῖταε, καὶ κοιτών.

99, 9. 79. GA ᾿Δριστοφάνης 1 ms. «, addit ὁ χωμῳδιδά- σκαλος. , ) 22, 11. 80. ταλασιουργὸς 1 ms. e. ταλασιουργυιός.

22, 19. 80. ὄρος] Deest in ms, a.

99, 98. 81. τὸ δὲ ὑπεράνω τοῦ ὀρόφου τέγος ms. e. ὑπε: ράνω τοῦ ὀρόφου στέγος, ὃ ποιητικῶς τέγος λέγεται.

99, 80. 81. γεισίποδας) ms. e. γεῖσα.

98, 4. 82. κυδαλοι] Deest in ms. «.

93, 8. 82. πλοῖον, povó£viov] ms. e. πλοῖον μονόξυλον absque interstinctione.

23, 18. 88. στρατηγία] ms. e. στρατηγίς.

28, 15. 88- φορτικὸν) ms. «. φορτηγόν.

23, 16. 88. λύβια] ms. α. λύκια.

98, 80. 84. πεττάνια)] ms. c. πιττάνια.

98, 80. 84. κάλοι, κηρός. ms. e. κάλοε᾽ κάλωες τὰ αὐτὰ καὶ καλώδια κηρός. :

28, 87. 85. τρύποι] ms. τρύπη. -

91, 9. 75. ὥσπερ ἐνοίκιον" ὁ o) παρὰ v. v. p. eic.] ms. a.

PRAEFATIO, 15 88. 85. φάλκις" ἀφ᾽ οὗ ἡ δευτέρα τρόπις] ms. e. φά-

» r^ οὗ ὁ δεύτερος rQómog. ; . 93, 89. 86. ] ms. καλχήνη. Ὁ 95, 4. 90. τὸ μέσον δὲ τῆς πρύμνης ἀσάνδιον᾽ οὗ τὸ ἐντὸς .] ms. e. τῆς πρύμνης σανίδιον, οὐ τὸ ἐνθὸς, ἀνϑέμιον. 25, 5. 90. ἐπισείων) ms. «. ἐπίσειον. 25, 7. 90. στηλίδα] ms. στυλίδα. 25,

12. 91. τὸν ἱστὸν, ληνάς "] ms. τὸν ἱστὸν ληνὸς καλεῖ-

ΓΙ

i »

16. 91. οὗ καὶ αὐτοῦ τὸν ἐπισείοντα ἀπαρτῶσι πις. & ἐπισείοντα ἀπαρτ. modo pro χαρχήσιον ms. καρ-

ἣν

9. 93. ἀπόγεια) ms. ἀπόγνα.

QxoL' τὸ γὰρ κρίκοι ποεητικὸν} ms. xouxol, τὸ ἐπόν.

ΕΣ ΣΝ

j^ S H

ms. ϑρανεῖα.

$$

ep ji Im z

à g. - 95. ovg καὶ πλωτῆρας καλεῖ, τοὺς ydg νανατ. εἰς, ms. τούτους δ᾽ ἂν καὶ πλωτῆρας wcloitw' τὸ γὰρ ναυάτας ὄνομ. , 96, 86. 95. καὶ ἐμπλέοντας) ms. addit: μάλιστα δὲ im

96, 88. 96. πυριδυτὴς} ms. πυριϑύτης. Sed lectio vulgata praeferenda, quoniam paulo post sequitur πυριευτικὴ consen- tiente ms. hdd «97, 1. 96. δυκτιεὺς, δυκτιουλκὸς} ms. δικτυεὺς, δικτουλκός.

97, 5. 97. ἀγχιδυτὰ δύκτια ] ms. ἀκιδωτὰ δίκτυα.

27, 18. 98. ἐπὶ τοῦ πρωράτου etc.] ms. ἐπὶ τοῦ πρωρέως" καλοῦνται δὲ τινὲς αὐτῶν ναυτιλίαι βραχεῖαι, καὶ ναυτιλίαν μα- xou καλείσϑω ὁ κυβερνήτης, ὁ ἐπὶ τῶν oicxov καϑ'. ὁ τ. v. ἡγ.

. 97, 94. 98. καὶ τῆς νεὼς ὑποκυβερνῶν etc.] Verba illa usque ad μακραὶ desunt in ms.

23, 99. 102. ἔστε δέ τις καὶ χήλη λιμένος etc.] ms. ἔστι δὲ χείλη λιμ. καὶ στ. καὶ μυχός. ' yeu

.98, 81. 103. Περὶ ἐξουρίας πλοῦ. Scribendum est περὶ τοῦ πλοῦ, ut in ms, postea enim de secunda mavigatione dmn agitur. Et sic vs. 88. ὁ ἐξ οὐρίας mÀ. corrige ὁ ἔξω

. 938, 87. 108. μετέωροι ἐμπλέομεν" τὸ αὐτὸ τὸ π.} ms. p. — ἐπλέομεν" τὸ αὐτὸ τῷ π. | . 99, 6. 108. καταβαρεῖαι} ms. καταβαρεῖς. : 29, 15. 104. ἐν τοῖς vecQtlotg, ἐν τοῖς νεωσοίκοις] ms. νεώ- ᾿ς ροὶς et νεωσήκοις. ; ] 29, 30. 106. werd πρύμναν τοῦ πνεύματος ἑστηκότος, κατὰ

8SB

᾿ς δῶν οἰάκων δέοντος" πλήρει τῷ ἱστίῳ] ms. τοῦ πνεύματος ἕστη-

κότος κατὰ τῶν οἰάκων" πνέοντος πλήρει τῷ ἱστίῳφ' ὑπ. τῇ 09. ᾿ μὲν ἀνέμῳ κρινομένῳ δί εὐδίας. deis. 29, 45. 107. πλήρει τῷ ἱστίῳ, τῷ iórío] Verba illa t in ms, Et sane videntur hic alieno loco posita. - 80, 16. 109. εὐκύμαινεν] ms. ἐκύμαινεν.

76 TIBERII HEMSTERHUIS

31, 18. 118. Περὶ ἀέρος καταστήματα πι5, περὶ ἀέρος κα- ταστήματος.

59, 98. 116. οὐκ ἐνῆν ἀνακόπτειν τὰς κώπας} ms. οὐκ ἐνὴν ἐξαίρειν τὰς κώπας.

82, 37. 117. &vrízvatoc] ms. ἀντίλυπος.

84, 1. 123. τῷ δὲ ϑᾶττον ποιήσαντι τοῦτο τὸ ἄϑλον etc.] ms. τῷ δὲ ϑαλαττιοπονήσαντι τοῦτο τὸ ὧϑλ.

84, 7. 193. ἐξορμεῖν τὴν v.] ms. ἐξορμᾷν.

81» 21. 125. εἰς ἐμβολὴν ὑπ.) ms. εἰς συμβολὴν ὑπ.

86, 9. 131. * ἄνιπποι ms. ἀμέπποι.

: 86, 14. 181. ὅπως ὁδοῦ τε μαχροτέρας πατανύοιεν ms. ὅπως ὁδούς τε μακρὰς κατ.

86, 22. 182. ἀπόμαχοι] ms. ἄμαχοι.

36, 81. 183. βλῆτα] Deest in ms. qui modo ἐγχέμαχα pro Seberi ἐγχέμω.

87, 25. 137. ξυΐνην] ms. στήλην.

87, 82. 187. ὄγκινοι) ms. ὄγκοι.

37, 83. 187. αἱ πρὸς τῇ ἀκμῇ προσβολαὶ} ms. αἱ πρὸ τῆς ἀχμῆς προβολαί.

88, 21. 140. παρακνημιδίοις] ms. περικνημιδίοις.

88, 29. 141. παράσυροι] ms. παράσειροι.

88, 41- 142. τάῤῥιον) ms. παρείον et vs. sequ. apte et τῆς κατὰ τ. etc.

$9, 6. 148. κατὰ τὸν τόνον] ms. ὑπὸ τὸν τόνον.

39, 11. 143. κολλορύβοι] ms. κολλοβόροι.

89, 19. 144. οἵ συμπίπτουσιν] ms. οὗ ἐμπίπτουσιν.

80, 16. 144. ὑποτεινόμενον) ms. ὑποκείμενον.

89, 99. 145. παραξόνιος] ms. παραξώνιον et GÉovt e per o.

89, 34- 146. εὐραὶ] ms. ϑυραί.

89, 86. 146. ἀκροῤῥύμιον etc.] ms. ἀκροῤῥύμιον' A

δὲ ἐκδέδεται τὸ fvyov τὰ δὲ συνάπτοντα ἀὐτὸ δεσμὰ, ξυγοδεσ- μὰ καλεῖται" ὁ δὲ πάτταλος ὁ δεδεμένος ἐκ τοῦ ξυγοῦ ἐπὶ τ. Q.

89, 43. 146. ἀκροχηνίσκοι] ms. ,ἀκροχοινίσκοι.

40, 80. 149. " Arzixovoyis] ms. ᾿Αττικουργής.

40, 44. 150. ἀσπιστοὶ) Deest in ms.

41, 26. 158. ἥδιον πρὸς τὴν ἀκοὴν] ms. λεῖον πρὸς T. ἀκ.

42, 17. 156. ἐμπειροπόλεμοι γὰρ ἐπαχϑὲς] ms. πολεμικοί" ἐμπειροπόλεμοι" ἐκπολεμισταὶ ἐπαχϑεῖς" πολέμου δὲ στρατίέώτας χειροτέχνας στρατιώτας εἴρηκε Θουκυδίδης.

48, 84. 162. ἱερεῖα ἐϑύσαντο: ἐσφραγίσαντο, ἐσφαγιάσαντο" καὶ αἴσια τὰ ἱερὰ ἢ δεξιὰ καὶ καλά.) ms. ἱερεῖα ἔθύσαντο, ἐσφα- γιάσαντο" αἴσια ἱερεῖα, καλὰ, δεξιά. ;

44, 1. 163. ἐπαιάνισαν᾽ τὸ ἐνυάλιον ἠλάλαξαν) ms. ἐπαιά- ψισαν τῷ ἐνυαλίῳ' ἠλάλαξαν.

44, 4. 164. ἐκ τόξου δίμματος ἦν ἡ μάχη] ms. ἐκ τόξου ῥήγματος etc.

44, 9. 164. ἐν ἵπποις] Omittit voculam ἐν ms.

44, 96. 166. παρασπάσαι]) ms. διασπάσαι.

44, 99. 166. ξωγρῆσαι, αἰχμαλωτίσαι etc.] ms. 'ξωγρῆσαι, καταβαλεῖν, αἰχμαλωτίσαι, ἀνδραποδίσαι, τραυματίας ποιῆσαι.

55 ΒΕΔ ἜΈΚΘΙΑΤν τ 71

44, 82. 166. ἐφ᾽ ἑαυτοὺς ποιήσασθαι) ms. recte ὑφ᾽ ἕαυ- τοὺς ποιῆσαι.

44, 80. 167. προσήγαγον μηχανὰς, μηχανὰς προσέῤῥηξαν,

: σεισάν τι TOU τείχους] ms. προσήγαγον μηχα-

vág" προσέῤῥηξαν, κατέσεισάαν τι. AUN H

44, 49. 167. πυρὶ ἀπετέφρωσαν) ms. πῦρ ἀπεπέτασαν.

44, 48. 168. χεῖρας ἀνέτειναν) Addit ms, ἀνέκλιναν.

45, 1. 168. ἐνέκλιναν) Deest in ms. à

45, 5. 169. oi δὲ πολιορκοῦντες λέγοιντ᾽ ἂν etc.] ms. oi ài

Ἢ εἷλον" κατὰ κράτος εἷλον. : ᾿

45, 9. 169. ἐπὶ χρημάτων φορᾷ] ms. ixl χρημάτων φόρους.

46, 98. 175. τὰς σφενδόνας πληρώσασϑαι, ἀγκυλίσασϑαι) ns. τὰς σφ. zÀ. τὰς σφενδ. στρέψαι τὰς σφενδόνας ἐναγκαλίσα- σϑαι, τὰ ἀκόντια ἀκοντίσαι' διακοντίσασϑαι.

48, 9. 182. τοὺς δευτεροβόλους ἐκάλεσεν" εἶτα, τέλειοι ἵἴπ- σοι, γεγηρακότες, ἀγνώμονες etc.] ms. τοὺς δευτεροβόλους ὀνο-

ἐκάλεσε τελείους" οἱ δὲ γεγηρακύτες, ἀγνώμονες etc.

48, 21. 188. τὴν xóriw] ms. τὴν κόμην. — ^

68, 85. 947. ἀσπαραγγὶς μέντοι ὁ ἀκανϑᾶς λέγεται" ὅ vos δὲ ὃ ἥμερος] ms. ἀσπάραγγος ὁ ἀκανϑίας᾽ ὁρμεὸς ὃ

Lib, II.

69, 24. 8. τὸ δὲ νεύγιλον etc.] ms. τὸ δὲ vtoyilóv ᾿Ισαῖος μὲν dpper ἐν τῷ xar 'AQuoropcyov' ἐμοὶ δ᾽ ovx ἀρέσκει" ἄμει- vov δ᾽ etc. ᾿

72, 9. 16. παραβοῶν) Deest in ms. :

72, 15. 17. ἀμφήλικας] ms. mr et sic p. P^,

72, 98. 18. οἰνοκάχλη, κοχώνη) ms. οἰνομάχλη, κοχλώνη.

91, 6. 90. διμηλαίνειν) ms. διμυλλαίνειν»ν

91, 7. 90. μῆλα] ms. μύλλα.

92, 10. 94. εἰ δὲ δεῖ τε καὶ παραμίξαι τῷ γλυκεῖ τῆς ἵστο-

ας} ms. melius: E δὲ δεῖ τε παραμίξαι καὶ τῆς γλυκείας

ας.

92, 28. 95. τοῦ κυπρίων πατὴρ] ms. τοῦ Κυπρίου πατήρ. 107, 16. 168. εἰ δὲ συγκάμψειας etc.] ms. si συγκάμψειας τ. δ. ἀπ ἀγκ. ἐπὶ αὐτοὺς, πύγμη τὸ μέτρον.

: 107, 88. 160. τὸ * δ᾽ ἀξίωμα) ms. ro δεξίωμα.

114, 3. 184. διατράμιν) ms. διαστραμίνα.

Lib. III. 158, 82. 111. ἀγυρμὸς} ms. ἀγειρμός.

ἔς Lib. VIT.

. 880, 43. 24. olvov] ms. ὄνου ΟΡ hanc ms. lectionem summo opere gaudeo, quod scilicet opportune fidem conci- liet coniecturae nostrae, quae tamen ipsa dudum in mentem venerat politissimo Iungermanno. Repraesentavi vero editio- mis Seberianae scripturas, quod cum ea celeberr. Kusterus hos composuerat codices. Docti autem lectoris de his varia- "tionibus iudicium non praecipiam: de me tamen, vel ob id - solummodo, ne alia commemorem, quod historiam de Tyria purpura perelegauter a mostro conscriptam I, 45. egregiis ignissimas existimavi.

A ἵ

augeant supplementis, in lucem produci

?8 TIBERII HEMSTERHUIS

ες Silentio praeterire Falckenburgii, quem -voca- mus, codicem seu excerpta fas non est, cum propter eximiam eorum bonitatem, tum propter ea, quae saepius in nolis de istis excerptis praedicavi: haee autem ita sunt comparata, ul sola sint indicio plu- rima Polluci deesse, et integros veterum auctorum locos desiderari, quos scelerata vetustas deripuit: in his certe non pauca proslant, quae, etsi genuine Pollucea certissimis argumentis sit exploratum, in nullo tamen aliorum codicum inveniautur:: a Sal- manticensi Schotti, cuius itidem excerptis peregre- giis usus est Iungermannus, non multum differre es; ubi in nolis me dixi opinatum: huic profecto conieclurae meae fidem facit vicinitas lectionum, quae in utrisque excerptis observatur: forte vero diligens lector non sine ratione miretur, quid fuerit causae, cur illa excerpta saepius in meis adnota- tionibus a Falckenburgio abiudicaverim; libere di- cam, quod sentio: mihi quidem videbatur prorsus inconveniens haec manus et Falckenburgii scriptus ra, quam et saepissime vidi, et pulcherrime me nosse existimabam, ut etiam facillimo negotio ab alia cuiuscunque manu distinguerem: permotus igi- tur oculorum meorum testimonio, quod apud me quidem nonnullum obtinet locum, illam opinionem meam proposui: sed, cum et maximus (Graevius et Lederlinus meus in contrarias abeant parles, non ita meae sentenliae sum lenax, ut eam ian- quam certissimam defendere animum inducam: ea enim iusulsitas esset plenis cachinnis deridenda, si

uis altercari institueret de excerplorum auctore; daseinpdo de praestantia et utilitate sit testalissi- mum, non est quod illum tantopere quaeramus, Esset vero quam maxime optandum, ut secunda quadam fortuna hic codex in nostras, aut cuiusvis éruditi, qui rei literariae commodis studeret, inci- deret manus; equidem mon dubito, quin magna cum Pollucis utilitate -luculentioribus etiam anti- quae fidei et probitatis indicis perfrueremur. De ' ceteris autem MSStis nihil a me quidem dicendum restat, cum eum laborem occuparint, qui ante nos Diem A Polluci praefuerunt. Quantopere vero ab

40ipsis eruditionis renalae iniüis, cum primum in

ΝΟ νὰ ————

* PRAEFATIO. 19

publicam productus est lucem, doctis viris Pollux

lacuerit, neminem latere arbitror, nisi si quis in Menic ditione prorsus sit hospes; quum enim in- finilis erroribus et vitiis esset delormatus, medi- cam opem aíferre quilibet conatus est, illi etiam, a quibus nihil erat subsidii magnopere sperandum: adeo quisquis quoddam ingenii sui monumentum jn hoc auctore nostro voluit extare: id autem, si forie rei illius ad me iudicium deferatur, summo iure factum exislimo: quis enim tot in antiquitate res difficiles et intricatas enodat, quarum apud alios scriptores nullum superest vestigium? quis tam lu- culentas doctrinae veleris et prioris istius elegan-- tiae reliquias servavit? cum quo beneficio nihil est in tanta bonorum auctorum iactura comparandum. Sed ego neminem in hanc vitam venisse sidere tam feliei puto, qui ab omni hominum vituperio sit immunis: quanquam enim quis summis abun- det virtutibus, invenit livor, quod arrodat: com- munem hane omnium sortem aetate etiam nostra

. Pollux est expertus: incucurrit enim gravem quo-

rundam reprehensionem: quam tamen ipsam quo- que a Polluce meo defendam: ne vero quis putet, nos esse tam ineptos et insulsos antiquitatis admi- ratores ac tutores, ut quodcunque ab ea transmis- sum est apertis ulnis excipiamus: pulcherrime co- guovi, suos naevos probatissimis eliam scriptoribus adspersos: id tamen illi veteres eruditionis nostrae auctores suo quodam iure sibi postulant, ut quid teme- re et calente iudicio de se ne statuatur: aequum igitur

. est, ut hoc ipsis tanquam educationis praemium retri-

buamus, et solidum ab inani iudicio defaecato secerna-

. mus: sed ire iuvat in rem praesentem, operaeque

ium est attendere, quid criminis Polluci obiiciatur. Giphanio commentar. in lib. VIII. Ethicor.

Arist. c. 9. si fides habetur, Pollux saepe veteres

scriptores reprehendit inepte Platonem, Aristote lem etc. in lingua; cum nemo politius aut elegantius lingua Graeca, quam Aristoteles et Plato

usus. Forte viri huius non indocti satis acerbam

mus censuram, nisi succenturiatus huic ac-

eusationi pondus faceret vir et iudicio et excel-

lenti doctrina praesiguis Joach. Camerarius in. sua

80 TIBERII HEMSTERHUIS

de Xenophonte commentatione: Non putavi autem, inquit, silentio praetereundum, quod perquam au- dacter iudicarem factum esse a Polluce barbaricae originis homine : hic enim non dubitavit, quasdam, esse apud hunc auctorem λέξεις φορτικὰς, quasi di- camus iniucundas aut molestas, de quo ipsum pro- fecto pronunciare nequaquam decuit, néque nos verum esse credere debemus. Quod autem notarunt eruditi quidam in Xenophonte quasi poetica quae- dam vocabula, ea omnino Zttica esse statuendum est, τῆς ἀρχαίας μάλιστα " Av0(0og, quae neutiquam

utaret ille oblitteranda aut patiendum esse, ut non usu illa obsolescerent. Videnue vero, quam indigna cum originis exprobratione haec in Pollucem Came- rarius effuderit? sed, qua pote, suppetias eundum est: negari quidem a nobis non potest, haud pauca vel in optimis et purissimis sermonis Graeci scripto- ribus a Polluce nostro esse reprobata: sed hoc si cri- men est, crimen illud Polluci cum pluribus erit com- mune: quis enim in iis grammaticis, qui accuratum linguae Graecae atque elegantem usum exponere sunt aggressi, non quaedam aliquando in antiquissi- mis etiam auctoribus virgula censoria notavit: non aliud sane criticae potius habebatur officium: ipsum Dionysium Halicarnassensem, quem memo dixerit indoctum, aut criticae eruditionis expertem, ante oculos ut tibi ponas, velim: nonne principes inter Graecos oratores haud uno in loco severe costigavit ? qui Longini politissimum opus perlustravit, idem illum fecisse sciet: quin etiam Lucianus in diiudi- canda vocum puritate nonnulla improbavit, quibus alibi ipse uti non detrectabat, quod saepius egregie docuit magnum semper DBataviae lumen I. G. Grae- vius ad Soloecistam : Galenus, qui non minus critica, quam artis medicae laude floruit, nonnunquam in Hippocrate at quam nitido et exquisito scriptore ni- miam verborum obscuritatem et nequitiam notavit: quod si quis Phrynichi et 'Thomae Magistri priores. modo inspexerit pagellas, gnaviter illos hoc gram- maticorum munus obiisse confitebitur: neque Grae- ciae tantummodo limitibus haec iudicandi scientia fuit conclusa: pari enim apud Romanos ratione in Cicerone, Virgilio aliisque bene multüs, quorum vel

PRAEFATIO. 81

ΝΥ

. pomina venerationem audientibus insinuant,'quae- . dam dammasse néc sine omni ratione grammaticos emunctioris nasi referunt Gellius, Macrobius, Ser- vius, et qui non in hoc studio nobiles: scilicet hoc habet procax illud et protervum grammaticorum genus, ut de praecipuis etiam scriptoribus eorum- que loquendi formulis sedere iudices animum indu- cant. Sed tamen. amoto quaeramus seria ludos: . viris illis praestantissimis, quod eorum pace dixisse - ]iceat, non satis haec grammaticorum agendi ratio . videtur fuisse perspecta, quam ideo paucis, ne quis . imprudens horum auctoritate commoveatur, decla- . rare constitui. Nihil est, quod omnem perfectionis | mumerum implerit: nec quisquam forte tam accurate 41 politeque scripsit, ut nihil in melius possit mutari: impetum animi cogitandique vires calamus necessa- ria umm morigeratione sequitur: illo primo scri- bendi calore multa procuduntur, quae etsi forte niti- dius dici possent, placere tamen plerumque consue- |. verunt propter exactam cum rebus convenientiam: hinc in naturali orationis splendore, qui tanquam illabitur in hominum mentes, ommia sunt clara et in multa luce constituta: contra in quaesitis et affecta tis.ornamentis, non páuca tenebris obtecta, Prae- terea scribendi modus, "etsi ad commune quoddam exemplar sit. conformandus, cuiusvis tamen hominis ingenio et naturae obtemperare amat: quo fit, ut quiddam in omnibus auctoribus inconveniens repe- riatur: addendum est, homines -eruditiores allevare sese supra popularis loquelae sordes, et in animo suo describere quandam styli formam, cui maxime, si quid literis mandent, indulgere velint: iam vero vulgarem sermonis formularumque loquendi usum hi largius sequntur et liberius, illi cautius et cum qua- dam prudentia, neutri iure merito sunt culpandi, si uidem utrique propositum assequantur: hinc in ipso Beute popularia quaedam, in^ Xenophonte paulo plura, plurima vero in Aristotele reperiuntur; quae tantum abest, ut in illis ipsis auctoribus dam- — mem, aut pro naevis habenda putem, ut potius ea — summo opere collaudanda censeam: nam illi studio 8c iudiciose a nimium popularibus loquendi formulis et dictionibus abstinuerunt, hic ut in ipsa ^ aano Pollux. Fol. I.

82 TÍBERII HEMSTERHUIS

sic et in scribendi ratione communem usum sectatus est, in quam rem quaedam a me dicta sunt ad libr. Pollucis X, 48. Cum autem status alicuius linguae οἱ nativus color lapsu temporis defloruit, res omuis imitatione constat, in qua qui poterit ad veterum vigorem proximus accedere, palmam omnium iudi- cio reportabit: si quis igitur ab eorum aetate et ingenio longius remotus iisdem mon simili iudicio et accuratione utatur, communi suffragio reproba- bitur: non igitur inconsiderate grammatici fece- runt, quod linguae Graecae quasi terminos quos- dam praestituerint, easque solas voces, quae com- muni veterum scriplorum usu frequentabantur, in probarum censum admiserint: plura enim erant vocabula, quae uni tantum aut alteri forte auctori vitam debebant: hinc Galenus in praefatione ad Gloss. Hippocr, mentionem facit ὀνομάτων γινομέ- vov πρὸς τινὸς τῶν παλαιῶν. μὴ παραδεχϑέντων δὲ ὅλως εἰς τὴν συνήϑειαν " plures itidem loquendi for- - mulae rariores quidem, sed elegantiae non exsor- tes: non autem id eo animo factum est a gram- maticis, ut usus earum vocum loquendique modo- rum funditus aboleretur, sed quia facilius quis iis abuti poterat quam uti: putanne vero aliam esse causam, cur Lucianus usitaverit eorum non pauca, quae alibi diserte damnaverat? rem pro loco satis explanatam arbitror, quanquam latius pertractari posset, si singula exemplis antiquorum et auctoritate confirmarentur. Vellem autem de Xenophonte Pol- lucem parcius Camerarium fuisse criminatum, qui ipso observante Camerario, non tam verborum ex- quisitae et sophisticae orationis in morem compo- silae texturae, quam rerum ponderibus operam se daturum professus est: non eo tamen haec a me dici quisquam credat, ut Xenophonti detraham, quem Atticam apem propter nativum scribendi decus "olim appellarunt, quique sua dulcedine me mirum in modum oblectat, sed ut Polluci patrocinarer. 'Tantum de Polluce, cuius a me manibus satisfactum iudico, qui ipsum pro virili parte contra falsas et maledicas obirectatorum iniurias vindicavi; forsitan unus et aller hoc amori tribuat, quo me ferri in hunc auctorem par et aequum est, quem enultrivi

ONCE M

PRAEEATIO. 88

et ad maturitatem perdaxi, et in quo tirocinia meae

qualiscunque doctrinae deposui non sine secundo. ho-

minum eruditorum favore: sed eum rogo, ut aequo iudicii examine haec mea ponderare ne dedignetur : reipsa comperiet, uti spero, me non tantum inge- nio aut amori serviisse, quantum veritati. Eo me

jam pervenisse sentio, ut operae meae et industriae, quam Polluci praestiti, ratio sit reddenda; quod hoc

alacriori animo sum facturus, quo maiori diligentia me in hoc opere versatum esse mihi sum conscius. Id mihi primum negotii datum credidi, ut contex- tum, quem vocant, Pollucis omni modo expolirem, et ab istis mendis, quibus erat deturpatissimus, per- purgarem: adhibui vero diligenter editionem Ono- masticographi Basileensem, ad cuius marginem ad- scripserat eruditissimus Kuehnius, quae ex MSSiis in ipsum Pollucem restituenda iudicavit: et nonnulli sane nobis utilitati fuit hic viri doctissimi labor: sed

ostea quam tamen aliquantum temporis et curae in Polluce contriveram, explorare coepi non paulo plura et meliora in Onomasticographo posse MR. si ope- ram gon» MSStorum usurparem, quam emenda- tam Kuehnii marginem: hanc igitur priorem Pollu- cis emaculandi normam missam feci, et solos post- modum MsSStos respexi: his enim animum adverte- bam nullos reperiri posse fideliores in hoc itinere

ermolesto duces: cum vero, si quid e MSStis in 42

ipsos auctores reducas, opus sit tum ingenio et iudi- candi quadam fiducia, tum etiam accurata lectionis utriusque Rapaperationes ita nobis. usu venit, ut non saepissime in hac re fuerit elaborandum: ea enim codicum nostrorum est praestantia, et non fallax au- ctoritas, ut horum lectionem et veterem corruptelam consideranti omnem eligendi facile dubitationem exi- merent: ne quis tamen ita secum existimet, nullo nobis aut parvo labore hanc rem constitisse: ipsum enim illud MSStorum lectiones colligere et suo quas-

ue loco nolare laboriosissimum fuit, quod nemo forte mihi affirmanti accredat, nisi tali itidem nego- tio fuerit implicitus. Sed praeterea per totum Pol- lucis Onomasticon nodi vindice digni fuerunt disparsi, in quibus ipsae MSStorum lectiones multis erant dif- Sonia impeditae; in eo rerum NES neque

2

84 TIBERII HEMSTERHUIS

diffiteor, meo aliquid arrogavi iudicio, et ubi codi- ces dissentirent eam reposui léctionem, quae validio- ribus a me poterat argumentis confirmari: contigit etiam non raro, ut veterum librorum scriptura nou minus scrüpuli contineret ac caliginis, quam editio- num vulgata lectio: satius tamen arbitratus sum, hunc honorem MSS. haberi, ut eorum lectio re- ceptae anteponeretur: porro sic saepe fuit comparata vulgatorum scriptura, ut nullum quidem sensui fa- ceret detrimentum, sed multo tamen minus haberet elegantiae et splendoris, quam codicum vetusta lectio: tum quid factam decuit, ipsa rei natura loquitur: horum autem omnium hic àpte ratio reddi nequit, quod singulis id locis opportunius sit factum: de MSStorum aulem usu sic equidem sentio, inanem esse et vanum omnem eos componendi cum editis exemplaribus laborem, nisi fructus ad ipsos auctores hinc derivetur, et spectatae bonitatis lectiones in textum reponantur: quid enim attinet, in notis tan- tummodo probissimam MSStorum occludi scriptu- ram, ut scilicet identidem ingeminari possit eam esse vulgatorum corruptam lectionem, codicum autem hanc meliorem, et spatiolum immerentis chartae pe- rire dicam seu repleri? mihi quidem satis esse vide- batur, si semel ea de re primus alicuius auctoris re- stituti editor recte monuisset: sed bene est, viros ae- tatis nostrae celeberrimos exemplo salubri hanc sibi sumsisse libertatem seu potiüs necessariam curam, üt pravos editorum codicum errores inducant suf- fecta veteriorum lectione. Quanquam vero omnem animi diligentiam et cogitationem ad Pollucem emen- dandum contulerim, non id tamen a me praestarr potuit, ut omues eadem opera mendae expellerentur: est enim, ubi nos manuscriptorum destituit auxilium, quando vel,si quae occurreret, verosimillimam lectio- ném et ingeniosius excogitatam in textum intuli, quod perraro factum, vel veterem immotam reliqui: nonnunquam vero ipsa MSStorum lectio, quam modo non xai sequendam mihi praescripseram , mon- stri quid alebat, quod a nostro quidem ingenio nón poterat expiari. Ne vero fucus lectori fieri posset, exploratumque haberetur, quid quo loco e MSStis. esset reductum, additae sunt notae, quae mutata vel

PRAEFATIO. 83

indicarent, vel eorum rationem exponerent: hae quidem in operis pracipio perbreves et contractae, sed, ubi commentandi libidinem ipsa occasio et grata | M rerum varietas elicuit, in magnam satis molem exi- | verunt: mirabitur forte lector non indiligens, qui tam saepe commentandi ratio et inslitutum fuerit variatum: sed eam equidem culpam praestare non ossum: cum enim me nova identidem huic operi intentum negolia exciperent, et a studio avocarent, factum est, ut non idem ubique tenor adnotationum mearum reperiatur: praecipuam tamen industriae meae et laboris partem iu libro Pollucis decimo collocavi, cum quod hic omnium unus maxime er- roribus scatebat, tum quod in eo Pollux capitula- tim recenseret, quae prioribus libris erant explicata: totus autem in eo fui, ut non tantum textus elimare- tur, sed etiam loci difficiliores et impliciti expediren- iur; in hoc autem diversissimarum rerum tractatu non pauca aliorum etiam scriptorum loca correxi et multa luce perfudi: sed aequum lectorem, cuius va- lebit existimatio, arbitrari praestat, an quid a me non invita scriptum sit Minerva, me vero nihil de meis laboribus magnifice praedicare: fidem enim pro- missa levant. Praeterire tamen non possum, quin unius saltem rei lectorem adhuc admoneam ; scilicet, ubi sic res, de quibus agendum erat, ferebant, sae- pius errores hominum eruditissimorum libere mon- stravi, quod mihi ius, nisi temere abuterer alque inconsiderate, non minus ac alteri cuivis conceden- dum putabam: quin vero partium mearum esse duxi, si quid a quocunque in meo Polluce perperam agere- tur, intrepide veritatem asserere, ac sine ullius re- spectu: sic autem in hoc me gessi, ut neminis un- quam asperiori verbo famam vel nomen, quod sciam, laeserim;. omnium enim unus huic faci- nori maxime sum alienus, quo nullum unquam in eruditionis literarumque cultorem cadere potest Aurpius aut magis odiosum; quod ut re ipsa demon- strarem, hominum humaniorum memoriam, cum 43 nominandi erant, meritis laudibus condecoravi: si p interim incommodius mihi nec opinanti exci- derit, eius culpam apud benovolum lectorem etiam atque etiam deprecor. In opere vero tam longo et

86 TIBERII HEMSTERHUIS

vario, cui non somnus aliquando obreperet? mihi quidem id eo facilius contigisse non miror, quo ma- gis animus per varias rerum mutationes fuit distra- ctus: sed id quoque multo molestissimum erat et in- iucundum, quod voluntati meae in Pollucem et, si fas erat, publica rei literariae bona declarandae ter- mini ab edendi celeritate ponerentur: nihil enim, quod liquida mente et non fallens affirmo, per invi- sas typothetarum et perpetuas turbasrepetita medita- tione ad animum revocare licuit et perpolire; quae

rofecto iusta indignatio nonnumquam nobis quere- ως in adnotationibus expressit: quod tamen in me fuit, posteaquam meae a torculari notae nobis erant redditae, eas perlegi, et si quid displiceret et obelo videretur notandum, in unum corpusculum redegi: haec autem cura nobis Addenda peperit, quae ad finem libri repraesentavi: de istis quid optem sentire aequum lectorem, brevi praefatione eo loco explicui: quanquam autem pro eo, quod strenue nec segniter sumus in hac re versati, plerasque labes me delevisse censeam, non hanc tamen existimo ingenii mei fuisse fortunam, ut omnes sustulerim, quod si insulse pu- tarem, eodem iure hominem me exuisse haud diffi- culter crediderim: sed non ea dementia nos cepit; quapropter eruditum lectorem multa animi conten- tione rogatum velim, non, quod plerisque in more positum est, ut errores meos inutili quadam lenitate tegat atque abscondat, sed ut in apricum atque om- nium conspectum producat, aut alio quocunque modo eorum nos reddat certiores: nihil enim minus velim, quam per meam ingenii imbecillitatem fene- stram aliis ad errores aperiri: quo magis autem hoc benevole et perhumaniter, et quodam aetatis nostrae respectu fecerit, eo maiorem nobis animum et sti- mulos addet ad similes olim labores et paulo forte accuraliores in lucem proferendos; sed facile mihi persuadeo neminem hoc iuxta praescriptum meum esse faclurum: fortiter igitur expectabimus et fere- mus eliam, cum iacta sit alea, quamcunque publici iudicii fortunam. Si quid in scribendi genere ininus sit compositum et accuratum, minus itidem elegans et comtum, non multo me labore veniam istius rei ab aequo lectore impetraturum spero, qui potius

PRAEFATIO. 87

culpam illam in agendi celeritatem, quam in nostram reiiciet imprudentiam. Denique in hoc opere viri non pauci onset iuxta et eruditione praecellen- tes nos benevole adiutarunt, quibus quas par est gra- tias semper et agam et habebo, atque ut eundem in terum erga nos favorem conservent enixe rogo: eodori vero Schalbruchii viri clarissimi, cuius in me benevolentiam et amicitiam permagni facio, non ossum non meminisse, gesedopaidon: qua consilio et insigni doctrina, qua libris peramice penuriam no- stram sustinuit, Spectatissimum quoque virum Iac. Wildium, cuius famam dudum egregia eius moni- menta et in rempublicam literariam merita aeterni- tati consecrarunt , immemoratum praeterire religioni duco: praeterquam enim quod laudabili liberalitate nummos veteres, qui ad Pollucem illustrandum fa- €iebant, nobiscum dicam an cum erudito orbe com- municarit, singularibus me beneficiis obstrinxit, et suam mihi bibliothecam patefecit, ex cuius usu non contemnenda utilitate Pollux noster est auctus. Prae- terea non paucas ab hominibus erudilissimis et prae- cipua doctrinae laude florentissimis accepi literas, quibus desperatos nostri Pollucis morbos a me in consilium adhibiti persanarunt; quos omnes summo s velim, ut mihi ignoscant neque ferant indigue, quod eorum eruditionem et labores hac vice | im: id autem ne putent invidiosa factum esse malitia : constitutum enim nobis, si coeptis summum numen allabatur et faverit, integros olim in Pollucem meum contexere commentarios, in quibus et ea quae nobis benevole hactenus sunt impertita, et quae be- nignitatem doctissimorum hominum in posterum non ram existimo, digniori forle loco compare- bunt: hanc autem notarum mearum editionem pro- i quasi tabulam quandam Apelleam , post quam ipse latitans orbis eruditi censuras gratissimus exci- | piam, et in summi beneficii loco reponam , si quae A a me commissa sunt animo benevolente viri maioris ingenii correxerint: cognoscant igitur et ignoscant, crescendique per secundam voluntatem faciant co- piam: ego, si quid eius unquam a me potest expecta- ri, eum esse quaestum in animum induxi maximum, quam maxime literarum inservire commodis.

88 TIBERII HEMSTERHUIS

TIBERII HEMS TERHUIS PRAEFATIO AD ADDENDA. Lectori benevolo S. D. Tiberius Hemsterhuis.

Post excursum felicibus. auspiciis edendi. Pollucis spatium, nihil adeo restare arbitrabar, quod ut cum erudito lectore communicarem dignum magno- po videri posset: iamque animo praecipiebam onestisimae quietis fructus, cui me post exantla- tum molestissimi laboris opus dare decreveram: at postquam oculo diligentiore meas percurro adnota- tiones, et in singulis aliquantisper haereo, men- temque attendo, sortem agnosco humanae naturae, et ingenii nostri infirmitatem, quam eo aequiori animo ferendam existimo, quod ea lege, eaque simus nati conditione, ut homines essemus, in quos plurima vitiorum et inbecillitatis infinitae incubuit cohors: nonnulla igitur relegenti obtulerunt sese, in quibus humanitatis signa me reliquisse. depre- hendo, quod hoc facilius accidere potuit, quo magis commodum et idoneum meditandi tempus omnes- que rerum partes perpendendi mihi defuit: nam ita deproperandum fuit hoc opus, ut singulis. tan- tum non diebus habenda fuerit typothetarum ratio:

raeterea quaedam. a nobis omissa, quaedam non ων dicta sunt et prolata. memoriae vitio, quae plerumque perquam labilis esse solet et infidelis, unde non inscite. Árabes ductum ab oblivione nomen. homini indiderunt: de his omnibus ut be- nevolum lectorem breviter admoneam ollicii mei nec non honoris postulat ralio, non dubia confisus spe, quin animo facili sit condonaturus, quaecun- que fuerint commissa, Possem vero et alia con- gregare quamplurima, alque hoc loco proponere,

PRAEFATIO AD ADDENDA. 89

quibus res multae partim a me iam pertractatae, partim eliam intactae uberius illustrarentur et splen- descerent; sed ne qua sufflaminetur impetus editio-. nis nostrae, quae iam diu omnium expetita votis publicam adspicere lucem gestit, ea in opportunio- rem occasionem differre constitui. Id unicum inte- rim omni animi contentione, docte lector, te se- dulo rogatum velim, ut quid de labore nostro secus ne statuas, hisce non perlectis, quibus insigniores maculas abstersisse me puto. Vale, nostrisque cona- libus fave. [Sequuntur .4ddenda, quae suis locis isserentur.]] ^^ 0’

44

90 WOLFGANGISEBERI

In editionem Francofurtanam 1608. WOLFGANGI SEBERI

P, dos, SE) os Ae odas ae LECTORI S

D, oaiticon lulii Pollucis.ter, quod sciam, hac- ienus excusum fuit: primo quidem anno 1502. mense Aprili apud Aldum Manutium: secundo Florentiae anno 1520. mense Novembri: tertio de- nique Basileae anno 1536. mense Martio. Quartam editionem meo adornandam studio non diu admo- dum est, cum ne per somnium quidem cogitabam. Et qui cogitarem, Pollucis non tantum a me nun- quam vel pagella conspecta; sed videndi quoque in posterum nulla prope spe affulgente; adeo biblio- polia; quorumcunque fores eo nomine pulsabam, exemplaribus eius exhausta erant. Obtüngentibus aulem postea non modo diversis exemplaribus et interpretatione, sed manu etiam exaratis codicibus, ad moliendam quidem novam editionem animum adiungebam, sed ea moliendam ratione, quae nec cum magna coniuncta difficultate, nec multum tem- poris requisitura vel iudicii videbatur, Satis enim fore putabam si primo interpretationem Gualthe- rianam cum textu Graeco curarem coniungi: dein- de in margine, vel cerle ad finem singulorum ca-

.pitum, quantum ab editis MSS. codd. discreparent,

ascriberem: ac demum indices Basileensis editionis saltem mutatis numeris ad novam editionem ac- commodarem: alliciente interim animumque mihi addente spe fructus, qui et ad me, si manu illum librum strenuiore versarem, et ad quosvis alios φιλέλληνας, si legendi eius copia ipsis fieret, redun- daturus esset. Verum usuveniebàt mihi, quod iis nonnunquam, qui nova sibi aedificia parant. Sicut

PRAEFATIO, 91

enim hi temporis operisque progressu non raro sumtus longe maiores iusumere coguntur, quam antea putarant: sic ipse mihi eo plus laboris depre- hendebam suscipiendum, quo longius tam textus Graeci exemplaria, quam versionem et indices in- ipicerem: modo qualemqualem a viris doctis gratiam inire vellem. — Textus enim Graecus vere, quod Paulus Leopardus lib. II. Emend. cap. 8. scribit, indignis deformatus mendis apparebat: tribus in- terea diversarum editionum exemplaribus adeo sibi invicem similibus, ut (si pauca quaedam eaque le- via errata typographica excipiam) uno cognito, ce- tera quoque nosses. Interpretem nolim sugillare; iuvenis admodum fuit, cum huic labori operam de- dit; nec potuit recte interpretari, quod codex ipsi Graecus vitiose proponeret. Sed utinam non inter- dum etiam quae mendis carent, male nihilominus reddidisset, ut cum ὁ τρητὸς xóx«v& exponit, tertius coccyx: αἰγῶν χηλαὶ, caprarum labia: xogtiv γυμ- νάσιον, saturare gymnasium: κατὰ τὸ λοχρὸν, se- cundum Locrum: ἐπιβατεύων τοῦ Σμέρδος ὀνόματος, i Meme nomine terribili etc. Pro indicibus de- que merito quidem autori habebam gratias: sed in- terea mon ego tantum multa in iis desiderabam ; verum etiam ab aliis exoptari pleniores intellige- bam. Hisce igitur incommodis tandem omnino re- medium aliquod afferendum videbam: quam ego ad rem tantum studii operaeque contuli quantum per vires aeque ac calenatos muneris labores licuit. Mendas namque Graeci textus plurimas vel statim osita vera leclione sustuli; vel certe in notis commonstravi: neque id temere aut fiducia mei judicii; sed partim manu scriptorum codicum, par- tim virorum doctissimorum ductu et auspicio. In- terpretationem etsi serio perlegere, aut cum Graeco textu conferre inopia temporis hac vice non sivit me, tamen obiter et ipsam passim vel in textu vel in notis correxi; secutus hic quoque aliorum iudi- cia potius, quam meo fretus, Indices autem plane novos, ac longe prioribus locupletiores factos cuivis, qui conferre voluerit, ad oculum patebit, Quam meam operam optarim equidem expectationi bono- rum virorum abunde satisfacere. Verum optare ut

92 WOLFGANGI SEBERI

liceat, sperare id am ausim? qui el. meae mihi te- nuitatis optime sim conscius; et quam multa. deli- berationi reservarim ampliori meminerim: ne di- cam, in proclivi esse non rectissime omnia facere hominem quamvis probe alioquin exercitatum, qui ob alias occupationes nec uni cuidam rei continuo incumbere, nec eundem semper ardorem afferre ad ilam potest. Constitui tamen versioni accuratius aliquando examinandae peculiarem (σὺν ϑεῷ δ᾽ εἰπεῖν) laborem addicere. lllo. igitur aliquatenus | spero compensari posse, quae in praesentia desiderari videbuntur. Cumque doctissimo Gof£hofredo. Jur- &germanno alius adhuc ab Lis, quibus ipse usus fui, manuscr. codex obtigerit, haud dubie propediem et inde habebimus, de quo Polluci gratulemur: sicut alioquin haec editio vigili et indusirio illius in cor- rigendo studio mullum debet. | Oro autem et quos- cunque alios doctos viros, ut symbolas ad iuvan- dum conatum istum meum coniicere haud. graven- tur: quibus ut rationes accepti alque. expensi suo lempore appareant, sedulo enitar, - Nominatim vero Jsaaco Casaubono summo illi optimoque litterarum vindici tantum olii serio precor, quanto indiget ad conferendam symbolam, quam haud obscure mihi epistola mox subiecta, si otiosus magis sit, polliceri videtur. Sed ipso an plura et meliora ego? Cave putes, amice lector, me non erubescere, quolies ad verba illa mihi oculus aberrat; etiam quolies ad se- quentia carmina, quae non tam seria de me iudicia, quàm benevoli erga me amoris testimonia censeri ve- 451m. Concludam , ubi saliem adiecero, quorum be- : neficio exemplaria tam edita, quam manu exarata nactus fuerim. Non enim, opinor, molestum tibi erit audire me dicentem, quod si tacerem, iniquum iu me atque ingratum dicturus esses. E manuscri- ptis igitur duorum a Serenissimo Z/ectore Palatino per virum nobilis. Jagum Gruterum mihi copia impetrata fuit: tertium vero e. bibliotheca Augu- stana vir clariss. David Hoeschelius ad me cura- vit, cui notarum quoque bonam partem acceptam refero. lnter edita Florentinum et Basileense, in quo ad oram notae a manu et ingenio Jred. $y7- burgii, εἰς. χρῆσιν mihi dedit ampliss. ac. nobilissi-

PRAEFATIO. 93

mus Jacobus Bongarsius, Christianissimi Galliarum Regis Consiliarins etc. cuius mirum quantus bonas litteras iuvandi ornandique ardor! Aliud Basileen- se vir consultissimus Johannes JV'ilhelmus wltro dono mihi obtulit; quomodo Aldinum integerrimus- quondam PAilippus Schnetterus; cum id omnium primo, quantum. ex nomine involucro impresso videre est, studiis Zo. 2 medici m insiguis 1 lisset. . His iam, lector candide,. bene vale, faqud illidteui ἣν dd ons erm hanc qualem- qualem operam meam, quam immortalis deus sibi honorificam: ac. reipubl, litterariae salutarem esse clementer vidit.

, . ᾿ "m ! ΡΣ €oOlt: » E

94 SIMONIS GRYNAEI

Editionis Basiliensis 1536. SIMON GAYNALEUS LUDIMAGISTRIS SALUTEM,

Cim sint in hoc toto pueriles animos disciplinis velut agros linguarum sarculo praeparandi negocio, scopi duo, ut quam facillime capi, et quam expedi- tissime depromi res possint, una eademque ad utrun- que via brevissima, meo quidem videre ducit, si certo suoque nomine, signatam certo rem quanque ante omnia me tradamus. Onomasticon tradi- tionis genus hoc Graeci, nomenclaturam rerum per genera distinctam, vocant: incredibile vim et cele- rilaatem quantam ad summa studiorum incrementa afferentem, si rite ab incunabulis tractetur. Nam quum ipsa vocabula hominibus omne de rebus ani- mi iudicium significandi ceu pacta inter ipsos sym- bola sint, peregrinum esse semper, quisquis haec non tenet, contra qui tenet, in ommui oratione tan- quam domi versari certum est, Ut enim qui sin- gulorum elementorum figuram et potestatem cer- tam puer non novit, expedire lectionem non potest, sed haeret, ac ab eo unde laudis nihil, ignominiae plurimum est, refugit: ita qui nomen cuiusque rei suum non tenet, non solum explicare sese dicendo audiendove non potest, sed quia incerta cum fastidio discuntur, ac neque retinentur etiam, eorum quae non bene didicit incertitudine velut conscientia mala offen- sus animus, odisse cum linguis etiam res ipsas incipit. quum isti interim, qui callentes bene certique no- menclaturae rerum sunt, et tuto per omnia gradian- tur, et audire dicereque de re non ignota semper ali- quid gestiant. Itaque non gravabitur Praeceptor, praes-

A oloumnabsed DD MO Aul 8o OU DUI sw BL LELLOCEILULLELOTOLLLALOÍTTTÍÍD

PRAEFATIO. | 95

ntes ipsasque si potest, si non potest, pictas, scul-

ptas, aut quomodocunque seu verbis seu gestibus ex- pressas bene certa cum nomenclatura res, principio

uerilibus oculis animisque quam diligentissune sub- iicere, et vel in ludum frutices, herbas, fructus, se- mina, radices, instrumenta afferre. Non satis est enim alterutrum, aut res ostendere, nomina miscere: aut docere nomina, res ipsas praeterire: utrunque necesse est, si institutum recte celeriterque puerum velimus. Nam ut qui trifolii mihi vim praeclaram indicat, herba vero trifolium quae sit, aut non mon- strat, aut si quam monstrat, non ipsum monstrat tri- folium, istic quidem quantumvis docendo nihil docet, hic vero in errorem adducit insuper: sic ille linguas tradens magister, sive rerum incertarum certa nomi- na, sive cerlarum rerum nomina non certa proponit, utrinque hallucinari puerum facit, et cum de rebus balbutire nominibus non suis, et peius cum secutum nomina de rebus non recte sentire consuefacit. ridi- culum illud est, hoc etiam periculosum. lam vero quo pacto constituere mens orationis agmen subitum potest, nisi nomenclatrix memoria in uniuscuiusque rei vultus ceu locos intuens, ebuccinandam praeconio linguae momento tradit? Itaque aut memorari melius retinerive, aut imprimi celerius nomina non possunt, quae cum rerum suarum formis praesentibus iuscri- Ῥία, in memoriam, dum adhuc tenerrima est, repo- nuntur, Cum essent autem naturalium quidem rerum a suis quaeque doctoribus prodita nomina, ac inde etiam rectissime peterentur: eorum vero quae in ipsis hominum negociis sunt, ut nullus artifex unus, ita neque qui haec colligeret inveniretur: munus hoc adeo dextre obiit Pollux hic, ut vix quicquam desi- derare quisquam possit, Quod si domus amplae exi- stimari supellectilis varietate copiaque possunt, inire obiter nobis et vitae et morum et amplitudinis Grae- ciae rationem pulcherrime licet. ac ipsa historia haud scio melius ne conieclandum praebere Graecorum luxum possit, quam hic tam copiose theatricarum

-. rerum omnium enumeratione datur. Hoc igitur tam

aptum arti vestrae ferramentum Zudimagistri, si ma- nibus, quod dici solet, ambabus amplectimini, ac in

.. coetus puerorum, omnigenum vocum thesaurum fe-

96 SIMONIS GRYNAEI PRAEFATIO.

liciter infertis, ex eadem mox officina, et charactere eodem, Phavorini Graecüm Lexicon, longe et copia et diligentia maximum ac praestantissimum, ita com- mode iuventuti studiosae proponetur, ut vel ad te- gnuissimos linguae totius graecae maxima copia quam minimo sit proventura. Quod quidem megocium praesidio summo summo sanctissimoque vestro la- bori futurum, haud illibenter ipsi quoque pro virili nostra iuvabimus. Valete. ἐς ;

4

Ó Edilionis joditedk Florentiae 150. HAP TEÉPOMAXOZX pres o? wd φιλολόγοις ἘΠΊ ΕΣ se ren

Tà Oven xe" Gies erdt iv a rm

δ᾽ ἡμετέραν d κνεῖται γνῶσιν δέὰ νοημάτων τὲ καὶ * χούτοις vie ἢ διαδιδόασιν ἀλλήλοις οἵ oua

d ἢ ἀφ᾽ ἑκυτῶν μανθάνουσί te ΠΌΤΟΙΣ τῆς Pag hen ΩΝ sinn “εἰδέναι γε προθυμούμενον, πλείστων τώγοή: pa ϑνός ἐν TE καὶ Ie: εὐπορεῖν" μή δὲ ἐξ ὀνομάτων «e Ἀέξεῶν συνιστάμενα, τὴν τούτων ἀχρίβειαν πολὺ ἔρον ἐπιξητεῖ" οὐχοῦν προὔργου μάλιστα τὸ τοῦ 20 vibe ἃ 'χειρὸς ἔχειν ἀεί" παρὰ

4 ὀνομασία, Ἐξ x Δλξξίς; ALS. M od tín), o. Dad. ποικίλη EC xil icvcói:

ἐνὼν ἕκαστος ἔφρασε τὸ διανοηϑέν" vii ὧρ τὸν κάρη πάντων ὁπωσοῦν ὀνομασθέντα οὗτος συνά δε Tf καὶ οἱονεὶ ϑηδαυρίσας ἐναπεθήχατο ἐν ἑνὶ εἰς τὴν τῶν φιλομαϑῶν godes. ὧξ ἂν εὐνδητά ve εἴη καὶ εὐωπόλεχξα, λύγῳ cxi à» aUtonoutoga bx σαξ; ἔργῳ δὲ τῶν ἐπίγινο Vor» ἁπάντων προνοῆσας" προσϑεὶς γὰρ πάντων ὁν cdit di τὸ μέσον αν λα i b vna τὴν τῶν πάντων ὑμοῦ γνῶσιν". ; χειραγωγῶν ἐπὸ λόγων. εἰς τὰ pé d QUAM τῶν ὀνομάτον,, εἰ μὴ καὶ As nde mouy- ἘΠ emi ὁ diu, TOVTOLS: προσάπτων αὖτ τὰ γὰρ τῶν ops e cv ὥσπερ oy ἔστε; xti. τέλὸς "dX eh καὶ διὰ ταῦτα λαβόντα τὴν γένεσιν, 'καὶ εἰς get 28 exe ὡς εἴ τιξ τοῖς δήμασι χαί- . θεν rie ῥήματά clot φροντίσας οὐδὲν, CHA τὰς σκιὰς. Qux ov ffüovt" T: ov! σωμάτων, “αὐτὰ ταῦτα ἀφεὶς, ὧν g^ σκιαί" ἔῤῥωσθϑε."" ΕΝ Pollux Fol. 1, E

I

CARTEROMACHUS i Philologis. S. D.

Eia per se quidem subsistunt in rebus, nobis vero per concéptus et verba in motitiam veniunt. Nam hisce homines aut cum aliis, quae sciunt, communicaut, aut discunt a seipsis et scientiam per- cipiunt. Plurima igitur qui scit, aut scire deside- t, eum plurimis tum conceptibus tum. verbis ab- undare..oportet, Ea vero quia constant nomini- bus et. dictionibus, ideo cumprimis accuratam. circá haec. diligentiam. requirunt, Quim ahrem maxime eperae précium. Pollucis vocabularium assidue im . manibus habere, Ibi enim cuiuscunque rei nomen . habetur,. et vocabulum, neque simpliciter aut una lantum: eademque forma, sed varie ac omnimode, prout quisque illorum , qui usi sunt, cogitata expo- suit. .. Nam. quae ab. omnibus quoquo modo appel- lata sunt, ea. ipse tum, collegit, tum extructo- veluti thesauro in uno. deposila usui reliquit eorum, qui discendi cupidi sunt, ut et intellectu et. selectu. fa- cilia .sint;. verbo quidem Imperatorem. erudiens, sed. facto ipso commodis universae posteritatis con- sulens. Quando enim iu medium nobis quarumvis rerum. nomina proponit, quid facit aliud, nisi.nos simul ad. omnium cognitionem tanquata manu à verbis: ad res deducit. Nulla euim nominum est utilitas, nisi quis etiam res aggressus illa hisce ap- plicet,.. Nam ea, quae sunt, eorum, quae dicuntur jenepinm quasi sunt et finis, Ex iis enim, et pet laec primordia capiunt. inque eadem lerminare solent. Quare si. quis solis gaudens no inibus, ea, quorum sunt, nomina, nihil. curet: ἢ umbras. etiam. corporum, relictis quorum sunt umbrae, per- ' sequi gaudeat. Valete, | |

TT

M ALDUS MA. RO. "HELIAE CAPREOLO BRIXIANO '. . bonarum literarum studiosiss, S.

luus Pollox Naueratita scripsit vocabularium et de $ynonymis, quae a nostris univoca dicuntur, et de $iguls dictionibus, varium, copiosum, elegans, doctum , et perutile, quod ὀνομαστεκὸν inscribitur, sic ipse in epistola ad Commodum Caesarem, . €ui dicatur opus. Ὀνομαστιχὸν Ne οὖν ἐστι τῷ βι- ο βλίῳ τὸ ἐπίγραμμα. μηνύει δὲ ὅσα Ts συνώνυμα ὡς ὑπαλλάττειν δύνασθαι, καὶ οἷς ἕκαστα ἂν δηλωϑείη" πεφιλοτίμηται γὰρ οὐ τοσοῦτον εἰς πλῆϑος, ὁπόσον εἰς κάλλους ἐκλογήν" oU: μέντοι πάντα ὀνόματα περιεί- ληφε τουτὶ vo βιβλίον" οὐδὲ γὰρ ἦν πάντα ῥάδιον 47 ἑνὶ βιβλίῳ συλλαβεῖν. | Focabularium igitur huic libro inditum est nomen, indicat autem et multa | de eodem dici, et quonam modo singula appel- lemus. nititur enim. non tam multitudine, quam pulchri delectu. nec tamen omnia nomina com- (o plexus hic est liber. neque enim facile erat uno . libro omnia comprehendere. Totum vero opus ᾿ς dividitur in decem libros. nec per ordinem litera- |. rum vocabula denotantur, sed sunt praeposita capila rerum omnium summalim ante singulos libros. onse les ego, ut facilius omnia inveniri queaut, quae libris singulis ante id ipsum volumen pertractantur, copiosiusque, et dilucidius et latine, et . graece, imprimenda curavi arithmeticis numeris an- - molata, quibus ad columnulam, in qua est id, quod ] venei studiosus lector remittitur; quandoqui- . dem singulas quasque libri totius columnulas iisdem - numeris signandas curavimus, Suidas de Polluce — haec. Πολυδεύκης Ναυκρατίτης᾽ τινὲς δὲ Agüovivvag 52

ὦ ΩΝ REPRE mA ns - *» * ^

o Sx . ^ ᾿ κ 1 - ὡν'

100 ALDI PRAEFATIO.

σοφιστὴν γράφουσι παίξοντες" (πόλις δὲ φοινίχης ἡ ἀρδούεννα)" ἐπαίδευσε δὲ ἐν ἀϑήναις ἐπὶ Κομμόδου τοῦ βασιλέως" καὶ ἐτελεύτησε βιοὺς ἔτη v καὶ ἡ, συν- τάξας βιβλία ταῦτα' ὀνομαστικὸν ἐν βιβλίοις δέκα" ἔστι δὲ συναγωγὴ τῶν διαφόρων κατὰ τοῦ αὐτοῦ λεγο- μένων. διαλέξεις, ἤτοι λαλιάς" μελέτας" εἰς Κόμμοδον Καίσαρα ἐπιϑαλάμιον. “Ρωμαϊκὸν λόγον" σαλπιγκτὴν, 7 ἀγῶνα μουσικόν" κατὰ Σωκράτους" κατὰ δσινωπέων" πανελλήνιον" ᾿Αρκαδικόν" καὶ ἕτερα. MHoc'est, Pol- lux Naucratita, sed quidam A4rduenna oriundum ' Sophistam. iocantes scribunt (Phoeniciae vero urbs ArduennaY Docuit autem Athenis Lznperatore Com- modo. itam obiit annos natus octo et quinqua- ginta, cum scripsisset hos libros, F'ocabularium decem libris, est autem collectio eorum, quae de eodem dicuntur variis modis.: Dissertationes, sive loquelas. .Declamationes. Epithalamium ad. Com- modum Caesarem. in laudem urbis Romae oratio- nem. "Tubicinem , vel certamen musicum. . Contra Socratem. Contra Sinopeos. in landem totius Grae- ciae. in laudem 4rcadiae. et alia. haec latina feci- mus non tua causa, cum et ipse pro tua doctrina id queas, et 'Taberium istic habeas et graece, et latine doctissimum, quicum sie coniunclissime, et amantissime vivis, ut de vobis tritum illud apud Graecos:vere dici possit, σώματα μὲν δύο, ψυχὴ δὲ μία" sed eorum, quibus legendis. Graecis, auxilio, et interprete opus est. Scribimus enim sub tuo nomine studiosis omnibus. Pollucem vero ipsum, mi Helia, in tuo nomine editum muneri tibi mit- limus, quia tibi cum propter eruditionem. tuam, tum propter temperalos, moderatosque mores, qui- bus te praeditum esse audio, sum amicissimus, Praeterea quia cum superioribus diebus Io. Tabe- rio nostro Stephanum de Urbibus dicarimus, quem cum Polluce a compluribus una colligatum iri, ob eam, quae est inter ipsos, convenientiam, certo scio, . volui vos et hoc in libro esse coniunctos, ut animo estis. Adde etiam quia quoties eum ipsum librum in bibliotheca tua videbis, nominis nostri memineris, nam. faciei non poteris, cum nos de facie non cognorimus. Quod tamen ipsum aliquando futurum, et cupimus, et speramus, Vale.- Ven. 111. id. April xt. DII,

lIT24d1T 101

nuo

TESTIMONIA QUAEDAM . DOCTORUM VIRORVM DE POLLUCE. Isaacus Casaubonus JV olfgango Sebero S.D. |

Gaudeo susceptam a. te Pollucis editionem, vir

doctissime. Neque enim dubito fore utilem Reip. litteraride, quam in eo posuisli, operam.: Est sane Pollux, si quid iudico, scriptor optimus, eruditissi- mus, utilissimus: et eo saeculo, quod tot claros in litteris viros tulit, dignissimus, Olim cum in Athe- naeo essemus, multa observaveramus, quae si tum edidissemus, aliquam fortasse gratiam ab eruditis hominibus iniissemus. Sed ab illo tempore ita di- versa nos habuerunt studia, ut de eo cogitandi vix ocium aliquando fuerit. Verum non dubito et plura, et meliora esse, quae observasti, qui ex professo eam provinciam suscepisli curandam. . Itaque cru- οἷον expectatione editionis tuae: cum praesertim adsit tibi David Hoeschelius, vir Graecarum litte- rarum peritissimus, eL iudicii recti. Symbolae meae; si quam forte nactus ocium, quo nunc careo, pos- sim couferre, non debes ita rationem habere, ut propterea studiosorum vota pules tardauda, aut differenda. "Vale, Lutetiae Parisiorum xv. Kalend. April. c19 10 C Vit.

I. H. Boeclerus Dissert. de Lexicis.

Ex illis antiquorum Lexicis quae hodie supersunt, singulari eruditione Porrvcrs OwonmaAsTI- CON X. libris ad Commodum Caes. praecellit. Cu- ius egregiam editionem anno huius seculi octavo (1608.) /J7olfrangus Seberus lypis Wechelianis de- dit. Suidas ait, esse συναγωγὴν τῶν διαφόρως κατὰ αὐτοῦ λεγομένων, collectionem. eorum quae diverse de eodem dicuntur. . Ipse (praef. 1. 1.) ita argumen-,

102 TESTIMONIA.

tum et propositum operis designat: ηνύει δὲ ὅσα τε συνώνυμα, ὡς ὑπαλλάττειν δύνασϑαι, καὶ oig ἕκαστα ἂν δηλωϑείη" πεφιλοτίμηται γὰρ οὐ τοσοῦτον εἰς πλῆ- ὅος, ὁπόσον εἰς κάλλους ἔχλογήν. | Ostendit synony- ma, quomodo permutari possint, et quibus singula x tia soleant. Neque autem tantum copiae stu-

uimus, quantum delectui venustatis. Auctores se- cutus est (praef. L. 9.) τοὺς τὴν ἀκριβῆ φωνὴν Eyov- τας, tersi accuratique sermonis usum ha entes; tum qui rerum experientia cognitionem adepti essent. 'Testimoniis tum demum utitur (praef. 1. 8.) si pau- ciores ita locuti sunt, aut si dubia occurrunt vocabula. Quaedam autem (praef. 1. 6.) iudicando, quaedam indicando. posuit: verbisque. aliquando. formulam adiecit. Non autem sufficiebat (praef. I. 7.) tractasse multos, soluta ligataque oratione praestantes Scripto- res, sed oportebat eliam quaerere συντάξεως σχῆμά τι, καὶ τὸ ἐν τοῖς ἀνομοίοις ὅμοιον, quendam disposi- lionis habitum, et in dissimilibus. similitudinem. Hic enim ordo taedium operi detrahit, lectoremque ad sequentia quodam desiderio trahit; | Denique (praef. 1. 10.) non ex veteribus tantum collegit verba, sed ex ipsis rerum formis. "Tanta autem cura atque dexteritate absolvit hoc opus, ut vere posset (praef. 1. 4.) praedicare zeminem Graecorum ante se τοσαῦ- τα καὶ ἐν τοσούτοις reperisse.

48

1. Kuehnius in praefatione suarum in Pollucem Animadversionum edit. 1675.

PA Pollux ea tempestate Athenis bene dicendo docendoque inclaruit, cum adhuc suum litteris sta- ret incolume pretium, et acerrimum inter eruditos esset certamen, ne quid discentibus profuturum diu lateret; imo ipse Romanorum Imperator Mareus Zfn- toninus id temporis ad Musarum ventitare limina nullus fastidii. Inde, cum idem ille et Imperator et Philosophus florentissima quaeque ingenia hono- rificis invitaret conditionibus, ut Comnodo suo, in spem Imperii educando, bonos mores doctrinaeque habitum induere vellent, inter ea Pollux noster egregii Doctoris munere perfunctus est, dum Cae-

TESTIMONIA, j 108 i commodo Onomasticum, ex pulcherrimis Grae- bes flosculis diligentissime contextum dedit, dicavit, Hoc praeclarum et Principi scriptum opus, haudquaquam inter plebeia humi repit Lexica. Nihil enim inculcat humile, ieiunum, sordidum.. Dictio ae τ ωυμήρῃ et sani coloris, res passim interlucent Ssimae, argumenta denique tractando exhausta; Eo. c ceat serio est admirandumque, quod tantus Autor vix totidem hodie inveniatlectores, . | Quot divitis ostia Nili,

. quodque a Graeculis Librariis iam olim ita sit ac- ceptus, ut Pentheus a Bacchis. Nec deinde Jtudo/- phus. Gualtherus, qui Pollucem civitate. donavit, auxilii quicquam. male affecto contulit; Nam ex in- . quinatis codicibus haud. disparem nobis extudit Ver- | sonein. - Adeo Pollux novercantia experiri fata non deslitit, donec a clar. Sebero ex tenebris in lucem revacatas, meliuscule. se haberet, Verum et haec editio, quia inter plurima Seberi negotia est appro pérata, ultimam hactenus limam desiderat. Ea pro- pier; ut eruditioribus de persanando Polluce aures vellicavem , notulas quasdam chartae illevi, et iuris . feci publici, spe ductus, proditurum aliquem, qui suum Polluci decus postliminio asserat, feliciusque

ad scopum collimet, | :

"fe. Alb. Faber Excercitat. de Lexicis Graecis.

5632013382 1119531 i À4 cdita. igitur Lexica, quae in omnium manibus | versantur; nunc accedimus. lu iis primus facile :Joeus debetur Iunio ΡΟΝ ΟΊ, cuius Onomasti- | con Commodo Imperatori inscriptum graece primum | pon Venetiis ἃ 1498. tum 1502. apud Aldum in Porro. apud Bernhardum luntam Florentiae [| 1520. Basileae 1536. etc. Latine vertit Rudolphus Itierus, sed qui iudice Scaligero p. 528. Epist. ds sése illo facto traduxit, quam commenda- i£, unde futilis interpres dicitur Maussaco ad Har- ionem... Nobis imde potius dignus videtur, rei difficultatem Latinaeque linguae 1nopiam. cogi- lantibus. Neque Scaliger tam interpretem culpavit, uam institutum reprehendit, ineptum existimans exica in aliam linguam convertere. Wolfgangus

104 TESTIMONIA.

autem Seberus novam Pollucis editionem suscipiens non modo Graecum textum diligenter emaculavit, sed et passim emendavit latinam versionem , labo- riosissimasque notas atque indicem verborum at- texuit, et elenchum auctorum a Polluce allegatorum subiecit... Prodiit illa Wechelianis typis A. 1608. 4to. Quod ad Pollucem attinet, quem cognomine CAro- nict scriptore antiquiorem esse constat, is ipse est, cuius obitum luget Herodes sophista apud Lucianum in Demonacte, De eo Plilostratus libro IJ. sophista- rum: Πολυδεύκη δὲ, inquit, τὸν Ναυκρατίτην οὐκ οἶδα εἴτε πεπαιδευμένον δεῖ καλεῖν εἴτε ἀπαίδευτον, εἴθ᾽, ὅπερ εὔηϑες δόξει, καὶ ἀπαίδευτον καὶ πεπαίδευ- μέμον. | Apud eundem Philostratum Athenodorus Pollucis tempore Athenis: docens ἐπέκοπτεν οὐτὸν ταῖς διαλέξεσιν ὡς μειρακιώδη, λέγων oí Ταντά- λου κῆποι etc. quae duo sinistra: de Polluce iudi- cia latine. 81 quis legere cupiat, adeat Coelium Rhodiginum lib. XIX. Antiquar. lect. c. 5. et Bal- thasarem Bonifacium lib. XV. c. 5. Historiae. Ludi- crae. Meminit quoque Pollucis Suidas, Balsamon, Eustathius, "zetza, ut Varinum aliosque iuniores oraetermittamus, ^ Eius Onomasticon in decem :li- bus distinctum. non literarum 'sed naturae ordinem servat, estque longe praestantissimum , incredibilem graecae linguae copiam-et elegantiam prae se ferens. Est sane, inquit Casaubonus. p.844; Epist. .δὲ quid iudico, Pollux scriptor optimus, eruditissimus, utilissimus, et eo seculo, quod tot claros viros tulit dignissimus. Historiolas quoque interdum 'et fabulas immiscet, qualis libro statim primo -est | de purpurae inventione, qua. de videndus eliam - Achilles "latius lib. II. Eroticon. Palaephatus im | fragmento, quod est apud. Chronici Alexandrini au- ctorem. Nonnus p. 1034. -Dionysiacon. Cassiodorus | lib, L Variarum. — Eutychius scriptor. Arabs ap; Borremans. c. 4. Vesper. Goriuchemens. Politianus | cap. 12. Miscell. qui latinis intactam hanc fabulam | falso ait. Salmuthus ad Pancirolli deperdita. Sche- dius de Dt1s Germanis Syntagm. 11. c. 8. Blaise | de Vigenere in Philostrati imagines p. 241.: Anto-- nius 'Ihylesius libello de coloribus. ^ Bonifacius" "Histor. Ludicrae lib. I. c. 61. οἶδ fi

——— --.-

IOYAIOY HOAYAEYEOYE ONOMAZTIROYN.

A — EF

Pollux Fol, I, A

ΠΝ p ἢ VR 4t i934.

,

-— in | Y4Agdx o x3 2: Pr ἜΡΟΝ ong Raltugin vei

Er yeo;lo (ioi Ἢ μιῇ, eL uius hn odas RIT TW yat gi

tesoit, wf eleni limes axdcld

C EtAeCaS linguée e j Iw AE βὴ ngu zt A (ees : Ps d'etibs" ano hd ettiodauen ὁ t m Poeno!

SR Py La cpuscr" hag 2 à; We 4 d Modi vai ἽΝ ES D odi

πεοσ. . t

*IOYAIOY IIOAYAEYHOY 4A. : * ᾿Ιούλιος Πολυδεύκης ἷ adn avsor£ soo c Κομμόδῳ Καίσαρι χαίρειν... ἊΝ Zub πατρὸς ἀγαθοῦ, παῖρῷόν ἐστί Gor κτῆμα δχατ ἴσον βασιλεία τὲ καὶ δοφία. τῆς δὲ σοφίας τὸ μὲν τι ἐν τῇ τῆς ψυχῆς ἀρετῇ, τὸ δὲ iv τῇ χρείᾳ τῆς φωνῆς. τῆς μὲν οὖν ἀρετῆς ἔχεις τὸ μάϑημα iv « πατρὶ; τῆς δὲ avis, Εἰ μὲν ἦγεν αὐτὸς Wn. παρέσχεν & ἄν σοι τὸ ἡμῶν ἐλάχιστα δεῖσθαι. *ixs δὲ ἐ- 9 το κεῖνον ἡ σωτηρία τῆς οἰκουμένης ἀσχολεῖ, ἔγωγ" οὖν ἕν yt τί σοι πρὸς εὐγλωττίαν συμβαλοῦμαι. Ὀνομαστι- χὸν μὲν οὖν ἐστι τῷ βιβλίῳ τὸ ἐπίγραμμα, 'μηνύει δὲ . ὅσα τε συνώνυμα, ὡς ὑπαλλάττειν δύνασθαι, καὶ οἷς ἂν “ἕκαστα δηλωϑείη. πεφιλοτίμηται γὰρ οὐ τοσοῦτον slg 15 πλῆϑος ὁπόσον εἰς κάλλους ἐκλογήν. οὐ μέντοι πάντα τὰ ὀνόματα περιείληφε τουτὶ τὸ βιβλίον. οὐδὲ γὰρ ἦν πάντα φάδιον. ἑνὶ βιβλίῳ. συλλαβεῖν. ποιήσομαι δὲ τὴν ἀρχὴν ἐφ᾿ ὧν μέλισνα προσήκει τοὺς εὐσεβεῖς, ἀπὸ “τῶν ϑεῶν. τὰ δὲ ει τᾶν χά σαι ἐπέλθῃ τάξο- sous. ἔῤῥωσο. | ^ KE 44414 TOT ΠΡΩΤΟΥ BIBAIOT. 8 Ἔν τούτῳ τῷ βιβλίῷ αἱ τε θεῶν καὶ δαιμόνων óvo- ^ μασίαι, χαὶ τῶν περὶ αὐτοὺς τιμῶν, καὶ τόπων, A 2

Nossa aei iode «5, ove"

4 LX

xul χωρῶν, καὶ τῶν περὶ τοὺς νεὺς καὶ τὰ ἕδη

τεχνιτῶν, καὶ ϑεραπευτῶν. ά. Βασιλικὰ ὀνόματα. p. Τάχους καὶ βραδύτητος. y. Βαφῆς ὀνόματα. 9.5 "Euzóoov καὶ βαναύσων ὀνόματα. ἑ. Ἐὐετηρίας καὶ τοῦ ἐναντίου. E.

Καιρῶν ὀνόματα καὶ τῶν περὶ αὐτοὺς didfeiniim καὶ τῶν xa9 ἕκαστον γιγνομένων. e. . Olov καὶ τῶν £v αὐτῷ καὶ περὶ αὐτὸν γιγνομένων... 1 10 A* Nov “ὀνόματα, καὶ ὅσα περὶ ναῦν, ἐν εἰρήνῃ τε καὶ πολέμῳ, ὅσα τε ἐν λιμένι καὶ ἔξω λιμένος, μέρη τε veg καὶ ὅπλα νεώς. 9. Στρατιωτικὰ ὀνόματὰ, καὶ ἀρχόντων, καὶ σχευῆς, καὶ τῶν εἰς τοὺς πολέμους χρησίμων, ὅσα τε περὶ πο- 15 τ-λεμίων. καὶ φίλων, καὶ -τῶν. ἐν πολέμοις, dora εΡΨόντων, καὶ ἅρματος, μξρῶι.. λα . Wr 'μαικὰ ὀνόματα, αὐτῶν τε τῶν dapi »; καὶ, He. : eis γῶν. ἱππικῶν... d. NU egeo, ὀνόματα, ἔργων. τ τε καὶ φυτῶν, a καὶ τόπων, 29

aT ἐργαλείων. Àà wor 10D wb want ied ᾿Αρότρου μέρη.: (Οὗ omiiuwoxio : TI Mess ἁμάξης. μέρη... ÀnQuugo ψοϊστωλῴυβ 2091 1600 δ΄, Περὶ. μελιστῶν,., οὐὐκὲ Or «iA uni she wi mn RS ΔΝ a *KE 0444 FON. 4. b tid . 25

“θεῶν καὶ τῶν περὶ. αὐτοὺς preis 2098 " ede, καὶ ϑεοὶ; καὶ δαίμονες. οὕτω vio Ὁμήρῳ δοκεῖ, δαίμονας καλεῖν. τοὺς ϑεούς.: κοὺ Πλάτων. δὲ τὸν τοῦ παντὸς. κυβερνήτην, μέγιστον δαίμονα ὠνόμασεν, ἀρὰ τῆς. αὐτῆς χρείας τὸ ϑεῖον mol τὸ δαιμόνιον... «80

A^

5 ἘῸ τόπος iv ᾧ ϑεραπεύονται. τ Καὶ τὸ μὲν χωρίον. iv ὦ ϑεραπεύομεν τοὺς ϑεοὺς, ἱερὸν, καὶ νεώς. ἔνϑα δὲ καϑιδρύομεν, σηκὸς, τέμενος. οἱ μὲν γὰρ ἀκριβέστεροι σηκὸν τὸν τῶν ἡρώων λέ-

Y

L7. 5

γουσιν, oí δὲ ποιηταὶ καὶ τὸν τῶν 9v, ὡς οἵ τρα- γῳδοὶ, — ᾿ ἁγνὸν εἰς σηκὸν ϑεοῦ. τὸ δὲ πρὸ αὐτοῦ, πρόδομος. καὶ τὸ κατόπιν, ὀπισϑόδομος.᾿ καὶ ἡ. εἴσὸ- δος, προπύλαια. | T3" | 5 "Τὰ ΚΑ ΤΗΝ ΩΣ e sug Αὐτὰ δὲ ἃ ϑεραπεύομεν, ἀγάλματα, ων ἔδη ϑεῶν, εἰκάσματα ϑεῶν, εἰκόνες, pauci τυπὥμαάτα, εἴ- ei ἰδέαι. xfeiste δὲ; ἢ δείκηλον, οὐκ ^ — μαι. 10 - Q2 Περὶ ἀπ δυμα Ἐφ᾽ ὧν δὲ ϑύομεν, ἢ πῦρ ἀνακαΐομεν, βωμὸς, θυμιατήριον, ἑστία. ἔνιοι γὰρ οὕτως ὠνομάκασιν. oU- τῶ δ᾽ ὧν κυριώτατα καλοίης τὴν ἐν πρυτανείῳ, ἐφ᾽ ἧς τὸ πῦρ τὸ ἄσβεστον ἀνάπτεται. 15 $'0 δεχτὸς τόπος τῶν ϑυσιῶν. E Ἐσχάρα δ᾽ ἰδικῶς δοκεῖ uiv ὧδε ὠνομάσθαι, ἐφ᾽ ἧς τοῖς ἥρωσιν ἀποϑύομεν. ἔνιοι δὲ τῶν — χαὶ τὸν τῶν ϑεῶν βωμὸν οὕτω κεκλήκασιν.

Ὃ ἔσω τόπος τῶν ϑυσιῶν.

20 Εἴη δ᾽ ἂν ὁ μὲν εἴσω τῶν περιῤῥαντηρίων τόπος, ἔνϑεος, ἱερὸς, καϑιερωμένος, καϑωσιωμένος, ἀβέβηλος. sedeo οὐδέπω ἐντετύχηκα τῷ ὀνόματι.

*'O ἔξω τῶν ϑυσιῶν. 9 Ὃ δὲ ἔξω, βέβηλος. τὸ γὰρ ἀνίερος ἁρμόττοι ἂν 25 μᾶλλον ἐπὶ τῶν οὐ καϑαρῶν τόπων Α Περὶ ἀδύτου ϑείου τόπου,΄ — Ei μέντοι καί τι χωρίον ἄβατον εἴη τοῦ ἱεροῦ, τοῦτο καὶ ἄδυτον εἴποις ἂν, καὶ ἄψαυστον, καὶ ἀ- ψαυστούμενον, καὶ ἀϑέατον, καὶ ἀνάκτορον.

8 ἘΠερὶ ἀνειμένων ϑεοῖς τόπων. τ 4840

Οἱ δ᾽ ἀνειμένοι ϑεοῖς τόποι, ἄλση τε, καὶ τεμένη, καὶ ἕρχη. καὶ ὁ περὶ αὐτὰ κύκλος, περίβολος.

6 L. 1t:

Περὶ ἀσύλου τόπου.

Fl δὲ καὶ ἄσυλόν τι εἴη, τοῦτο καὶ κρησφύγετον λέγε, καὶ φύξιμον. καὶ ἱεροὺς ὅρους, ἐφ᾽ ὅσον τοῖς ἵχέταις ἀσφάλεια. ἡ δὲ ἄνετος ϑεοῖς γῆ, γῇ ἱερὰ, καὶ ὀργάς. 5

41 (L4 * Περὶ οἰκοδομῆς ναῶν.

Τὸ δὲ οἰκοδομῆσαι νεῶν, λέγοις ἂν καὶ περιβα- λέσϑαι νεὼν, ἐγεῖραι νεὼν, καὶ ἀναστῆσαι νεὼν, ποιή- σασϑαι νεῶν, καὶ νεὼν ἐργάσασϑαι. καὶ συνϑεὶς, vsc- ποιῆσαι. φιλοτιμότερον δὲ καὶ τὸν νεῶν περιεργάσα.- 10 σϑαι τῷ ἀγάλματι.

Περὶ ἱδρύσεως ἀγαλμάτων.

Τὸ δὲ ἄγαλμα ἵδούσασϑαι ἐρεῖς καὶ στήδασϑαι, ἐγκαϑιδρύσασϑαι, ἐνστήσασθαι, ἀναστῆσαι, καϑιδρῦ- σαι, καϑιδρύδασϑαι, ἐγκαϑῖσαι τῷ νεῷ, ἐγκαινίσαι τῷ 15 ϑεῷ, καϑοσιώῶσαι, καθιερῶσαι, ἐντεμενίσαι. Τὸ δὲ ἔρ- γον, ἵδρυσις, καϑιέρωσις, στάσις, ἀνάστασις, καϑίδρυ- όις, κατάστασις, καϑοσίωσις, ἐργασία, ποίησις.

12 * Περὶ τῶν ἐναντίων.

Τὰ δὲ ἐναντία, ἀνατρέψαι, καϑελεῖν, καταβα- oo

λεῖν, κατενεγχκεῖν, καθελκύσαι, συγχέαι τὸν κόσμον

τοῦ νεὼ, καταπρῆσαι, ἐμπρῆσαι, καταφλέξαι, πυρὶ

νεῖμαι, ἐκ βάϑρων ἀνασπάσαι, ἀκρωτηριάσαι. Τὸ δὲ ἔργον, ἀνατροπὴ, καϑαίρεσις, ἀκρωτηριασμός:

Περὶ τῶν νεὼς οἰκοδομούντων.

Οἱ δὲ κατασχευάζοντες τοὺς νεὼς καὶ và ἀγάλμα- τα τεχνῖται, τοὺς, μὲν περὶ τὸν νεῶν, λιϑοξόους. τε καὶ οἰκοδόμους καὶ τέκτονας εἴποις à ἄν" φιλοτιμούμενος δὲ, καὶ νεωποιοὺς, καὶ ἱεροποιούς. τοὺς δὲ ἐπὶ τοῖς ἀ-

25

γάλμασι χειροτέχνας, οὐκ ἀγαλματοποιοὺς μόνον, OU-gp.

δὲ ἀγαλματουργοὺς, ἀλλὰ καὶ ϑεοποιοὺς, καὶ ϑεοπλά- 1ϑότας, ὡς ᾿Δριστοφάνης. Ἐώσπερ τὴν τέχνην, ἀγαλμα- τοποιίαν, καὶ ἀγαλματουργίαν, καὶ ἀγαλματοποιητικὴν,

L 44. 1

καὶ ϑεοποιητικὴν, καὶ ἀγαλματουργικήν. οὐ nw καὶ ϑεοποιίαν. δυσχερὲς γὰρ πρὸς τὴν ἀκοὴν τοὔνομα.

| . Περὶ ἐργασίας. Τὸ δὲ ἐργάσασϑαι ϑεὸν, ἔστιν εἰπεῖν, καὶ ποιῆ- ὅσαι, μιμήσασϑαι, δεῖξαι, τυπῶσαι. σχληρὸν ydg τὸ μορφῶσαι. ἀλλὰ καὶ κοιλᾶναι λίϑον εἰς ϑεοῦ μορφὴν, καὶ διαγλύψαι, καὶ διαρϑρῶσαι, καὶ διατυπῶώσαι, καὶ διαξέσαι. *' Qvópazo τῶν ϑεοὺς ϑεραπευόντων. 44 10 Οἱ δὲ τῶν ϑεῶν ϑεραπευταὶ, ἱερεῖς, νεωκχόροι, ξάχοροι, προφῆται, ὑποφῆται, ϑύται, τελεσταὶ, ἕε- ρουργοὶ, καϑαρταὶ, μάντεις, ϑεομάντεις, χρησμῳδοὶ, χρησμολόγοι, χρησμοδόται, παναγεῖς, πυρφύροι, ὑ- πηρέται, ϑεουργοί. ποιητικώτερον γὰρ τὸ ϑυηπόλος.

15 Περὶ ϑηλειῶν. 4i δὲ ϑήλειαι, προφήτιδες, ἱέρειαι, καὶ ἔργων μυστικῶν προφάντιδες, καὶ τὰ λοιπὰ πρὸς τοὺς ἄῤῥε- νας κοινά. ἰδίως δὲ ἡ ἐν Δελφοῖς προφῆτις, Πυϑία. — "Περὶ μαντείων καὶ μαντικῶν τόπων καὶ ἀνδρῶν. 18 20 Εἰ δέπου καὶ πνεῦμα εἴη μαντικὸν, ὁ μὲν τόπος ἔνϑεος, καὶ ἐπίπνους, καὶ κάτοχος, καὶ ἐπιτεθ ιασμέ- νος, καὶ κατειλημμένος ἐκ ϑεοῦ. ὥσπερ καὶ ὁ χρῶν ἀνήρ. οὗτος δὲ καὶ ἐνθουσιῶν, καὶ κεκινημένος ἐκ ϑεοῦ, καὶ ἀνα- βεβακχευμένος, καὶ πλήρης ϑεοῦ, καὶ παραλλάττων ἐκ

95 ϑεοῦ, τὸ πνεῦμα δὲ εἴποις ἂν καὶ c ὑκὸν, καὶ ἄσϑμα δαιμόνιον, καὶ ϑείαν αὔραν, καὶ ἄ ἄνεμον μαντικὸν,

καὶ φωνὴν προαγορευτικήν. "Τὰ δὲ ῥήματα τῶν τῷ 16

ἀνδρὶ συμβαινόντων, κατασχεϑῆναι, καταληφϑῆναι, i»

- ϑουσιάφαι, ἐπυιϑειάσαι, ἀναβακχεῦσαι, πληρωθῆναι 3οϑεοῦ. τὸ δὲ ἐπιπνευσϑῆναι., κακόφωνον. Τὰ δὲ óvo-

ματα τοῦ πράγματος, κατακωχὴ » χκάϑοδος θεοῦ, κα-

ταβολὴ, κατοχὴ, ἐπιϑειασμὸς, ἐπίπνοια, βακχεία, κί-

νησις ἐκ ϑεοῦ, κατάληψις, ἐυϑουσιασμός. ὥσπερ καὶ

8 L: 17.

τὰ ἐπιῤῥήματα, ἐνϑέως, ἐπίπνως, κατόχως, ἐνθουσια- 1γστικῶς, ϑειαστικῶς, ἐπιτεθϑειασμένως. * Τὸ δὲ πᾶν χωρίον, μαντεῖον, καὶ χρηστήριον, καὶ ἀνάχτορον. TO δὲ πρᾶγμα, χρησμῳδῆσαι, καὶ μαντεύσασθαι. ἔνιοι δὲ τῶν ᾿Δττικῶν καὶ μαντεῦδαι λέγουσι. προειπεῖν, ἀνειπεῖν, 5 ἀναφϑέγξασϑαι, προϑεσπίσαι. τὸ δὲ ϑεσπιῳδῆσαι, διϑυ- ραμβιῶδες. προαγορεῦσαι, προμηνῦσαι, προδηλῶσαι, προδιδάξαι, χρησμοδοτῆσαι, χρησμολογῆσαι, ἀνελεῖν, 18προφητεῦσαι, χρῆσαι. * Καὶ τὸ μὲν ἔργον, μαντεία, . χρησμολόγιον, λόγιον, φήμη ἐκ ϑεοῦ, πρόῤῥησις, πρδα- 10 γόρευσις, χρησμῳδία, χρησμολογία, ἀνάῤῥησις,. μάν- τευμα. καὶ διαλῦσαι, τὰ μεμαντευμένα, τὰ ἀνειρημέ- νας τὰ κεχρησμένα, τὰ κεχρησμῳδημένα, τὰ προηγο- ρευμένα, τὰ προτεϑεσπιόσμένα. ἰδίως δὲ τὸ ἐκ “Ιελφῶν καλεῖται πυϑόχρηστον, καὶ of χρώμενοι, ϑεωροί. 15

40 * Περὶ μαντικῆς τέχνης.

Ὀνομάξοιτο δ᾽ ἂν καὶ ἡ τέχνη, μαντικὴ , προα- γορευτικὴ, χρησμολογική. Τὸν δὲ χρῶντα καλέδσαις ἂν προφήτην, μάντιν, χρησμῳδὸν, χρησμολόγον, ποιητῶν τὸν ϑεσπιφδόν. Ἔχοις δ᾽ ἂν εἰπεῖν καϑ' ἕτερον εἶδος 30 χρείας, ἧκεν ἐκ ϑεοῦ φήμη, ἧχε μάντευμα ἐκ ϑεοῦ, ἧκε λόγιον, ἐξέπεσε χρησμὸς, ἠνέχϑη μάντευμα, ἀνεῖ- σεν ὁ ϑεὸς, ἀνεῖλεν ὃ ϑεὸς, ἀνεφϑέγξατο ἀμέτρως, ἐν ἑξαμέτρῳ τόνῳ, καὶ τὰ τοιαῦτα. οἷς προσϑετέον τὸ ϑεομαντεῖν, ἢ ϑεομανεῖν, τὸ ϑεοκλυτεῖν, ϑεολογεῖν. 35 ϑεόληπτος, φοιβόληπτος, νυμφόληπτος, μουσό ἔκ Πανὸς, ἢ ἄλλου ϑεοῦ κάτοχος, ἢ κατεχόμενος.

* Περὶ τῶν ϑεοὺς νομιζόντων.

Ὁ μὲν τοίνυν ϑεοὺς νομίξων ἀνὴρ, καλοῖτ᾽ ἂν εὐ- δεβὴς, φιλόϑεος, ὅσιος, φιλοϑύτης, φιλεορταστὴς, ἕἴε- 80 ρουργικὸς, ϑεῶν ἐπιμελὴς, ϑεοῖς ἀνακείμενος, ϑειασμῷ ᾿ προσκείμενος, λατρεύων ϑεοῖς, ἔνϑεος, κατάϑεος, ϑεο- σεβὴς, ϑεολογικὸς, ἐπιτεϑειασμένος, ἱερὸς, καϑιερωμέ- vog , ϑεοφιλής.

I. οἱἱ 9 coco Ἀ Περὶ εὐσεβοῦς καὶ ἀσεβοῦς. '21

j Ὃ δὲ ὑπερτιμῶν, δεισιδαίμων, καὶ δεισίϑεος. κω-

| μικὸν γὰρ, ὁ βλεπιδαίμων. 'O δὲ ἐναντίος, ἄϑεος, ὦ

j νίερος, ἀσεβὴς, δυσσεβὴς, ἀϑέμιτος, μισόϑεος, ϑεομι-

ο΄ $696, ὀλίγωρος ϑεῶν, νεωτεριστὴς περὶ τὸ ϑεῖο», ἐν-

j αγὴς, ἐξάγιστος, βέβηλος, ϑεοβλαβής. ὁ δὲ ϑεοστυγὴς, τραγικόν. ᾿Ονόματὰ δὲ τοῦ πράγματος, ἐκεῖ. μὲν. εὐ- σέβεια, καὶ ὁσιότης, καὶ ϑεῶν ἐπιμέλεια, καὶ λατρεία ϑεῶν, καὶ ϑεοσέβεια. τὸ γὰρ φιλοϑεύότης;. βίαιον. * iv.22

Ιοταῦϑα δὲ, ἀσέβεια, καὶ ἀνοσιότης, xoi. ὀλιγωρία περὶ τὸ ϑεῖον, καὶ ϑεοβλάβεια, καὶ ἀϑεότης. “Ρήματα δὲ, εὐσεβεῖν, ὁσιοῦν, σέβειν, σέβεσθαι, ϑεοσεβεῖν. Τὸ δὲ. ἐναντίον, ἀσεβεῖν μόνον. τὸ γὰρ ἀνοσιουργεῖν., πρὸς ἕτερα. Εἰ δὲ καὶ ἐπιῤῥήματα προσϑετέον, ἐπὶ μὲν τοῦ

15 εὐσεβοῦς, ὁσίως, ἐνθέσμως, ἐνθέως, φιλοϑέως, ϑεοφι- λῶς, ϑεοσεβῶς. ἐπὶ δὲ τοῦ ἀσεβοῦς, δυσσεβῶς, ἀσεβῶς, ἀνοσίως, ἀθέως, ϑεοβλαβῶς, ϑεομισῶς, ἀϑεμίτως.

— | "Teo ἀρχείου. . . Ὀνομάσαις δ᾽ ἂν ἱερὸν τὸ ἀρχεῖον, σεμνὸν, ϑεῖον,

20 ἔνϑέον, φρικῶδες, ἐκπληκτικὸν, ἀρχαιόπλουτον, παλαιό-

πλουτον, ξάπλουτον, μεγαλόπλουτον, βαϑύπλουτον, πολύχρυσον, πολυάργυρον, πολυτάλαντον.

γα γῶν «t Περὶ ἐπωνυμίας ϑεῶν.

Θεοὶ ὑπερουράνιοι, ἐνουράνιοι, ἐπουράνιοι, ἔναι-

᾿ φο ϑέριοι, ἐναέριοι, ἐπίγειοι. καὶ οἱ αὐτοὶ, ἐπιχϑόνιοι, ἐνάλιοι, ϑαλάττιοι. καὶ οἵ αὐτοὶ, ἐνθαλάττιοι. ᾿ὑπό-94

γειοῖ, χϑόνιοι, ὑποχϑόνιοι, καταχϑόνιοι, ἑστιοῦχοι, πο-

λιοὔχοι, πατρῷοι, ξένιοι; φράτριοι, ἀγοραῖοι, ἐπικάρ-

τ΄ τοί», στράτιοι, τροπαιοῦχοι, ἱκέσιοι, τρόπαιοι, λύσιου,

H βοκαϑάρσιοι, ἁγνῖται, φύξιοι, σωτῆρες, ἀσφάλειοι, πα-

λαμναῖοι, προστρόπαιοι, γενέϑλιοι, γαμήλιοι, φυτάλιοι,

προτρύγαιοι. τὰ πολλὰ δὲ τούτων καὶ ἴδια ἐστὶ τοῦ

Zhóg. ὥσπερ, ὁ μωρὰ γα καὶ ὁ καταιβάτης. xa παρ᾽ ᾿49η- ναίοις, φράτριος. τὸ γὰρ νεφεληγερέτης, καὶ ὅσα

Cd ἃ

28

10 I... 95.

τοιαῦτα, ἐπὶ τοῦ Ζιός" ὥσπερ καὶ τὸ ἐννοσίγαιος, καὶ ἐνοσίχϑων, καὶ τοιαῦτα ὅμοια, ἐπὶ τοῦ Ποσειδῶνος, ποιηταῖς ἀνείσϑω.

25 * Περὶ τῶν προσιόντων oig.

Τὸ δὲ προσιέναι πρὸς τοὺς ϑεοὺς, καϑηράμενον, xa- 5 αρεύσαντα, φαιδρυνάμενον, περιῤῥανάμενον, ἀποῤ- δυψάμενον, ἀπονιψάμενον, ἁγνισάμενον, ἁγνεύσαντα, ἡγνευμένον, ὡσιωμένον, καθαρῷ νῷ, ὑπὸ νεουργῷ στο- Aj, ὑπὸ νεοπλυνεῖ ἐσϑῆτι, προσιέναι ϑεοῖς, ztoocodov ποιεῖδϑαι πρὸς τοὺς ϑεοὺς, εὔχεσϑαι ϑεοῖς, ἀνατείνειν 10 τὰς χεῖρας, ἐντυγχάνειν ϑεοῖς, προτρέπεσϑαι ϑεοὺς,

26" χατακαλεῖν ϑεοὺς, ἀνακαλεῖν ϑεοὺς, αἰτεῖν παρὰ τῶν ϑεῶν τὰ ἀγαϑὰ, προσφεύγειν ϑεοῖς, ποτνιᾶσθαι, ἐπαν- τιβολεῖν καὶ ἀντιβολεῖν, καϑικετεύειν, ϑύευν ϑεοῖς, ἵε- ρουργεῖν, ἱεροποιεῖν, βουϑυτεῖν, ἑκατόμβην προσάγειν, 15 ϑυηπολεῖν, παιᾶνας ἀεῖσαι, ὕμνον ἄσαι, ἱερῶν προκα- τάρξασϑαι, λιβανωτὸν καϑαγίζειν, ϑυμιᾶν, ἀρώματα λύειν ἐν πυρί. Τὰ δὲ ἀρώματα καὶ ϑυμιάματα καλεῖ- ται. Θουκυδίδης δ᾽ αὐτὰ εἴρηκεν ἁγνὰ ϑύματα, πρὸς τὰ αἵμάσσοντα καὶ σφαττόμενα ἀνατιθεὶς σμύρναν, Au 90

97 βανωτόν. "“ἵερεῖα προσάγειν τοῖς βωμοῖς, αἱμάσσειν τοὺς βωμοὺς, δεκάτην ἀποϑύειν, εὔχεσϑαι κατὰ βοὸς ἢ ἄλλου του, σπένδειν, κατασπένδειν, στεφανοῦν, ὦνα- στέφειν, στεφανώματα προσφέρειν, μυῤῥίνην στεφα- νωτρίδα, ὀπεῖσαι, κατασπεῖσαι, ἐπισπεῖδσαι, μηρία ἐπι- 95 ϑεῖναι, οὐλὰς ἐπιβάλλειν, ὁπλαγχνεύσασϑαι, ϑυηλήσα- όϑαι, ἱερῶν προκατάρξασϑαι, δεκάτην ἀποϑῦσαι, σπλάγ- qvov- ἀπάρξασϑαι, δεκάτην ἐναποϑεῖναι, ἀνάϑημα ποιή- σαόσϑαι, ἀναϑεῖναι εἰς τὸν νεών.

28 ἘΠερὶ ἀναθημάτων. 80 Τὰ δὲ ἀναθήματα ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ, στέφανοι, φιά- λαι, ἐκπώματα, ϑυμιατήρια, χρυσίδες,, ἀργυρίδες, oi- νοχόαι, ἀμφορίσκοι. ἡ δὲ Πυϑία καὶ κνισᾶν ἀγυιὰς ἀνήρει. ἀπαρχὰς προσενέγκαι, ἀπάργματα προσφέρειν,

Ι. 99. 11

ἄργματα προσφέρειν, ψαιστὼ, πόπανα, ὀμπνὴν, στε- φάνους, πελάνους ν. πέμματα, στέμματα, ϑαλλοὺς, μυῤῥίνας, ἄνϑη. παιανίσαι, παιᾶνα σαι. τὸ γὰρ ὀλολύξαι, καὶ ὀλολυγῇ χρήσασϑαι, ἐπὶ γυναικῶν. * Tà29 Subvroi πράγματα, ϑυσία, βουϑυσία, ϑυηπολία, xa- τάκλησις ϑεῶν, ἀνάκλησις, ἔντευξις, πρόσοδος, ἱερουρ- γία, ἱεροποιία, ἵχετεία, σπονδή. τὸ δὲ ἀπὸ τῶν βω- μῶν ἀποῤῥέον, πνεῦμα, κνῖσα, καὶ ἀτμός.

; Περὶ τῶν προσαγομένων ἱερείων.

10 Τὰ δὲ προσακτέα ϑύματα, ἱερεῖα, ἄρτια, ἄτομα, ὁλόχληρα, ὑγιῆ, ἄπηρα, παμμελῆ, ἀρτιμελῆ. μὴ xo- λοβὰ, μὴ δὲ ἔμπηρα, μὴ δὲ ἠκρωτηριασμένα, μὴ δὲ διά. ὄτροφα. Σόλων δὲ τὰ ἔμπηρα καὶ ἀφελῆ ὠνόμασε. προσ- ακτέον μέντοι καὶ βοῦς ἄξυγας. ἰστέον δὲ ὅτι τὰ ix

15 τῶν ἱερείων κρέα, ϑεόϑυτα καλεῖται.

*' Jóvogía. 80 “να δὲ καὶ διαναπαύσω δε πρὸς μικρὸν. ἐπεὶ τὸ διδασκαλικὸν εἶδος αὐχμηρόν ἐστι καὶ προσκορὲς, οὐδὲν ἄν τικωλύοι προσϑεῖναι καὶ μύϑου γλυκύτητα εἰς ψυχα-

20 yoylav, ὅτι καὶ μῆλα ϑύουσι περὶ Βοιωτίαν Ἡρακλεῖ. λέγω δὲ οὐ τὰ πρόβατα τῇ ποιητικῇ φωνῇ, ἀλλὰ τὰ ἀ- κρόδρυα, ix τοιᾶςδε αἰτίας. ἐνεστήκει μὲν γὰρ ἡ ἡ πα- νήγυριβ τοῦ ϑεοῦ, καὶ κατήπειγε τοῦ ϑύειν ὃ καιρὸς, τὸ δὲ ἱερεῖον ἄρα κριὸς ἦν. καὶ οἵ μὲν ἄ ἄγοντες ἄκον-

25 τες ἐβράδυνον' ὁ ydg ᾿Ασωπὸς ποταμὸς οὐκ ἦν διαβα- τὸς, μέγας ἄφνω ῥυείς.. "οἱ δ᾽ ἀμφὶ τὸ ἱερὸν παῖδες 81

ὁμοῦ παίξοντες ἀπεπλήρουν τῆς ἱερουργίας τὸν νόμον. λαβόντες γὰρ μῆλον ὡραῖον κάρφη μὲν ὑπέϑεσαν αὐ- τῷ τέτταρα, δῆϑεν τοὺς πόδας, δύο δ᾽ ἐπέϑεσαν ἅμα,

β0τάδ᾽ ἦν τὰ κέρατα. καὶ κατὰ τοὺς ποιητὰς ἀποϑύειν

. . ἔφασαν τὸ μῆλον, ὡς πρόβατον. ἡσϑῆναί τε λέγεται τῇ

| ϑυσίᾳ τὸν Ἡρακλέα, καὶ μέχρι τοῦδε παραμένειν τῆς ἱερουργίας τὸν νόμον. καὶ καλεῖται παρὰ τοῖς Θηβαίοις, ἢ τοῖς Βοιωτοῖς, Μήλων ὁ — ὄνομα ἐκ τοῦ n

35 που τῆς ϑυσίας λαβών. ὶ

12 ἘΣΘ.

82 :»o* "yeh τῶν. πρὸ τῶν ἱερῶν inj ja καὶ ἀκαϑάρτων.

Τὰ πρὸ τῶν ἱερῶν, πὲριῤῥαντήρια, καϑάρμοϊ,. κα- ϑάρσεις, καθάρσια, καϑαρτήρια, καϑάρται. καὶ οἵ τού- τοις ἀφησάμενοι, καϑαροὶ, οἵ δ᾽ ἐναντίοι, ἀχάϑαρτοι.ὅ ὥσπερ καὶ τὰ ἐναντία τῶν ἀκαθάρτων, ὁσίως, ὥσιω- μένως, ἁγνῶς, ἡγνευμένως, ἁγίως προσιόντες. ἀνόσιοι, ἀνίεροι, ἀνάγνως, ἀνοσίως, ἀκαϑάρτως πάντα δρῶν- τες, μιαροὶ, παμμίαροι, ἐναγεῖς, ἄγει προσερχόμενοι,

88 μιάσματι. ἐνεχόμενοι. Ἐ Καὶ τὰ πράγματα, τὸ μὲν, ἅ- 10 γιον, καδϑαρὸν, ὅσιον, ἁγνὸν, εὐαγὲς, ἄχραντον. τὸ δὲ ἐναντίον, ἐναγὲς, ἐξάγιστον, δυσαγὲς, μιαρὸν, πᾶμ- μίαρον, μίασμα, μύσος. ἄλλης δὲ χρείας, καϑήρασ- 9a, μίασμα ἐκνίψασϑαν, ἄγος ἀποπέμψασθαι, μῦδσος λύσασϑαι, ee ibew τινὶ ἀποτρίψααϑαι, ἀποδιοπομ- 15 ΠΟ ΗΝ,

I τὼν κατὰ τὰς ϑυσίας ὀργάνων. :

Τὰ. δὲ πρὸς ϑυσίαν, σχίξαι, σφαγίδες x κοπίδες,

πελέκεις, ὀβελοὺ , λίκνα, , βανᾷ, χέρνιβες. τὸ. γὰρ πεμ-. πόβολα, καὶ οὐλοχύται, καὶ τὰ τοιαῦτα, ποιητικά. ι 80

84 * Περὶ καιρῶν ἑορτασίμων καὶ ἑορταστῶν.

Καιροὶ δ᾽ ἱεροὶ πανηγύρεις, ἕξορταὺ, ἵερομηνίαι; ϑεοφάνεια, ϑεοξένια, μεϑέορτοι ἡμέραν κατὰ ᾿ἀντιρῶν- - - τα. καὶ ἄνϑρωποι, ἑορτασταὶ, πανηγυρισταὶ, φιλέορ- τοι, καὶ συνεορτασταὶ, συμπανηγυρισταί. εἴποις δ᾽ ἂν 95 πανηγύρεις, δημοτελεῖς, καὶ πάνδημοι, καὶ δημόσιαι, καὶ δημοϑοινίαι, καὶ πανϑοινίαι, καὶ πανδαισίαι. τὸ δὲ ἐν ταῖς εὐωχίαις ἢ κρεωνομίαις πρῶτον τῶν μερίδων λαμβά- ^: νειν, πρωτοϑοινία ὀνομάξεται. Τὰ δὲ ῥήματα; ἑστιᾶσϑαι, εὐωχεῖσθαι, πανηγυρίζειν, ἑορτάξειν, συνεστιᾶσϑαι, 80 συνευωχεῖσϑαι , συμπανηγυρίξειν, συνεορτάξειν, συ- σπένδειν, καὶ ὁμοσπονδεῖν, καὶ ὁμόσπονδοι, καὶ Óuo- ὅπόνδους γίγνεσθαι, κρατήρων συμμετέχειν. ὃ

᾿Ψ περ τ e

A

!

E; 85 13

εὐ ἢ Περὶ μυβεηρίωρι, τελούντων καὶ τελουμένων. 35 oc Εἴη δ᾽ ἂν τῆς αὐτῆς ἰδέας καὶ τάδε, μυστήρια, τε- λεταὶ, ὄργια, μύσται, μυσταγωγοὶ, τελεσταὶ, ὀργια- Grai... καὶ μυεῖν, μυσταγωγεῖν, μυεῖσϑαι, ὀργιάζειν, βτελεῖσθαι, τελεῖν. . φιλοτιμότερον δὲ τῇ χρήσει τὸ τελε- σιουργεῖν, καὶ ἡ τελεσιουργία. ἱεροφάνται, δαδοῦχοι, κήρυκες, σπονδοφόροι, ἱέρειαι, παναγεῖς, πυρφύροι, ὑμνῳδοὶ, ὑμνήτριαι, ὑμνητρίδες, ἰακχαγωγὸς γὰρ, καὶ κουροτρόφος τίς, καὶ δαειρίτης, καὶ ὅσα τοιαῦτα,

1000.& τῶν ᾿Δττικῶν. "Ἢ δὲ μυηϑεὶς, μεμυημένος,. τετε- 36

λεσμένος, ὠργιασμένος. ὥσπερ ὁ ἐναντίος, ἀμύητος, ἀτέλεστος, ἀνοργίαστος. ὀνομάξονται δὲ καὶ μυστηριώ- τιδὲς σπονδαὶ, καὶ μυστικαὶ ἡμέραι. ὥσπερ ἱεραὶ, ἄ- φετοι, ἄνετοι, καϑιερωμέναι, κατωνομασμέναι ϑεοῖς,

Ἰσκαϑωσιωμέναι, καταπεφημισμέναι. τὰ δὲ μυστήρια,

al καὶ xà ü ὄργια, τελεταὶ, καὶ τέλη μυστικὰ, καὶ mime pito, ξορμαὶ ἔντιμοι. |

320p Om ἑορτῶν παρωνύμων ἐκ τῶν τιμω- 87

Wehr ϑεῶν.

20... AR Μουσεῖα. Ἑρμοῦ, Ἕρμαια. “Ζιὸς, Διά.

διὰ, x καὶ Πάνδια. ZA9vag, Παναϑήναια. Ἥρας, “Ἡραια.

diu ἊΝ Δημήέρια, καὶ Θεσμοφόρια, καὶ Ἐλευσίνια. "us παρὰ Σικελιώταις, Θεογάμια, καὶ ᾿δνϑεσφόρια.

Ἴ τέμιδος,, ᾿Δρτεμίσια, καὶ Ἐφέσια. Κρόνου, Κρόνια.

κληπίιοί Ἢ Ur Mu